Vụ Pháp chế: Hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước

(Xây dựng) – Trải qua 65 năm xây dựng và phát triển ngành Xây dựng, cùng với sự phát triển của các công trình, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật luôn được coi là nhiệm vụ trọng tâm, đóng góp to lớn cho sự phát triển của ngành.

Vụ Pháp chế chủ trì tổ chức Lễ hưởng ứng 10 năm Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Chủ trì, phối hợp xây dựng các văn bản pháp luật quan trọng

Vụ Pháp chế (Bộ Xây dựng) được thành lập theo Quyết định số 1045/1997/QĐ-TTg ngày 08/12/1997 của Thủ tướng Chính phủ. Qua hơn 25 năm thành lập và phát triển, Vụ Pháp chế đã phát huy tốt vai trò là cơ quan tham mưu, giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước bằng pháp luật, trong các lĩnh vực thuộc chức năng quản lý nhà nước của Bộ, được Chính phủ giao.

Ngay từ khi thành lập, Vụ Pháp chế được giao thực hiện một số nhiệm vụ chính như công tác xây dựng pháp luật; công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật; công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật; hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ trong công tác pháp chế…

Qua thời gian, Vụ Pháp chế được bổ sung thêm một số nhiệm vụ như công tác pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật; công tác hợp nhất văn bản quy phạm pháp luật; công tác theo dõi tình hình thi hành pháp luật; kiểm tra việc thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; công tác bồi thường của Nhà nước; công tác hỗ trợ pháp lý cho DN; công tác cập nhật cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật; công tác tham mưu các vấn đề pháp lý và tham gia tố tụng; thi đua khen thưởng trong công tác pháp chế; hợp tác với nước ngoài về pháp luật.

Dưới sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo Bộ, công tác pháp chế ngày càng đi vào nền nếp, vị trí, vai trò của tổ chức pháp chế ngày càng được khẳng định. Trong suốt những năm qua, Vụ nỗ lực thực hiện nhiệm vụ được giao, có đóng góp to lớn vào sự phát triển của ngành Xây dựng, đặc biệt là trong công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế.

Vụ Pháp chế đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ trong quá trình xây dựng các dự án Luật quan trọng, góp phần xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật ngành Xây dựng, cụ thể như Luật Xây dựng năm 2003, Luật Kinh doanh BĐS năm 2006; chủ trì xây dựng nhiều nghị định, thông tư như Nghị định số 16/2005/NĐ-CP ngày 07/02/2005 về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình, Nghị định số 112/2006/NĐ-CP ngày 29/9/2006 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 16/2005/NĐ-CP ngày 07/02/2005 về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình; Nghị định số 100/2018/NĐ-CP ngày 16/7/2018 sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng…

Đồng thời, Vụ đã phối hợp với các đơn vị liên quan trong quá trình xây dựng Luật Xây dựng 2014, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng năm 2020; Luật Nhà ở (năm 2014, sửa đổi năm 2023), Luật Kinh doanh BĐS (năm 2014, sửa đổi năm 2023); Luật Kiến trúc và các nghị định, thông tư hướng dẫn; phối hợp với các Bộ, ngành liên quan trong quá trình soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng.

Tham mưu, đề xuất sửa đổi, bổ sung nhiều quy định, nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tăng cường phân cấp, cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi, hỗ trợ DN phát triển, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.

Trong đó, Vụ Pháp chế chủ trì xây dựng Nghị định số 100/2018/NĐ-CP ngày 16/7/2018 sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng; Nghị quyết số 110/NQ-CP ngày 25/8/2018 về một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về cơ chế chính sách liên quan đến đầu tư xây dựng; Chỉ thị 08/CT-TTg ngày 13/3/2018 về việc tăng cường thực hiện các biện pháp, nhằm rút ngắn thời gian cấp giấy phép xây dựng và các thủ tục liên quan; các Thông tư của Bộ trưởng Bộ Xây dựng để bãi bỏ, hoặc bãi bỏ một phần thuộc các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng…

