Phát huy năng lực các Viện nghiên cứu trong tình hình mới

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã khẳng định: Phát triển Khoa học và Công nghệ (KHCN) là xu hướng tất yếu trong quá trình phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Nhờ có KHCN, đổi mới sáng tạo, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, nền kinh tế, thậm chí là năng lực cạnh tranh quốc gia. Đồng thời góp phần tạo ra việc làm mới, thúc đẩy phân công lao động xã hội.

“Ngành Công Thương là một ngành có chức năng quản lý nhà nước đa ngành về kinh tế, cả trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại và dịch vụ. Vì thế, nếu chúng ta muốn phát triển không còn cách nào khác là phải ứng dụng KHCN và phải đẩy mạnh đổi mới sáng tạo”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chủ trị hội nghị

Bộ trưởng cũng đã ghi nhận về những đóng góp của các Viện trong việc nghiên cứu, tư vấn chính sách và hỗ trợ các doanh nghiệp trong ngành thực hiện đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh. Bên cạnh đó chỉ ra những khó khăn, hạn chế và thách thức trong hoạt động của các Viện trong giai đoạn hiện nay.

Cùng với cả nước, ngành Công Thương đang bước vào giai đoạn phát triển mới; đẩy mạnh thực hiện tái cơ cấu ngành với định hướng lấy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là một trong những giải pháp có tính đột phá. Trong bối cảnh đó, để định hướng, chỉ đạo công tác KHCN và đổi mới sáng tạo của ngành giai đoạn tới, phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và yêu cầu tái cơ cấu ngành Công Thương; vừa qua, Bộ đã ban hành Quyết định số 2795 ngày 30/10/2023 phê duyệt Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ngành Công Thương đến năm 2030; trong đó, xác định: Các Viện nghiên cứu thuộc Bộ phải trở thành nhân tố nòng cốt trong mạng lưới tổ chức KHCN của ngành Công Thương; được nâng cao về năng lực nghiên cứu, trở thành chủ thể nghiên cứu mạnh, hoạt động theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm…

Để hiện thực hoá các định hướng nêu trên, tạo điều kiện cho các Viện tiếp tục phát triển, đóng góp tích cực hơn cho sự phát triển của ngành trong thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã chỉ ra 5 nhiệm vụ trọng tâm mà các Viện cần ưu tiên triển khai trong giai đoạn tới, cụ thể:

Một là, chú trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng; tổ chức quán triệt sâu sắc các chủ trương, quan điểm của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước có liên quan đến ngành Công Thương cho cán bộ, viên chức của các Viện. Quan tâm xây dựng, củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của các thiết chế (như cấp ủy, tổ chức đảng và các đoàn thể chính trị – xã hội); đề cao trách nhiệm của cấp ủy, người đứng đầu;

Hai là, khẩn trương rà soát, xây dựng định hướng, mục tiêu phát triển của đơn vị trong giai đoạn đến 2030 theo Chiến lược phát triển KHCN và đổi mới sáng tạo ngành Công Thương mới được phê duyệt, trong đó cần cụ thể hóa kế hoạch triển khai trong từng năm, từng giai đoạn, bảo đảm phù hợp với định hướng phát triển và yêu cầu tái cơ cấu ngành, cũng như phù hợp với xu hướng phát triển KHCN trên thế giới.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cùng đại diện lãnh đạo các đơn vị chứng kiến lễ bàn giao Chủ nhiệm Câu lạc bộ các Viện Nghiên cứu ngành Công Thương

Ba là, chú trọng xây dựng và phát triển năng lực KHCN, bảo đảm chất lượng, hiệu quả công tác chuyên môn để hình thành một hệ sinh thái đa dạng, linh hoạt, đóng góp những sản phẩm KHCN mang tầm quốc gia, khu vực.

Bốn là, tập trung đổi mới mạnh mẽ phương thức hoạt động theo hướng gắn kết với các Tập đoàn, Tổng công ty, lấy doanh nghiệp làm trung tâm; mọi hoạt động KHCN phải gắn với sản xuất, bắt nguồn trước hết từ yêu cầu của thực tiễn để có những sản phẩm KHCN thiết thực, có sức lan tỏa mạnh trong ngành và được ứng dụng nhanh chóng, hiệu quả vào thực tiễn.

Năm là, tăng cường hợp tác với các trường đại học và các tổ chức nghiên cứu, đào tạo có uy tín ở trong và ngoài nước nhằm trao đổi, chia sẻ, hợp tác nghiên cứu, tiếp thu trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý tiên tiến của khu vực và quốc tế, phù hợp xu thế hội nhập và sự phát triển công nghiệp 4.0.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên bày tỏ hi vọng, với định hướng rõ ràng, cụ thể trong Chiến lược phát triển KHCN của ngành cũng như định hướng phát triển KHCN quốc gia và chỉ đạo của Bộ. Trong thời gian tới, các Viện nghiên cứu của Bộ sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Mỗi đơn vị sẽ xây dựng, củng cố khối đoàn kết để thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ chính trị của mình.

Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Công Thương cùng đại diện lãnh đạo các đơn vị đã chứng kiến lễ bàn giao Chủ nhiệm Câu lạc bộ các Viện Nghiên cứu ngành Công Thương từ TS. Đào Duy Anh – Viện trưởng Viện Khoa học và Công nghệ Mỏ – Luyện kim cho TS. Phan Đăng Phong – Viện trưởng Viện nghiên cứu Cơ khí.