Thành phố Hồ Chí Minh: Saigontourist cho thuê 2 mặt bằng trên đất “vàng” chưa đúng quy định

(Xây dựng) – Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành Kết luận Thanh tra số 329/KL-TTTP-P5 về việc quản lý, sử dụng 2 mặt bằng nhà đất của Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn TNHH MTV (Saigontourist) tại số 1 Hoàng Việt (phường 4, quận Tân Bình) và 301 Hải Thượng Lãn Ông (phường 13, quận 5).

Nhà đất số 301 đường Hải Thượng Lãn Ông (phường 13, quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh).

Saigontourist là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước trực thuộc UBND Thành phố Hồ Chí Minh. Hiện, Saigontourist và các Công ty thành viên được giao quản lý, sử dụng 77 địa chỉ nhà đất phải thực hiện sắp xếp lại, xử lý theo quy định của Nghị định 167/2017/NĐ-CP ngày 31/12/2017, được sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 67/2021/NĐ-CP ngày 15/7/2021 của Chính phủ, trong đó, có 54 địa chỉ nhà đất trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.

Theo Kết luận Thanh tra, đối với nhà đất số 301 đường Hải Thượng Lãn Ông, Saigontourist được UBND Thành phố Hồ Chí Minh chấp thuận cho thuê khu đất có diện tích 996,9m2 để sử dụng làm nhà hàng, nhưng lại ký các Hợp đồng cho thuê lại mặt bằng (Hợp đồng cho thuê số 106/HĐKT ngày 11/3/2003 và Hợp đồng chuyển nhượng quyền thuê Nhà hàng Á Đông số 91/HĐKT ngày 27/4/2006) và sau đó là liên doanh, liên kết (Hợp đồng hợp tác kinh doanh số 957/HĐHTKD-TCT.12 ngày 20/12/2012 với Công ty Cổ phần Quê Hương Liberty là Công ty liên kết với Tổng Công ty. Tuy nhiên, Saigontourist không cử nhân sự tham gia quá trình quản lý, điều hành và nhận khoản lợi nhuận không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của hợp đồng.

Điều này thực chất là cho thuê lại mặt bằng, sử dụng đất không đúng quy định Điều 22 Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007; khoản 24 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 6/1/2017 của Chính phủ quy định về cho thuê tài sản gắn liền với đất thuê, đất thuê lại trả tiền thuê đất hàng năm.

Saigontourist được cấp 2 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (Giấy chứng nhận số BA 489721 ngày 23/2/2010 cho khu đất diện tích 749,7m2 và Giấy chứng nhận số BA 489722 ngày 23/2/2010 cho khu đất diện tích 247,2m) có tổng diện tích 996,9m, nhưng chưa thực hiện thủ tục đăng ký quyền sở hữu công trình xây dựng là chưa thực hiện đúng quy định tại khoản 1 Điều 48 Luật Đất đai năm 2003.

Bên cạnh đó, từ năm 2018 đến nay, sau khi thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước về tiền thuê đất, Saigontourist chưa liên hệ các cơ quan có thẩm quyền để thực hiện các thủ tục kê khai, đăng ký đất đai là chưa thực hiện đúng khoản 2 Điều 170 Luật Đất đai năm 2013 quy định nghĩa vụ của người sử dụng đất.

Ngoài ra, từ ngày 2/11/2021 đến nay, sau khi tiếp nhận bàn giao lại từ Công ty Cổ phần Quê Hương Liberty, nhà đất nêu trên đang bỏ trống và Saigontourist chưa xây dựng đề án, phương án, kế hoạch cụ thể để khai thác kinh doanh mặt bằng này.

Kết luận Thanh tra về việc quản lý, sử dụng 2 mặt bằng nhà đất của Saigontourist tại số 1 Hoàng Việt và 301 Hải Thượng Lãn Ông.

