TCVN 7568-25:2023 về hệ thống báo cháy sử dụng đường truyền vô tuyến
Hiện nay, cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ, việc sử dụng các thiết bị không dây đang trở nên phổ biến, trong đó có các thiết bị báo cháy tự động sử dụng đường truyền vô tuyến (thiết bị báo cháy không dây).
Đường truyền vô tuyến là phương thức truyền dẫn tín hiệu thông tin (như dữ liệu, video, âm thanh) qua không gian bằng sóng vô tuyến. Sóng vô tuyến là một dạng bức xạ điện từ có thể di chuyển trong không khí, nước và các vật liệu khác. Đường truyền hữu tuyến như cáp đồng trục, cáp xoắn, cáp quang và các loại cáp khác để truyền dữ liệu hoặc tín hiệu từ điểm này đến điểm khác. Đường truyền vô tuyến như sóng hồng ngoại, sóng radio, sóng vệ tính để truyền dữ liệu hoặc tín hiệu từ điểm này đến điểm khác thay cho đường truyền vật lí.
Tuy nhiên, để thiết bị báo cháy sử dụng đường truyền vô tuyến hoạt động hiệu quả, chính xác thì phải đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7568-25:2023 hệ thống báo cháy – phần 25 về các bộ phận sử dụng đường truyền vô tuyến do Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.
Tiêu chuẩn này quy định về yêu cầu kỹ thuật, phương pháp thử và các tiêu chí hoạt động của các bộ phận thuộc hệ thống báo cháy lắp đặt trong và xung quanh nhà và công trình, liên kết với nhau qua đường truyền vô tuyến (RF). Đồng thời tiêu chuẩn này cũng đưa ra các yêu cầu về việc đánh giá tính tương thích của các phần tử trong hệ thống báo cháy không dây. Vì các bộ phận đó làm việc cùng với nhau trong một hệ thống, tiêu chuẩn này cũng đưa ra các yêu cầu đối với một hệ thống hoàn chỉnh.
Các bộ phận thuộc hệ thống báo cháy sử dụng đường truyền vô tuyến nên đảm bảo yêu cầu kỹ thuật theo tiêu chuẩn
Khi một hệ thống báo cháy sử dụng cả đường truyền hữu tuyến và vô tuyến, hệ thống đó phải đồng thời đáp ứng Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7568. Những yêu cầu liên quan đến đường truyền hữu tuyến sẽ được thay thế hoặc sửa đổi bằng những yêu cầu được trình bày trong tiêu chuẩn này.
Tiêu chuẩn này không hạn chế mục đích sử dụng phổ vô tuyến, số lượng các bộ phận kết nối vô tuyến tối đa cho phép sử dụng trong một hệ thống báo cháy, số lượng các bộ phận tối đa cho phép được mất kết nối trên một đường truyền hữu tuyến hoặc vô tuyến.
Các yêu cầu trong tiêu chuẩn này cần phải được áp dụng cùng với các yêu cầu đối với thiết bị tương ứng trong TCVN 7568. Các thiết bị không dây phải đạt yêu cầu tương tự như thiết bị có dây cùng chức năng hoạt động nếu không có quy định nào khác trong tiêu chuẩn này.
Thiết bị trong hệ thống của đường truyền vô tuyến phải đảm bảo suy hao tín hiệu theo vị trí bố trí lắp đặt sẽ không làm mất kết nối giữa các bộ phận thuộc đường truyền vô tuyến. Việc miễn trừ suy hao tín hiệu theo vị trí phải đáp ứng ít nhất 10db với tần số 10MHz trở xuống. Với các tần số >10MHz tính theo quy định. Nhà sản xuất phải cung cấp đủ tài liệu và/hoặc phương tiện để đánh giá đầy đủ các chức năng của thiết bị. Nếu phương tiện đánh giá này là một phần của thiết bị, người dùng không được phép can thiệp vào phương tiện này.
Tính toàn vẹn của tín hiệu cảnh báo thì các bộ phận trong hệ thống phải cùng một giao thức truyền tín để đảm bảo rằng không có tín hiệu cảnh báo nào bị mất. Mỗi thiết bị kết nối bằng đường truyền vô tuyến phải có một mã định danh riêng khi được lắp đặt trong một hệ thống báo cháy cụ thể. Nhà sản xuất phải cung cấp các phương thức để đảm bảo rằng một thành phần sử dụng đường truyền vô tuyến sẽ không được chấp nhận bởi các hệ thống báo cháy khác.
