TP.HCM: Xẻ thịt đất công viên, cho thuê để trục lợi

Ngày 26/12/2023, Môi trường và Đô thị điện tử nhận được đơn của ông Nguyễn Chí Nam – Giám đốc Công ty TNHH Nam Sài Gòn City (Công ty Nam Sài Gòn City) và bà Nguyễn Thị Mai Lan – Giám đốc Công ty TNHH Thương mại – Dịch vụ – Đầu tư Phát triển Ngọc Lan Anh (Công ty Ngọc Lan Anh), cùng phản ánh về việc bị Công ty CP Dịch vụ Vận chuyển Thịnh Phát (Công ty Thịnh Phát, trụ sở tại 475D Lê Trọng Tấn, phường Sơn Kỳ, quận Tân Phú) đơn phương chấm dứt hợp đồng cho thuê mặt bằng, gây thiệt hại hàng tỷ đồng.

Theo nội dung đơn, vào tháng 4 và tháng 10 năm 2018, hai công ty Nam Sài Gòn City và Ngọc Lan Anh ký Hợp đồng thuê khu đất 4.600 m² tại cụm 2, đường M14, KCN Tân Bình, phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân (được xác định tại sơ đồ vị trí kèm theo hợp đồng) của Công ty CP Dịch vụ Vận chuyển Thịnh Phát, do ông Trần Ngọc Đức, chức vụ Giám đốc, đại diện ký (Công ty Thịnh Phát là đơn vị quản lý và sử dụng khu đất do Công ty CP SXKD XNK DV&ĐT Tân Bình – Tanimex giao) để san lấp, khai thác, kinh doanh trong thời gian 2 năm. Trong đó, Công ty Ngọc Lan Anh thuê 3.000 m² và Công ty Nam Sài Gòn City thuê 1.600 m² (bao gồm đất, đường nội bộ và căn tin).

Sau khi ký hợp đồng và nhận mặt bằng từ Công ty Thịnh Phát, ông Nam và bà Lan đã san lấp mặt bằng, rào dựng, cải tạo cơ sở hạ tầng, xây dựng nhà kho để phục vụ công việc kinh doanh. Hàng tháng, cả 2 công ty này đều trả tiền thuê mặt bằng và được Công ty Thịnh Phát gửi phiếu thu, xuất hóa đơn VAT.

Đến tháng 4/2020, sau khi hết hạn hợp đồng, công ty của ông Nam và bà Lan tiếp tục được tái ký lần 2 với thời hạn 2 năm. Đến tháng 8/2022, được tái ký lần 3 với thời gian là 37 tháng, tức hợp đồng có hiệu lực đến tháng 9/2025. Và trong 5 năm, từ năm 2018 đến 2023, giá thuê lần lượt thay đổi theo thời gian từ 35 triệu đến 66,5 triệu đồng/tháng (chưa bao gồm thuế VAT).

“Do thời gian thuê dài hạn và liên tiếp nhiều năm nên chúng tôi đã san lấp hết diện tích đất và liên tục cải tạo hạ tầng, xây thêm kho bãi, các công trình phụ cho phù hợp với công việc kinh doanh. Và khi chúng tôi đang kinh doanh yên ổn thì bất ngờ ngày 20/9/2023, Công ty Thịnh Phát gửi văn bản thông báo đơn phương chấm dứt hợp đồng với lý do: “Do một số nguyên nhân từ các đơn vị quản lý Nhà nước”. Tiếp theo, Công ty Thịnh Phát gửi Biên bản Thanh lý hợp đồng trước thời hạn mà không nêu lý do chính đáng, không bồi thường phần đầu tư san lấp, cải tạo cơ sở hạ tầng, xây dựng nhà tạm, kho bãi… và phần thiệt hại của chúng tôi do việc thu lại mặt bằng trước thời hạn 2 năm.

Khi tìm hiểu nguyên nhân, chúng tôi mới biết khu đất này là đất công viên cây xanh, công ty Tanimex giao cho công ty Thịnh Phát phân ra cho thuê nhưng họ lại cố tình mập mờ, không nói rõ. Khi cơ quan quản lý Nhà nước phát hiện, ngăn chặn, yêu cầu trả lại hiện trạng của công viên thì công ty Thịnh Phát đơn phương thu hồi mặt bằng trước hạn. Tuy nhiên, công ty Thịnh Phát không chịu đền bù cho chúng tôi khiến chúng tôi bị ảnh hưởng và thiệt hại rất nặng nề”, ông Nam và bà Lan cho biết.

