Tháo chạy khỏi Campuchia, DN bất động sản Trung Quốc bỏ lại 500 toà nhà ‘ma’

Cuộc tháo chạy của các doanh nghiệp bất động sản Trung Quốc đã bỏ lại thành phố ven biển Campuchia hàng trăm toà nhà xây dựng dang dở.

Theo Nikkei Asia, Sihanoukville, thành phố ven biển nằm ở phía Nam của Campuchia, hiện tràn ngập các dự án bất động sản dang dở do doanh nghiệp Trung Quốc bỏ lại.

Đứng trước công trình xây dựng không có dấu hiệu hoàn tất trên đất của mình, giáo viên tiểu học 51 tuổi Pan Sombo cảm thán rằng: “Điều này hoàn toàn không thể tưởng tượng được”.

Một trong những toà nhà ‘ma’ tại thành phố Sihanoukville, Campuchia. Ảnh: Hiroki Endo

Theo Pan Sombo, năm 2019, khi thị trường bất động sản Campuchia bùng nổ, một doanh nghiệp Trung Quốc đặt vấn đề về việc xây dựng toà nhà chung cư cao 10 tầng trên khu đất trống rộng 750 m2.

Nhà đầu tư này hứa rằng sẽ hoàn tất xây dựng toà nhà vào năm 2021 và mỗi tháng trả cho vị giáo viên tiểu học 5.000 USD tiền sử dụng đất. Số tiền này gấp 10 lần mức lương của một giáo viên, do đó Pan Sombo đã đồng ý hợp tác.

Khi đại dịch Covid-19 ập đến, nhà đầu tư Trung Quốc rút về nước và nói rằng không thể quay lại Campuchia. Đây là thông tin cuối cùng Pan Sombo biết về doanh nghiệp này.

Sau đó, giáo viên tiểu học này đã làm việc với chính quyền địa phương để xử lý các vấn đề về hợp đồng hợp tác với nhà đầu tư Trung Quốc.

Tại Sihanoukville không thiếu những tòa nhà ‘ma’ như trên. Theo chính quyền thành phố, có khoảng 360 tòa nhà chưa hoàn thiện và khoảng 170 tòa nhà khác đã hoàn thành nhưng bị bỏ trống.

Với vị trí đắc địa bên Vịnh Thái Lan, vào những năm 2010, Sihanoukville trở thành điểm đến thu hút nhà đầu tư Trung Quốc.

Tập đoàn bất động sản Prince của Campuchia đã xây dựng hàng loạt dự án, gồm khách sạn sang trọng và một trung tâm mua sắm quy mô tại đây. Sihanoukville được mệnh danh là “Macao thứ hai” khi có hàng chục sòng bạc mọc lên.

Theo Bộ Du lịch Campuchia, năm ngoái, đất nước này chỉ thu hút khoảng 550.000 khách du lịch Trung Quốc, giảm 77% so với năm 2019. Chỉ có 15.754 hành khách đến sân bay quốc tế Sihanoukville vào năm ngoái, giảm 98% so với năm 2019.

Điều này hoàn toàn trái ngược với sự phục hồi du lịch ấn tượng ở Siem Reap, nơi được biết đến với quần thể đền Angkor Wat – Di sản Thế giới được UNESCO công nhận.

Sau đại dịch, làn sóng đầu tư quay trở lại Sihanoukville chậm có nguyên nhân do Chính phủ Campuchia tăng cường kiểm soát các sòng bạc và tình hình khó khăn của thị trường bất động sản Trung Quốc. Theo ước tính của chính phủ, sẽ cần thêm 1,1 tỷ USD mới có thể hoàn thiện các tòa nhà dang dở.

Vào tháng 1/2024, Thủ tướng Hun Manet đã công bố chính sách giảm thuế và ưu đãi nhằm khuyến khích các nhà đầu tư giải cứu các tòa nhà “ma” ở Sihanoukville.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Ky Sereyvath, chuyên gia kinh tế tại Học viện Hoàng gia Campuchia, cho rằng với tình hình kinh tế toàn cầu hiện nay, những chính sách trên rất khó phát huy hiệu quả.

Việc các doanh nghiệp Trung Quốc tăng cường đầu tư vào các nước láng giềng đã khiến cho những quốc gia này dễ bị ảnh hưởng bởi nền kinh tế Trung Quốc. Campuchia không phải là trường hợp duy nhất. Vụ vỡ nợ của Country Garden đã lan sang Malaysia, nơi “ông lớn’ bất động sản Trung Quốc này đầu tư khu phức hợp 100 tỷ USD.

Năm 2022, Hội đồng Phát triển Campuchia đã phê duyệt khoản đầu tư nước ngoài trị giá 1,9 tỷ USD. Đáng nói, khoảng 90% khoản đầu tư này đến từ Trung Quốc.

Giám đốc một công ty xây dựng tại Campuchia cho biết: “Thật khó để lấp đầy khoảng trống do Trung Quốc để lại bằng các khoản đầu tư từ các nước khác”.

Long Dimanche, Phó Thống đốc tỉnh Preah Sihanouk, cho biết Sihanoukville cần đa dạng hóa ngành công nghiệp và các quốc gia đầu tư để có nền kinh tế năng động hơn. Chính phủ của Thủ tướng Hun Manet đã thể hiện sự cởi mở trong việc thu hút đầu tư nước ngoài.

Các doanh nghiệp Nhật Bản cũng được hướng đến. So với Thái Lan hay Việt Nam, số lượng doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư tại Campuchia ít hơn. Tuy vậy, Nhật Bản đã hỗ trợ cảng Sihanoukville, cảng nước sâu duy nhất của Campuchia, trong ba thập kỷ qua.