Thanh tra Chính phủ chỉ rõ nhiều sai phạm trong việc quản lý, khai thác khoáng sản tại Gia Lai

Mới đây, Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra “Về việc thanh tra trách nhiệm của UBND tỉnh trong quản lý, sử dụng đất đai, đất có nguồn gốc từ các nông, lâm trường; hoạt động khai thác cát, đất, đá, sỏi và quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Gia Lai” chỉ rõ loạt sai phạm trong lĩnh vực khai thác khoáng sản của tỉnh này.

Theo Thanh tra Chính phủ, giai đoạn 2010-2016, UBND tỉnh Gia Lai phê duyệt bổ sung quy hoạch thăm dò, khai thác khoáng sản, với 53 mỏ nhưng không lấy ý kiến của Bộ Tài nguyên và Môi trường, các bộ ngành có liên quan là vi phạm Luật Khoáng sản 2010 và Nghị định 15/2012 của Chính phủ.

Kiểm tra 8 dự án thăm dò, khai thác khoáng sản, Thanh tra Chính phủ phát hiện tỉnh Gia Lai có một số vi phạm như: UBND tỉnh tự ý chia cắt mỏ lớn thành 2 mỏ nhỏ để cấp cho Công ty TNHH MTV Trang Đức và Công ty kinh doanh hàng xuất khẩu Quang Đức là vi phạm Luật Khoáng sản 2010;

Cấp 2 chủ trương đầu tư dự án khai thác mỏ cát và mỏ đá cho Công ty Quang Đức; cấp Giấy phép khai thác mỏ cát cho Công ty Trang Đức không thể hiện mục đích để phục vụ xây dựng đường Hồ Chí Minh đoạn tránh TP Pleiku, không thông qua đấu giá là vi phạm quy định Luật Khoáng sản 2010, làm lãng phí nguồn tài nguyên khoáng sản.

Tỉnh Gia Lai cho thuê đất nhưng không yêu cầu chủ đầu tư ký quỹ đảm bảo thực hiện dự án; doanh nghiệp bổ nhiệm Giám đốc điều hành mỏ không đúng quy định; không thực hiện lập số sách và biểu thống kê để theo dõi xác định sản lượng khoáng sản khai thác thực tế; không lắp đặt trạm cân; không thực hiện thuê đất nhưng vẫn tự ý sử dụng là hành vi chiếm đất và sử dụng đất không đúng mục đích bị nghiêm cấm; sử dụng mỏ kinh doanh cát không đúng mục đích theo chủ trương, Giấy phép được cấp (Công ty TNHH MTV Trang Đức). Vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản là 952 triệu đồng cần phải thu hồi về ngân sách Nhà nước.

Để tìm hiểu rõ hơn về kết luận của Thanh tra Chính phủ, PV Môi trường và Đô thị Việt Nam điện tử đã tìm đến 2 mỏ cát được tỉnh tự ý cắt mỏ lớn thành 2 mỏ nhỏ (theo như kết luận Thanh tra Chính phủ công bố) cho Công ty Trang Đức và Công ty Quang Đức tại xã Ayun, huyện Chư Sê.

Cùng đi kiểm tra với nhóm PV, có ông Trịnh Xuân Hải là cán bộ địa, chính xây dựng của xã Ayun. Theo ghi nhận của đoàn, tại mỏ cát cấp phép cho Công ty Quang Đức, hiện trường còn 2 chiếc máy múc, cát được tập kết thành đống, nhà điều hành đã đóng cửa, bờ sông còn đang neo đậu 1 chiếc thuyền hút cát.

Còn tại mỏ cát cấp phép cho Công ty Trang Đức, theo vị cán bộ địa chính cho biết, hiện máy móc, tàu thuyền của công ty đã bán thanh lý hết sau khi mỏ cát này hết hạn.

Tuy nhiên, theo ghi nhận, đường vào mỏ cát Trang Đức được san gạt một cách bằng phẳng mở rộng ra hai bên, mặt đường có nhiều dấu vết nghi là bánh xe tải đi lên, tại khu vực khai thác cát, các ống hút cát và máy nổ vẫn còn nằm trong tư thế “sẵn sàng”. Đoàn kiểm tra nhận định, tại khu vực khai thác cát này có nguy cơ, khả năng trở thành điểm hút cát “lậu” trong thời gian đến.

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ yêu cầu UBND tỉnh Gia Lai thực hiện nghiêm, chỉ đạo khắc phục hậu quả, huỷ bỏ, thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản đã cấp cho 2 công ty Trang Đức và Quang Đức tại 2 mỏ cát nêu trên, đưa khu vực trên vào danh mục khu vực đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo quy định.

Thanh tra Chính phủ chỉ rõ, trách nhiệm để xảy ra tồn tại, thiếu sót nêu trên thuộc Chủ tịch UBND tỉnh; Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách, Trưởng phòng Khoáng sản và Tài nguyên nước (thuộc Sở Tài nguyên – Môi trường) và các tổ chức, cá nhân có liên quan qua các thời kỳ.