Ngoài các quy định bắt buộc của quốc gia, máy thu phải đáp ứng các yêu cầu theo quy định. Nhà sản xuất máy thu phải cung cấp kết quả thử nghiệm được thực hiện bởi một phòng thí nghiệm để chứng minh rằng các yêu cầu trong mục này được đáp ứng. Nếu nhà sản xuất không thể cung cấp tài liệu chứng minh, cần phải tiến hành việc thử nghiệm như quy định. Nhà sản xuất phải cung cấp phương tiện để tiến hành thử nghiệm.
Yêu cầu chung về khả năng chống nhiễu cần phải thử nghiệm để xác định khả năng chống nhiễu từ các nguyên nhân (hoặc nguồn) sau: Ảnh hưởng từ sóng vô tuyến trong hệ thống báo cháy; Ảnh hưởng từ sóng vô tuyến từ các nguồn khác ngoài hệ thống.
Các nguyên nhân gây nhiễu sau không được áp dụng: Những tác động ngẫu nhiên do các hiệu ứng điện từ (đã được chỉ dẫn trong tiêu chuẩn EN 50130-4); Hành vi cố ý phá hoại điện từ vào đường truyền vô tuyến (Tiêu chuẩn TCVN 7568 không yêu cầu khả năng chống lại việc phá hoại đối với hệ thống báo cháy).
Các thành phần trong hệ thống phải thỏa mãn các yêu cầu tại điều này và phải được đánh giá bằng mắt thường hoặc biện pháp như quy định. Tất cả các thành phần phải thỏa mãn các yêu cầu trong các tiêu chuẩn có liên quan thuộc bộ TCVN 7568 và các yêu cầu bổ sung bao gồm cả về đường truyền tín hiệu. Các thiết bị thành phần phải được thiết kế sao cho hệ thống sẽ phát thông báo lỗi khi thiết bị đó được gỡ ra khỏi hệ thống khi đang hoạt động. Các thiết bị thành phần hoạt động dựa trên phần mềm nếu muốn đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn này phải đáp ứng yêu cầu ở các phần tương ứng khác trong TCVN 7568.
Các thành phần trong hệ thống phải được cung cấp nguồn đáp ứng TCVN 7568-4 hoặc một nguồn độc lập (ví dụ: pin, ắc quy…) Nguồn độc lập phải được đặt phía trong vỏ hộp của thiết bị đó. Nhà sản xuất phải thông báo công khai chủng loại nguồn độc lập và thời gian làm việc của nguồn đó trong tình trạng hoạt động bình thường của thiết bị. Tuổi thọ của nguồn phải được thể hiện bằng bảng tính. Tính toán này phải tính đến mức tiêu thụ trung bình và điện áp trong điều kiện tĩnh và ở điều kiện khí quyển tiêu chuẩn. Nguồn độc lập phải đảm bảo thời gian hoạt động tối thiểu của thiết bị là 36 tháng và dòng tiêu thụ của thiết bị không được lớn hơn 85 % tổng dung lượng của nguồn.
Các thiết bị cần phải tuân thủ quy định về thử nghiệm môi trường được đưa ra trong các phần tương ứng của TCVN 7568. Việc thử nghiệm chức năng hoạt động của các phần vô tuyến trước và sau khi trải qua thử nghiệm về môi trường phải được thực hiện theo quy định. Nhà sản xuất phải cung cấp kết quả kiểm định được thực hiện bởi một phòng thí nghiệm để chứng minh rằng các yêu cầu trong mục này được đáp ứng. Nếu nhà sản xuất không thể cung cấp tài liệu chứng minh, cần phải tiến hành việc thử nghiệm như quy định.
Việc ghi nhãn cần phải tuân theo các quy định về ghi nhãn trong các phần tương ứng của TCVN 7568. Những thành phần có sử dụng sóng vô tuyến cần phải bổ sung các nội dung về số hiệu của tiêu chuẩn này. Các nội dung khác theo quy định của quốc gia về ghi nhãn. Những thành phần có sử dụng nguồn độc lập cần phải bổ sung các nội dung loại nguồn khuyến cáo sử dụng bởi nhà sản xuất. Nội dung này cần phải được nhìn thấy khi tiến hành thay nguồn, tuổi thọ của nguồn độc lập.
An Dương