Tử vong vì uống nước sắc từ rễ cây trị đau đầu

Mới đây, Trung tâm Chống độc – Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận bệnh nhân T.T.T. (46 tuổi, Hà Tĩnh) được chuyển đến từ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh trong tình trạng hôn mê sâu, ngừng tuần hoàn. Các bác sĩ Trung tâm Chống đã tiến hành phác đồ điều trị tích cực, tuy nhiên bệnh nhân không qua khỏi, gia đình xin cho bệnh nhân về nhà.

Theo khai thác bệnh sử từ người nhà, bệnh nhân uống khoảng 500 – 600ml nước thuốc sắc từ rễ cây phơi khô. Rễ cây sử dụng được cho là rễ cây cóc với công dụng chữa đau đầu, mất ngủ lâu năm, được đào trong rừng, thường được người dân dùng làm thuốc sắc uống.

Sau uống 10 phút, bệnh nhân xuất hiện méo miệng, mệt lả, ý thức bệnh nhân giảm dần, gọi hỏi không đáp ứng. Bệnh nhận được chuyển đến Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng hôn mê sâu, suy hô hấp, truỵ tim mạch. Sau khi nắm được biểu hiện của ca bệnh, các bác sĩ Trung tâm Chống độc nghi ngờ bệnh nhân bị ngộ độc cây lá ngón nên đã thu thập mẫu nước sắc rễ cây của bệnh nhân làm xét nghiệm.

Kết quả xét nghiệm cho thấy, mẫu nước sắc và cành rễ khô thái lát người nhà bệnh nhân cung cấp đều tìm thấy chất độc nhóm koumine và gelsemine. Đây đều là độc tố trong cây lá ngón.

Người nhà bệnh nhân cho biết thêm, cùng uống nước thuốc sắc từ rễ cây với bệnh nhân còn có 3 người khác (uống vào buổi tối hôm trước, sau đó có biểu hiện chóng mặt, mệt lả).

Bệnh nhân ngộ độc lá ngón, tổn thương mất não.

Theo TS. Nguyễn Trung Nguyên Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, 3 người uống tối hôm trước, biểu hiện nhẹ có thể do nước thuốc vừa sắc, độc tố ngấm ra chưa nhiều và lượng uống ít. Để qua đêm, chất độc khuếch tán, ngấm vào nước, bệnh nhân T.T.T. lại uống nhiều – 500 – 600ml. Với lá ngón chỉ cần một lượng rất nhỏ, 2 – 3 lá khi ăn phải đã có thể nhanh chóng gây tử vong.

Bác sĩ Nguyên cho hay, cây lá ngón và cây rễ cóc có hình dạng giống nhau, rất dễ nhầm lẫn, nguy cơ ngộ độc cao nếu ăn phải. Trung tâm Chống độc trước đây cũng từng gặp các trường hợp tương tự uống nhầm phải rễ cây lá ngón, hoặc tự tử bằng ăn lá ngón.

Trước đó, tại Quảng Ninh ghi nhận trường hợp người phụ nữ 66 tuổi ăn nhầm lá ngón, khi được người nhà phát hiện bệnh nhân trong tình trạng suy hô hấp, ý thức lơ mơ rồi ngừng tim, ngừng thở. Bà được đưa vào Trung tâm y tế huyện cấp cứu, phải đặt ống thở, bóp bóng, duy trì thuốc vận mạch. Các bác sĩ rửa dạ dày, bơm than hoạt tính, sau đó chuyển người bệnh lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh.

“Dù là thuốc tây y hay y học cổ truyền, người dân cần tuân thủ nguyên tắc được kê đơn, hướng dẫn sử dụng bằng cách đi khám tại bệnh viện, thầy thuốc đông y được cấp chứng chỉ hành nghề. Người dân không nên tự ý đi lấy các loại lá, rễ cây rừng về sử dụng, có thể nhầm lẫn với cây có độc rất nguy hiểm” – TS. Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo.

Bác sĩ Dương Ngọc Lâm, Khoa Hồi sức tích cực – Thận nhân tạo, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh cho biết, hiện tại không có thuốc điều trị đặc hiệu cho loại ngộ độc này. Khi phát hiện nạn nhân bị ngộ độc lá ngón, mọi người cần nhanh chóng loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể họ bằng cách gây nôn. Chuyển người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để rửa dạ dày, uống than hoạt tính, truyền dịch, điều trị giải độc.

Bác sĩ cũng khuyến cáo người dân cần cẩn trọng khi hái các loại cây rừng làm thuốc hoặc dùng làm thực phẩm, tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra.

 Thanh Hiền (t/h)