Tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường nếu bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng

Nên thận trọng khi bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng vì môi trường và sức khỏe

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, xăng đang phải chịu cùng lúc hai loại thuế có tính chất hạn chế tiêu dùng là thuế tiêu thụ đặc biệt và bảo vệ môi trường.

Theo cơ quan này, xăng không phải mặt hàng xa xỉ nên việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng này cũng là bảo vệ môi trường. Do đó, họ đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bỏ thuế này với nhiên liệu trong nước.

Liên quan tới đề xuất trên, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) cho rằng, phải phân biệt rõ thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường là 2 sắc thuế hoàn toàn khác nhau. Thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng, đây không phải là đánh vào hàng xa xỉ, cũng không phải đánh vào mục đích bảo vệ môi trường, mà chỉ đánh thuế nhằm tiết kiệm dùng xăng. Vì vậy, việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng với mục đích chính là để người dùng tiết kiệm mặt hàng này.

“Vì vậy, việc đề xuất bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng là không phù hợp với thông lệ quốc tế. Với mức giá xăng hiện nay của Việt Nam, chúng ta vẫn nằm ở nửa thấp hơn trung bình của thế giới. Trước những luồng quan điểm, chúng ta cũng nên nhìn nhận thận trọng”, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nêu quan điểm.

Cân nhắc khi bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng vì nguy cơ ảnh làm ô nhiễm môi trường. Ảnh minh họa

Đồng quan điểm, TS Nguyễn Minh Phong – nguyên Trưởng phòng Nghiên cứu kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển Kinh tế – Xã hội Hà Nội cho hay, cần cân nhắc kỹ đề xuất bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng xăng, bởi bản chất của thuế tiêu thụ đặc biệt là định hướng tiêu dùng, góp phần hạn chế sử dụng nhiên liệu không tái tạo.

“Nếu bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng, giá xăng có thể giảm ít nhiều, nhưng không tác động tổng thể với giá xăng, bởi giá xăng hiện đã liên thông với thế giới, chịu tác động từ thị trường thế giới. Nếu bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng, người dân sẽ sử dụng xăng vô tội vạ, gây ô nhiễm môi trường, thu ngân sách cũng bị giảm. Chính vì vậy, tôi cho rằng cần phải cân nhắc kỹ lưỡng, đánh giá tác động hai mặt, về cơ bản, tôi cho rằng chưa nên bỏ trong bối cảnh hiện nay”, TS Nguyễn Minh Phong cho hay.

Những tác động xấu của xăng tới môi trường, sức khỏe

Liên quan tới tác tác động chính tới môi trường trong hoạt động xăng dầu, các chuyên gia cho rằng, hiện nay trên thị trường có rất nhiều đơn vị kinh doanh xăng dầu. Do đó, việc làm thế nào để bảo vệ môi trường, giảm thiểu các nguy cơ đe dọa môi trường do dầu gây ra là một điều không hề dễ dàng. Chỉ cần một hành động bất cẩn hay sơ xuất trong một khâu của quá trình vận hành đều có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng đến cuộc sống của những người dân lân cận, ảnh hưởng đến hệ sinh thái của khu vực đó.

Theo cơ quan thống kê bệnh và chất độc hại của Mỹ (ATSDR), trong xăng thường chứa hơn 150 hóa chất trộn lẫn với nhau. Trong đó lượng benzen nhỏ trong xăng là một chất vô cùng nguy hiểm và độc hại với cơ thể. Khi ngửi mùi xăng nhẹ, có thể gây chóng mặt, nhức đầu, nặng hơn thì gây tử vong, mất nhận thức.

Xăng được hít vào có thể dễ dàng xâm nhập vào máu, các hóa chất bên trong nó như benzen, có thể gây bệnh bạch cầu. Lượng xăng nhỏ đến vừa phải có thể gây chóng mặt, nhức đầu, hưng phấn, khó chịu, buồn ngủ và mất trí nhớ. Tuy nhiên, người ngửi mùi xăng có thể bị ảo giác, co giật, mất ý thức và thậm chí dẫn đến ngộ độc xăng khi hít quá nhiều mùi xăng dầu.

Khi thường xuyên tiếp xúc với nguồn nước nhiễm xăng có nguy cơ mắc các bệnh về da cao hơn người khác do nó thẩm thấu qua da và gây nên dị ứng da, các bệnh về da liễu, ung thư da… Vậy nên, nước giếng có mùi xăng nhiều rất độc hại cho cơ thể và gây ra những triệu chứng ảnh hưởng đến thần kinh của con người và việc sử dụng nước giếng bị ô nhiễm thường xuyên sẽ gây tác hại lớn đến sức khỏe.

Mùi xăng dầu làm giảm đi giá trị sử dụng của các loài thủy sản. Mặt khác, giếng ăn có mùi xăng khiến người dân buộc phải sử dụng các nguồn nước khác sạch hơn để phục vụ cho ăn uống và sinh hoạt, gây tiêu hao về kinh tế. Các cơ sở sản xuất, sử dụng nước từ nguồn nước ngầm bị ô nhiễm có thể buộc phải đóng cửa do chất lượng nước không đạt yêu cầu.

Ngoài ra, khi các chất ô nhiễm ngấm xuống lòng đất, đặc biệt là xăng dầu lại có tác hại nghiêm trọng đối với thực vật vì xăng dầu ít tan trong nước, khi ngấm xuống sẽ làm giảm khả năng hút nước của thực vật, một số loài thực vật thì bị chết do rễ không thể hút nước và các chất dinh dưỡng. Trong xăng dầu có các chất phụ gia có hại cho môi trường, thực vật có thể hút xăng dầu và tích trữ trong cơ thể, gây độc tính với các sinh vật ăn cỏ.

Xăng dầu nhẹ và ít tan trong nước sẽ gây cản trở các loài thủy sản hô hấp, tỉ lệ xăng và dầu trong nước cao làm cho nhiều loài sinh vật sống dưới nước bị chết do ô nhiễm.

An Dương (T/h)