Còn đối với nhà đất số 1 đường Hoàng Việt, Saigontourist được UBND Thành phố Hồ Chí Minh cho thuê đất theo hình thức trả tiền hàng năm để kinh doanh nhà hàng, khách sạn. Tuy nhiên, Saigontourist lại cho Công ty TNHH Khu mua sắm Đệ Nhất Phan Khang thuê lại để mua bán, lắp đặt, bảo hành thiết bị điện tử… là thực hiện không đúng quy định tại điểm d khoản 1 Điều 111 Luật Đất đai năm 2003; điểm đ khoản 1 Điều 175 Luật Đất đai năm 2013; quy định tại Điều 22 Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007; khoản 24 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 6/1/2017 của Chính phủ và không đúng với Quyết định số 8291/QĐ-UB ngày 10/12/2001 của UBND Thành phố.

Saigontourist được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 121/QSDĐ/1996 (000120/1a) ngày 2/8/1996 với tổng diện tích là 2.575m. Trong quá trình quản lý, Saigontourist đã thực hiện cải tạo, sửa chữa, nâng tầng công trình theo giấy phép xây dựng được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại Saigontourist vẫn chưa thực hiện thủ tục đăng ký biến động, thay đổi về tài sản gắn liền với đất và chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng theo quy định của pháp luật về đăng ký bất động sản là chưa thực hiện đúng quy định tại khoản 1 Điều 48 Luật Đất đai năm 2003.

Việc Saigontourist ký hợp đồng cho Công ty Phan Khang thuê nhà đất tại số 1 Hoàng Việt khi chưa đăng ký sở hữu công trình xây dựng gắn liền với đất cũng không phù hợp quy định tại điểm a khoản 1 Điều 9 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014.

Đáng chú ý, Saigontourist cho Công ty Phan Khang thuê để kinh doanh điện máy, siêu thị là sử dụng không đúng mục đích dẫn đến phát sinh tranh chấp hợp đồng với tổng số tiền còn phải thu, gồm: Thuê mặt bằng, tiền phạt, tiền lãi chậm thanh toán tính đến ngày 15/3/2024 là gần 60 triệu đồng (theo Bản án sơ thẩm số 27/2024/KDTM-ST ngày 22/3/2024 của Tòa án nhân dân quận Tân Bình) là sử dụng tài sản được giao chưa đúng nguyên tắc có hiệu quả, bảo toàn và phát triển vốn quy định tại khoản 2 Điều 25 Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp năm 2014.

“Saigontourist ký các Hợp đồng cho thuê, Hợp đồng hợp tác kinh doanh đối với 2 mặt bằng là chưa đúng quy định”, Kết luận Thanh tra nêu rõ.

Thanh tra Thành phố đã ban hành Quyết định số 137/QĐ-TTTP-P5 ngày 21/6/2024, về thu hồi số tiền hơn 20 tỷ đồng là khoản lợi nhuận mà Saigontourist thu được do sử dụng nhà đất cho thuê lại, góp vốn kinh doanh không đúng quy định đối với 2 nhà đất nêu trên. Saigontourist đã nộp đủ số tiền vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra Thành phố.

Từ Kết luận Thanh tra nêu trên, Thanh tra Thành phố kiến nghị Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh chỉ đạo Chủ tịch Hội đồng Thành viên, Tổng Giám đốc Saigontourist thực hiện các biện pháp pháp lý đảm bảo quyền lợi của Tổng Công ty trong vụ kiện tranh chấp với Công ty TNHH Khu mua sắm Đệ Nhất Phan Khang tại Tòa án nhân dân Thành phố để kịp thời thu hồi mặt bằng và số tiền gần 60 triệu đồng là tiền thuê nhà đất số 1 đường Hoàng Việt (phường 4, quận Tân Bình), tránh thất thoát, lãng phí gây thiệt hại cho Saigontourist.

Thực hiện báo cáo kết quả tổ chức kiểm điểm trách nhiệm theo thẩm quyền đối với tập thể, cá nhân thuộc quyền quản lý có liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm mà Kết luận Thanh tra đã chỉ ra…