Qua tìm hiểu, phóng viên được biết, khu đất hơn 4.600 m² nói trên là đất quy hoạch công viên cây xanh nhằm tạo mảng xanh cho khu công nghiệp (KCN). Tại các KCN, tiếng ồn, không khí cũng như nguồn nước đều có nguy cơ cao bị ô nhiễm. Do vậy, việc quy hoạch công viên, trồng cây xanh trong KCN sẽ có tác dụng giảm đi tiếng ồn, cũng như lọc được các chất độc hại, bụi bẩn trong không khí, ngăn chặn ô nhiễm nguồn nước, môi trường xung quanh. Đồng thời, công viên xanh trong khu công nghiệp còn giúp cho công nhân viên làm việc trong môi trường này giảm được sự oi bức của thời tiết, có không gian thoáng mát làm nơi thư giãn, nghỉ ngơi, giải trí. Ngoài ra, công viên cây xanh còn giúp giảm khí thải nhà kính và góp phần bảo vệ môi trường…

Tuy nhiên, trong buổi làm việc ngày 28/12/2023, khi PV đặt câu hỏi vì sao lấy đất công viên cây xanh cho doanh nghiệp thuê để san lấp, khai thác mặt bằng, kinh doanh kho bãi, xóa mất mảng xanh của KCN, thì ông Trần Ngọc Đức – Giám đốc Công ty Thịnh Phát, thản nhiên trả lời: “Do khu đất nói trên chưa được chủ đầu tư xây dựng công viên cây xanh nên Công ty Tanimex (chủ đầu tư) giao cho công ty chúng tôi quản lý để tận dụng khai thác cho thuê nhằm kiếm thêm doanh thu. Hàng tháng, chúng tôi đều công khai nguồn thu và nộp một phần tiền từ việc cho thuê khu đất trên cho Công ty Tanimex. Tuy nhiên, vừa qua, do các cơ quan quản lý Nhà nước yêu cầu tháo dỡ cơ sở vật chất trên đất, trả lại hiện trạng ban đầu, nên chúng tôi buộc phải cắt hợp đồng, thu hồi mặt bằng trước thời hạn. Nếu ông Nam và bà Lan không đồng ý, đòi bồi thường thiệt hại thì có thể kiện ra tòa!”.

Về việc ông Nam và bà Lan yêu cầu đền bù thiệt hại, ông Đức cho rằng, ông Nam và bà Lan đã tự dựng kho, xưởng lên và phân ra nhiều khu cho thuê lại với giá cao hơn nhiều lần trong nhiều năm nên họ đã có lợi nhuận. Vì thế, họ không bị thiệt hại khi Thịnh Phát chấm dứt hợp đồng trước hạn.

Ngoài ra, ông Đức còn tiết lộ, ngoài khu đất cho ông Nam và bà Lan thuê, trong KCN Tân Bình còn có nhiều khu đất công viên khác được cho thuê làm sân tennis, sân bóng đá, hồ bơi… Vừa qua, do cơ quan chức năng kiểm tra và yêu cầu trả lại đất xây dựng công viên cây xanh nên Thịnh Phát cũng như Tanimex buộc phải thanh lý hợp đồng, trả lại đất.

Ngày 29/12/2023, PV đã đi khảo sát hiện trường, ghi nhận thực tế đúng như những gì người dân và ông Đức cung cấp. Cụ thể, tại một khu đất trước đây cho thuê làm sân tennis nay đã được đối phó “xanh hóa” bằng cách đổ đất lên một vài chỗ, đặt một số chậu cây xanh lên nền bê tông hóa nhằm qua mặt cơ quan chức năng… Trong khi đó, khán đài bằng bê tông vẫn còn nguyên. Ở một số khu khác thì sân tennis vẫn hoạt động bình thường; có khu vực xây hẳn nhà hàng, hồ bơi hoạt động nhiều năm và chỉ vừa mới vừa ngưng hoạt động.

Việc Công ty Tanimex giao cho Công ty Thịnh Phát “xẻ thịt” đất công viên cho thuê để trục lợi đã vi phạm Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 (có hiệu lực thi hành ngày 01/7/2014) quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật đất đai do Thủ tướng Chính Phủ ban hành (Điều 97 trong Nghị định này có ghi rõ về hành vi vi phạm pháp luật về đất đai khi thi hành công vụ trong lĩnh vực đất đai) và các nghị định bổ sung có hiệu lực thi hành từ ngày 08/2/2021.

Liên quan đến việc công ty Tanimex sử dụng đất không đúng mục đích, cho nhiều đơn vị thuê đất xây nhà hàng, sân tennis, nhà kho, bãi đậu xe… trong KCN trái với quy định pháp luật, ngày 06/7/2021 Thanh tra Chính phủ đã có văn bản thông báo số 1068/TB-TTCP đề nghị UBND TP.HCM rà soát, đưa ra hình thức xử lý các tập thể, cá nhân vi phạm. Tạp chí Môi trường và Đô thị điện tử cũng đã đăng 02 bài báo phản ánh ngày 11/8/2022 (https://www.moitruongvadothi.vn/tphcm-nhieu-sai-pham-tai-khu-cong-nghiep-tan-binh) và ngày 26/8/2022 (https://www.moitruongvadothi.vn/tphcm-nhieu-sai-pham-tai-khu-cong-nghiep-tan-binh-bai-2). Tuy nhiên, chủ đầu tư KCN Tân Bình là công ty Tanimex vẫn “án binh bất động”!

Trong ngày 29/12/2023, PV cũng đã đến trụ sở Công ty Tanimex để xác minh một số thông tin liên quan đến sự việc nêu trên, nhưng không gặp được lãnh đạo. Sau đó chúng tôi đã để lại một số câu hỏi, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được bất cứ phản hồi nào.

Môi trường và Đô thị điện tử sẽ tiếp tục thông tin.