Thị trường trà sữa tưởng hạ nhiệt giờ đang ‘hồi sinh’
Theo số liệu từ Vietdata – nền tảng cung cấp dữ liệu vĩ mô, doanh nghiệp và nghiên cứu về nhiều lĩnh vực, kết quả kinh doanh của các thương hiệu trà sữa theo mô hình chuỗi ghi nhận phục hồi tốt trong năm ngoái so với 2021 thời điểm đỉnh dịch Covid-19. Tuy vậy, so với năm 2022, doanh thu và lợi nhuận các chuỗi này có xu hướng đi lùi. Trong đó, Toco Toco, Koi Thé, Ding Tea và Bobapop là những thương hiệu kinh doanh kém hiệu quả.
Theo số liệu năm trước, Toco Toco sụt khoảng 77,5 tỷ đồng doanh thu và nới khoản lỗ thêm 58,5 tỷ. Thuộc nhóm định vị cao cấp nhất nhì thị trường, chuỗi Koi Thé cũng giảm doanh thu và lãi lần lượt 35,6 tỷ và 25 tỷ đồng. Ghi nhận doanh thu giảm hai con số trong năm ngoái, nhưng lợi nhuận của Ding Tea (chủ yếu ở miền Bắc) và Bobapop (phần lớn tại phía Nam) lại không bị bào mòn nặng. Theo đó, Ding Tea mất 0,9 tỷ đồng, còn Bobapop cải thiện 1,1 tỷ lãi trước thuế.
Ông Hoàng Tùng – chuyên gia dịch vụ thực ẩm và đồ uống (F&B) nói, thị trường trà sữa, đặc biệt tại một số thành phố lớn, cạnh tranh gay gắt. Các cửa hàng được mở ra với mật độ dày đặc, trong khi sức tiêu dùng của người dân không tăng. Điều này dẫn đến việc các quán phải đưa ra nhiều chương trình khuyến mãi giảm giá để thu hút khách, khiến doanh số giảm. Phân khúc trà sữa cao cấp như Koi Thé hay The Alley sẽ gặp những ảnh hưởng nhất định vì người dân có xu hướng thắt chặt chi tiêu. Trong khi đó, những thương hiệu vẫn tăng trưởng tốt do họ sở hữu các yếu tố cộng thêm để gia tăng giá trị, chủ yếu ở dòng sản phẩm mới (ví dụ trà đậm vị) hoặc không gian trải nghiệm.
“Cơn sốt trà sữa đã hạ nhiệt khá nhiều so với thời kỳ bùng nổ trước đây”, chuyên gia nhận định.
Ngoài nguyên nhân từ sức mua, đại diện một thương hiệu có kết quả kinh doanh đi lùi trong năm trước cho biết, doanh nghiệp chủ động thay đổi chiến lược, với riêng chuỗi này, họ thực hiện thay đổi thực đơn, san bằng mức giá về thấp ngang một số đối thủ trên thị trường để tăng tính cạnh tranh.
Sức mua giảm, áp lực cạnh tranh giữa các thương hiệu trà sữa ngày càng cao. (Ảnh minh họa).
Để tăng cạnh tranh với mặt bằng giá bán trà sữa rẻ hơn, các chuỗi này phải đánh đổi bằng biên lợi nhuận giảm xuống. Đại diện thương hiệu nói, giá vốn vẫn giữ mức cao vì họ đảm bảo nguồn nguyên liệu chất lượng nhưng từ chối nêu con số hay tỷ lệ cụ thể.
Thực tế, nhu cầu sử dụng dịch vụ ăn uống bên ngoài giảm mạnh từ năm ngoái. Báo cáo mới đây của iPOS – nền tảng cung cấp giải pháp quản lý cho hơn 100.000 doanh nghiệp nhà hàng và quán cà phê cho thấy 30.000 cửa hàng ăn uống đóng cửa nửa đầu năm nay.
Sự trở lại mạnh mẽ của trà sữa đậm vị đã kéo theo sự ra đời nhiều thương hiệu mới trong nước. Các doanh nghiệp Việt Nam như Phúc Long, Phê La, Katinat,… không ngừng sáng tạo và đưa ra các sản phẩm trà sữa đậm đà, đa dạng từ trà ô long đến các loại trà truyền thống khác. Sự xuất hiện này không chỉ giúp đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng mà còn thúc đẩy ngành công nghiệp trà sữa trong nước phát triển mạnh mẽ.
Đáng chú ý, vào năm 2023, thương vụ Masan thâu tóm Phúc Long là sự kiện M&A được chú ý nhất. Ông Lâm Bội Minh – nhà sáng lập Phúc Long từng chia sẻ rằng với tầm nhìn và quy mô của tập đoàn, Phúc Long sẽ tạo cho mình lối đi riêng khác biệt. Mục tiêu của ông là Phúc Long sẽ kế thừa và phát huy những giá trị truyền thống, kết hợp với phong cách thưởng thức hiện đại, mang hương vị “trà và cà phê Việt” đến với khách hàng toàn cầu.
Đến thời điểm hiện tại, theo báo cáo của Masan, trong năm 2023, Phúc Long ghi nhận doanh thu 1.535 tỷ đồng. Cuối năm 2023, Phúc Long có 156 cửa hàng ngoài VinCommerce. Năm nay, chuỗi dự kiến đạt 1.790 tỷ đồng đến 2.170 tỷ đồng doanh thu, tương ứng mức tăng 17% đến 41% so với năm trước, dự kiến mở từ 30 đến 60 cửa hàng mới.
Bên cạnh đó, sau 4 năm có mặt trên thị trường, Phê La đã mở 31 cửa hàng (tính đến đầu tháng 9/2024). Tại nhiều cửa hàng, thương hiệu này dành riêng một khu vực nhận khách giới hạn và chỉ bán trà, cà phê nguyên chất pha chế thủ công.
Báo cáo của Vietdata cho thấy năm 2023, Phê La đạt doanh thu gần 300 tỷ đồng và khoảng 57 tỷ lợi nhuận. Gần đây, tháng 6/2024 Phê La thông báo mở quán từ 4h -23h để phục vụ các bạn trẻ đi uống trà sữa sáng sớm, đón bình minh thu hút được sự chú ý rất lớn từ những tín đồ trà sữa.
Sau hai cái tên Phúc Long và Phê La, thị trường trà đậm vị cũng nổi lên với nhiều cái tên khác như: Katinat, Cheese Coffee, La Boong,…
Cơn sốt trà sữa tưởng chừng đã hạ nhiệt giờ đây đang hồi sinh với diện mạo mới, nhờ vào sự sáng tạo và đổi mới trong cách chế biến và nguyên liệu. Với sự xuất hiện của các thương hiệu mới, đặc biệt là trà Ô Long, trà sữa không chỉ quay trở lại mà còn phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Đây chính là minh chứng cho sự không ngừng đổi mới và khả năng thích ứng của thị trường đồ uống Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Thanh Hiền (t/h)