Tăng cường hiệu quả chính sách đổi mới sáng tạo: Kinh nghiệm của Úc và đề xuất cho Việt Nam

Tham dự Hội nghị có Quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Hà Minh Hiệp, TS. Phạm Thu Hiền – Chuyên gia Tổ chức nghiên cứu khoa học và công nghệ Úc (CSIRO), cùng đại diện các đơn vị thuộc Tổng cục tham gia theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.

Phát biểu tại Hội nghị, Quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Hà Minh Hiệp cho biết, đổi mới sáng tạo là một vấn đề mới, thực tiễn cho thấy trong công việc hàng ngày của chúng ta mọi hoạt động đều có thể trở thành đổi mới sáng tạo, và nếu biết cách thức quản lý thì những sản phẩm của đổi mới sáng tạo có thể trở thành giá trị. Cũng theo ISO hai đặc tính của đổi mới sáng tạo chính là tính mới và tính giá trị. Với định nghĩa như vậy có thể thấy rất nhiều vấn đề được xem là sản phẩm của đổi mới sáng tạo.

Quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Hà Minh Hiệp.

TS Phạm Thu Hiền – Chuyên gia Tổ chức nghiên cứu khoa học và công nghệ Úc (CSIRO) trình bày tại Hội nghị.

Cũng theo TS. Hiền, chuỗi cung ứng toàn cầu hồi phục nhưng đã đổi khác. Hồi tháng 2, Chỉ số Áp lực Chuỗi cung ứng Toàn cầu (GSCPI) do Fed New York công bố đã giảm xuống mức trước đại dịch. Đến tháng 3, chỉ số này thậm chí xuống dưới mức trung bình trong lịch sử 25 năm theo dõi. GSCPI được tính toán dựa trên dữ liệu ngành sản xuất và vận tải, nhằm đưa ra cái nhìn tổng quan về khả năng gián đoạn chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, các chuyên gia trong ngành cho rằng điều này không có nghĩa các công ty đang quay trở lại chuỗi cung ứng trước đây. Những trải nghiệm trong đại dịch cùng biến động địa chính trị đang tạo ra thay đổi lớn hơn, dài hạn hơn trong chuỗi cung ứng.

Về chính sách ĐMST có thể hiểu là các công cụ của nhà nước nhằm giúp hệ thống ĐSMT thực hiện chức năng của mình. Vậy có thể hiểu chức năng của hệ thống ĐMST đó là năng lực phát triển tri thức, kinh nghiệm truyền bá tri thức đó đến với các đối tượng sản xuất, sử dụng nguồn lực; khái niệm tiếp nhận và đáp ứng các nhu cầu phát triển từ đó định hướng nghiên cứu, phát triển thị trường; khả năng tạo ra các mạng lưới hợp tác liên kết để từ đó lan tỏa, tái sử dụng công nghệ.

Bên cạnh đó, với những thách thức như đã nêu ở trên thì chức năng của các hệ thống ĐMST hiện nay cần thêm chức năng nữa, đó là hướng tới giải quyết các vấn đề môi trường, xã hội các mục tiêu về phát triển bền vững cũng như phát triển toàn diện.

Theo Schot and steinmwell, có thể chia các chính sách ĐMST ra thành 3 cách tiếp cận chính: các chính sách tập trung vào phát triển KHCN thông qua hoạt động R&D, chính sách phát triển hệ thống ĐMST và chính sách ĐMST chuyển đổi.

 Hội nghị diễn ra theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.

Theo TS. Hiền, ở Úc, việc xây dựng các chính sách ĐMST chuyển đổi cũng đang trong giai đoạn thử nghiệm, tuy nhiên rất nhiều chương trình lớn của Chính phủ cũng bắt đầu đi theo hướng này. Một ví dụ là các chương trình hướng tới mục tiêu phát thải bằng 0 đến năm 2050, mục tiêu là thông qua khoản đầu tư hơn 20 tỷ USD cho công nghiệp giảm thải đến năm 2030 thu hút được tham gia đầu tư. Bên cạnh đó, Chính phủ Úc luôn tích cực và chủ động trong việc đánh giá các chính sách ĐMST.

Do tính đa dạng của chính sách ĐMST, ngày các nhiều nước quan tâm tới việc kiểm soát đánh giá hiệu quả cũng như thông qua hoạt động đánh giá để đưa ra.

Tại Hội nghị đã diễn ra phần trao đổi, thảo luận, hỏi đáp vấn đề liên quan đến đổi mới sáng tạo trong nước và quốc tế giữa các đơn vị thuộc Tổng cục và chuyên gia.

Hà My