Xét xử vụ cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang: Một bị cáo tử vong trước ngày diễn ra phiên tòa

Theo đó, tại phiên tòa lần này có 8 bị cáo bị đưa ra xét xử. Trong đó, 5 bị cáo là cựu cán bộ, lãnh đạo của Bộ Y tế gồm: Cao Minh Quang (sinh năm 1956, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế), Dương Huy Liệu (sinh năm 1948, cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế), Nguyễn Nam Liên (sinh năm 1970, cựu Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế, Phó Trưởng Ban Quản lý thực hiện kế hoạch phòng, chống dịch cúm A (H5N1) Bộ Y tế).

Phạm Thị Minh Nga (sinh năm 1972, chuyên viên Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế, cựu Kế toán trưởng Ban Quản lý thực hiện kế hoạch phòng, chống dịch cúm A (H5N1) Bộ Y tế) và Nguyễn Việt Hùng (sinh năm 1956, cựu Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế). Các bị cáo bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 285, khoản 2, Bộ luật Hình sự năm 1999.

Cựu Thứ trưởng Cao Minh Quang chống gậy tới dự phiên tòa.

3 bị cáo còn lại gồm: Lương Văn Hóa (sinh năm 1957, cựu Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long), Nguyễn Văn Thanh Hải (sinh năm 1967, cựu Kế toán trưởng Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long), Ngô Hữu Hiếu Nghĩa (sinh năm 1952, cựu Giám đốc Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh, kiêm Giám đốc điều hành phòng xuất, nhập khẩu thuộc Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long) bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” theo quy định tại Điều 356, khoản 3 – Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Tại phiên tòa, gần 20 luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo, người liên quan. Đại diện Bộ Y tế có mặt tại phiên tòa với tư cách là nguyên đơn dân sự. Đại diện Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long, đại diện Tổng Công ty đầu tư và kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) và một số cá nhân khác có mặt tại phiên tòa với tư cách là người liên quan trong vụ án.

Trong phần thủ tục tại phiên tòa, luật sư đề nghị triệu tập ông Trương Quốc Cường (cựu Cục trưởng Cục Quản lý Dược, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế). Ngoài ra, một luật sư khác cũng cho rằng trong vụ án này, Hội đồng xét xử xác định nguyên đơn dân sự là Bộ Y tế, luật sư có đề nghị Hội đồng xét xử cho biết vụ án này có bị đơn dân sự hay không.

Trước những đề nghị trên, Hội đồng xét xử đã tiến hành hội ý. Sau khi hội ý, Hội đồng xét xử xét thấy Tòa án đã có lời khai của những người làm chứng, nếu cần thiết Hội đồng xét xử sẽ tiếp tục triệu tập. Liên quan đến việc xác định có bị đơn dân sự hay không, Hội đồng xét xử nhận định thiệt hại trong vụ án là của Nhà nước nên xác định Bộ Y tế là nguyên đơn dân sự và những người khác là người có nghĩa vụ, quyền lợi liên quan.

Các bị cáo tại Tòa.

Theo cáo trạng, thực hiện kế hoạch dự trữ thuốc Tamiflu và sản xuất thuốc Oseltamivir phòng chống dịch cúm A (H5N1) tại Việt Nam của Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở thông báo giá thành sản xuất thuốc Oseltamivir của Bộ Tài chính, Bộ Y tế giao kế hoạch và đặt hàng Công ty cổ phần Dược phẩm Cửu Long sản xuất thuốc Oseltamivir từ nguồn nguyên liệu nhập khẩu, theo hình thức ký và thực hiện các hợp đồng kinh tế.

Theo quy định của pháp luật về quản lý giá hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước đặt hàng sản xuất bằng nguồn ngân sách, Công ty cổ phần Dược phẩm Cửu Long phải chấp hành cơ chế quản lý giá và các mức giá do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quy định.

Quá trình thực hiện kế hoạch sản xuất thuốc, Công ty cổ phần Dược phẩm Cửu Long được giảm giá mua nguyên liệu nhưng với động cơ vụ lợi, bị cáo Lương Văn Hóa đã lợi dụng, chức vụ quyền hạn chỉ đạo người khác hạch toán trái nguyên tắc kế toán; lập thư giãn nợ để che giấu việc kiểm tra, thanh tra; đồng thời hợp thức hồ sơ thanh toán che giấu, nhằm giữ lại tiền giảm giá mua nguyên liệu hơn 3,8 triệu USD (tương đương hơn 61 tỷ đồng) để sử dụng, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.

Trong nhóm các bị cáo thuộc Bộ Y tế, ba bị cáo: Dương Huy Liệu, Nguyễn Nam Liên và Phạm Thị Minh Nga được giao nhiệm vụ ký kết, theo dõi việc thực hiện, thanh quyết toán hợp đồng sản xuất thuốc giữa Bộ Y tế và Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long. Viện Kiểm sát xác định, quá trình thực hiện hợp đồng và khi thanh lý hợp đồng, các bị cáo này đã không xem xét, kiểm tra việc thực hiện điều khoản đàm phán, giảm giá mua nguyên liệu được quy định trong hợp đồng (không kiểm tra chứng từ thanh toán mua nguyên liệu; không yêu cầu báo cáo việc thực hiện điều khoản đàm phán giảm giá).

Cáo trạng xác định, ông Cao Minh Quang được giao nhiệm vụ chỉ đạo, định kỳ kiểm tra, đánh giá, tổng hợp tình hình mua, bảo quản, sử dụng thuốc Tamiflu, nguyên liệu Oseltamivir và sản xuất thuốc dự trữ nhưng đã thiếu trách nhiệm, không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao, không chỉ đạo kiểm tra để làm rõ số tiền hơn 3,8 triệu USD Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long chưa thanh toán cho nhà cung cấp nguyên liệu nên không phát hiện được Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long đã giữ lại số tiền này, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.