Chủ trì, phối hợp các đơn vị soạn thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng; chủ động rà soát các văn bản quy phạm pháp luật còn hiệu lực nhưng không còn được áp dụng, không còn phù hợp, báo cáo lãnh đạo Bộ ban hành 4 Thông tư để bãi bỏ toàn bộ 98 văn bản quy phạm pháp luật, bãi bỏ một phần 22 văn bản quy phạm pháp luật thuộc các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng…

Tích cực tham mưu nhiều hoạt động

Vụ Pháp chế đã tích cực tham mưu cho Bộ triển khai các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, cải thiện chỉ số Cấp phép xây dựng theo Nghị quyết số 19/NQ-CP, Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ, nâng cao chất lượng công tác đối thoại với DN. Vụ đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến thủ tục cấp phép xây dựng và các thủ tục liên quan tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng năm 2020; thực hiện lồng ghép các thủ tục hành chính về xây dựng, môi trường, phòng cháy chữa cháy; xây dựng Quy chế phối hợp giải quyết thủ tục theo cơ chế một cửa liên thông; thực hiện tích hợp bộ phận một cửa và dịch vụ công trực tuyến; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, dịch vụ bưu ích công ích trong việc giải quyết thủ tục hành chính; Xây dựng, hoàn thiện tài liệu phân tích về chỉ số cấp phép xây dựng và một số định hướng cải thiện cho Việt Nam; phổ biến tới các Bộ, địa phương để có cách hiểu đúng, thống nhất về chỉ số cấp phép xây dựng; triển khai đồng thời giải pháp cải thiện chỉ số cấp phép xây dựng tại địa phương.

Đặc biệt, Vụ Pháp chế đã tham mưu, đề xuất với lãnh đạo Bộ phối hợp với VCCI tổ chức Hội nghị lắng nghe khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp tháo gỡ về cơ chế, chính sách liên quan đến đầu tư, xây dựng cơ bản; tham mưu, đề xuất lãnh đạo Bộ, báo cáo Thủ tướng Chính phủ chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách liên quan đến đầu tư xây dựng; Hội thảo “Thủ tục hành chính liên ngành về cấp phép xây dựng và các thủ tục liên quan dưới góc nhìn của DN”; Hội nghị đối thoại với DN; “Cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực đầu tư xây dựng và lĩnh vực liên quan”…

Vụ Pháp chế là đầu mối tổng hợp, xây dựng kế hoạch, báo cáo và phối hợp với các đơn vị trong quá trình triển khai các nhiệm vụ về đẩy mạnh phân cấp quản lý nhà nước ngành Xây dựng. Đề xuất sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế 9 văn bản quy phạm pháp luật để tăng cường phân cấp quản lý nhà nước trong lĩnh vực hoạt động đầu tư xây dựng, quy hoạch xây dựng, kiến trúc, nhà ở, kinh doanh BĐS.

Xây dựng, tham mưu Ban Cán sự Đảng Bộ Xây dựng ban hành Chỉ thị số 02-CT/BCSĐ ngày 27/12/2021 về việc nâng cao chất lượng công tác xây dựng pháp luật và thi hành pháp luật của Bộ Xây dựng để tạo chuyển biến mạnh mẽ trong tư duy, nhận thức, hành động của đội ngũ đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức làm công tác xây dựng pháp luật và nâng cao chất lượng công tác xây dựng pháp luật và thi hành pháp luật của Bộ Xây dựng.

Chủ trì tổ chức Lễ hưởng ứng 5 năm, 10 năm Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và hàng năm tổ chức các hội nghị phổ biến về các văn bản quy phạm pháp luật về xây dựng và các văn bản khác có liên quan cho đối tượng chủ yếu là cán bộ, công chức của các đơn vị trực thuộc Bộ; cán bộ, công chức các Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch – Kiến trúc. Tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, theo dõi tình hình thi hành pháp luật và các công tác pháp chế khác…

Kế thừa truyền thống và những kết quả đạt được, trong thời gian tới, Vụ Pháp chế sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện tốt sứ mệnh hoàn thiện thể chế ngành Xây dựng.

Tống Thị Hạnh
Vụ trưởng Vụ Pháp chế