Thị trường bất động sản đang được số hóa mạnh mẽ

Không chỉ để thích ứng với bối cảnh kinh tế mới, bước đi này được xem là nhằm đón đầu quan điểm cởi mở hơn của Chính phủ về nền kinh tế số nói chung và tài sản số nói riêng. 

TS. Trần Quý – Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế số Việt Nam (VIDE) cho biết, tài sản số (Digital Asset) là tài sản phi hữu hình được tạo ra, sử dụng trong giao dịch và lưu trữ ở định dạng kỹ thuật số. Trên nền tảng của blockchain, tài sản kỹ thuật số bao gồm tiền điện tử và mã token. Theo đó, số hóa tài sản có thể biến hầu hết mọi nội dung thực hay ảo, thành một mã thông báo kỹ thuật số (Digital Token).

Chia sẻ tại hội thảo với chủ đề “Công nghệ cho bất động sản thời kinh tế số” mới đây, TS. Quý nhận xét, trên thế giới, nhiều nước đã ứng dụng số hóa tài sản. Điển hình như Mỹ, Liên minh Châu Âu, Singapore, Nhật Bản, Thái Lan… Theo số liệu nghiên cứu của ông Quý, quy mô thị trường tài sản số ở châu Âu trong năm 2022 có thể đạt gần 460 tỷ EUR và tăng lên mức hơn 1.800 tỷ EUR vào năm 2026, tức tăng khoảng 4 lần. Thị trường này gồm chủ yếu là tiền mã hóa (crypto currencies), còn lại là bất động sản, chứng khoán, nợ và tiền pháp định. 

Tài sản số hay tiền mã hóa là những khái niệm khá mới mẻ ở Việt Nam. Dù luật chưa cho phép cụ thể, nhưng Chính phủ cũng dần cởi mở hơn với các loại tài sản số này.

Cụ thể, Quyết định số 942 (ngày 16/6/2021) và Quyết định 1813 (ngày 28/10/2021) của Thủ tướng Chính phủ được xem như những nền tảng giúp thị trường tài sản số bùng nổ trong tương lai. Theo đó, trong giai đoạn 2021 – 2025, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính nghiên cứu giải pháp khuyến khích không dùng tiền mặt. Đáng chú ý, Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam “Nghiên cứu, xây dựng và thí điểm sử dụng tiền ảo dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain)”.

TS. Trần Quý đánh giá, việc số hóa tài sản có thể áp dụng ở nhiều lĩnh vực. Cụ thể như số hóa cổ phần doanh nghiệp, phát hành trái phiếu, token hóa bất động sản hay hợp đồng thông minh. Trong đó, sử dụng công nghệ blockchain để chia nhỏ sở hữu bất động sản là ứng dụng đang được quan tâm nhiều nhất. Tại Việt Nam, ngoài việc ứng dụng số hóa vào khâu quản lý hoạt động, các doanh nghiệp bất động sản đã bắt đầu dùng blockchain để chia nhỏ các dự án. 

Ông Trần Quốc Việt – Giám đốc Trung tâm Tài sản số (thuộc VIDE) cho biết, VIDE đang phát triển ứng dụng metaDAP nhằm số hóa tài sản bất động sản. Theo ông, thị trường bất động sản đến nay vẫn chưa xuất hiện mô hình kinh doanh đột phá. Đầu tư bất động sản vẫn chỉ dành cho những ai nhiều tiền, cơ chế giao dịch phức tạp khiến người mua chịu thiệt, thanh khoản thấp và rủi ro lừa đảo khá cao. “Đây là thời điểm lý tưởng để số hóa tài sản bất động sản và khắc phục những nhược điểm trên”, ông Việt đánh giá. 

Theo đó, với cơ chế chia nhỏ giá trị (Tokenization), số hóa tài sản giúp ai cũng đầu tư bất động sản được với số vốn đầu tư ban đầu thấp. Do được giao dịch online nên thanh khoản cao và tránh được rủi ro lừa đảo nhờ cơ chế xác minh thông tin cá nhân (KYC). 

Tại TP.HCM, không ít doanh nghiệp đang nghiên cứu và ứng dụng blockchain vào việc số hóa tài sản. Điển hình như Công ty Cổ phần Big Invest Group (BIG). Thông qua ứng dụng BDS Invest (chạy trên nền tảng Binance Smart Chain – BEP20), BIG chia nhỏ các dự án và giúp nhà đầu tư tham gia đầu tư chỉ với số vốn nhỏ. 

Theo ông Võ Phi Nhật Huy – Chủ tịch BIG, ứng dụng này có 4 ưu điểm chính. Trước tiên, dự án được chia nhỏ nên nhà đầu tư dễ dàng tham gia đầu tư với số vốn chỉ từ 1 USD, bằng cách mua các token điện tử. Hiện nay, BIG đã triển khai với dự án tòa nhà văn phòng kết hợp khách sạn ở TP. Lào Cai (5 tầng, hơn 700m2) và khu nhà phố ở Tây Ninh (9 căn). 

Bên cạnh đó, các thông tin về dự án hay giao dịch đều được công khai rõ ràng qua cơ chế sổ cái, nhà đầu tư có thể tra soát bất cứ lúc nào. Khi đã đạt mức lợi nhuận mong muốn, thông qua app, nhà đầu tư có thể hoán đổi token BDS Invest sang các token khác (trên nền tảng hệ thống blockchain) với thanh khoản ngay lập tức. 

“Khi nắm giữ token BDS Invest, nhà đầu tư được trả thưởng định kỳ, như một hình thức lãi suất hoặc nhận được dòng tiền tương ứng nếu dự án đó đang cho thuê”, ông Huy chia sẻ. Khi nắm giữ đủ token bằng với giá trị căn nhà, nhà đầu tư có thể sở hữu ngay sổ hồng căn nhà đó, nếu muốn. Lợi ích của hình thức đầu tư này được ví như mua nhà trả góp mà không phải trả lãi suất ngân hàng và góp đến khi nào tùy thích. 

Hiện nay tại TP.HCM, mới chỉ có BIG triển khai mô hình số hóa tài sản bất động sản. Tuy nhiên, các chuyên gia đánh giá, việc chia nhỏ tài sản bằng công nghệ blockchain sẽ sớm bùng nổ trong tương lai gần, nhất là trong lĩnh vực bất động sản.