Phụ nữ mang thai mắc hội chứng não cá vàng, hơn 80% chất xám của não bị teo lại

Đó là những gì các nhà nghiên cứu phát hiện ra khi một
nhà khoa học thần kinh mang thai trải qua hơn hai chục lần quét não trong suốt
thai kỳ và trong hai năm sau sinh. Sau khi mang thai, bà mẹ mới lấy lại được một
số chất xám, bao gồm cả thân tế bào của tế bào thần kinh và các kết nối giữa
chúng bhưng có vẻ như nhiều thứ đã biến mất mãi mãi.

Emily Jacobs, phó giáo sư khoa học tâm lý và não bộ tại Đại
học California, Santa Barbara (UCSB) và là đồng tác giả chính của nghiên cứu
cho biết trung bình, khối lượng chất xám trong các vùng não bị ảnh hưởng giảm
4%.

“Điều đó tương tự như lượng giảm ở tuổi dậy
thì”, Jacobs lưu ý tại một cuộc họp báo vào ngày 12 tháng 9. Sự gia tăng
hormone ở tuổi dậy thì đi kèm với sự sụt giảm về khối lượng chất xám vì não cắt
bớt mô thừa để có thể hoạt động hiệu quả hơn. Jacobs cho rằng điều tương tự có
thể xảy ra trong thai kỳ.

“Đôi khi mọi người cảm thấy khó chịu khi nghe rằng
khối lượng chất xám giảm trong thời kỳ mang thai. Tuy nhiên, sự thay đổi này có
thể phản ánh sự tinh chỉnh của các mạch thần kinh, không khác gì sự mỏng đi của
vỏ não xảy ra trong thời kỳ dậy thì.

“Sự tinh chỉnh đó có thể thay đổi não bộ mãi mãi. Nhiều
thay đổi trong số này có vẻ như là những gì bạn có thể nghĩ đến như là những vết
khắc vĩnh viễn trong não”, Jacobs nói.

Tuy nhiên, những thay đổi khác được thấy trong nghiên cứu
chỉ là tạm thời. Trong
tam cá nguyệt thứ nhất và thứ hai, chất trắng, hệ thống dây điện cách điện giữa
các tế bào thần kinh, trở nên mạnh mẽ hơn.

“Chúng tôi nghĩ về nó như một chiếc ống hút. Khi chất
trắng mạnh mẽ, nước chảy thẳng qua nó mà không đọng lại hoặc chuyển hướng nó và
tương tự như vậy, truyền đạt thông tin hiệu quả hơn” – Liz Chrastil, phó
giáo sư về thần kinh học và hành vi tại Đại học California, Irvine và là đồng
tác giả chính của nghiên cứu, cho biết tại cuộc họp báo. Khi chất trắng mạnh mẽ, nước chảy thẳng
qua nó mà không đọng lại hoặc chuyển hướng nó và tương tự như vậy, truyền đạt
thông tin hiệu quả hơn.

Các đường dẫn chất trắng chính cho thấy “tính toàn vẹn
của cấu trúc vi mô” tăng lên trong hai tam cá nguyệt đầu tiên, nhưng sau
đó chúng trở lại mức cơ bản trước khi sinh. Các nhà nghiên cứu có thể phát hiện ra điều này vì họ đã chụp
bốn lần MRI trước khi thụ thai, 15 lần trong khi mang thai và sau đó là bảy lần
sau khi sinh.

Chrastil tiết lộ: “Nhóm nghiên cứu không bắt đầu phân
tích các bản quét cho đến khi tất cả chúng được thu thập, vì vậy cả Chrastil và
các đồng nghiệp của cô đều không biết não cô thay đổi như thế nào cho đến sau
đó”.

Chrastil cho biết cô không gặp phải các biến chứng khi
mang thai, chẳng hạn như rối loạn huyết áp tiền sản giật . Do đó, dữ liệu của
cô có thể là cơ sở rất tốt để so sánh với các thai kỳ phức tạp có thể ảnh hưởng
đến não theo cách khác, cô lưu ý.

Tiền sản giật ảnh hưởng đến các mạch máu của não và làm
tăng nguy cơ đột quỵ và chứng mất trí mạch máu. Các tình trạng khác như chứng
đau nửa đầu và bệnh đa xơ cứng thường cải thiện trong thời kỳ mang thai và
không rõ lý do tại sao.

Mặc dù nghiên cứu này chỉ xem xét một người, nhưng những
phát hiện này phù hợp với những nghiên cứu lớn hơn theo dõi những bà mẹ mang
thai.

Elseline Hoekzema, một nhà khoa học thần kinh nghiên cứu
về thần kinh học của thai kỳ tại Trung tâm Y tế Đại học Amsterdam cho rằng: “Có
khả năng những thay đổi này ít nhất cũng đại diện một phần cho một nhóm dân số
lớn hơn”.

Tuy nhiên, bản đồ não của Chrastil chỉ là khởi đầu. Cùng
với các cộng sự, các tác giả đang khởi động Dự án Não của Mẹ, một nỗ lực quốc tế
nhằm thu thập các bản quét não tương tự từ nhiều phụ nữ mang thai hơn.

Một số khác đã hoàn tất quá trình quét và tất cả đều cho
thấy cùng một kiểu thay đổi chính xác tại thời điểm đó.