Tái tạo không gian đô thị: 10 biện pháp can thiệp để chuyển đổi các khu vực chưa sử dụng

Các thành phố không ngừng trải qua những thay đổi vô tận, để lại nhiều không gian trong cấu trúc đô thị bị lãng quên và không được sử dụng. Các tòa nhà lịch sử được tân trang lại, tái sử dụng thích ứng. Nhưng điều gì sẽ xảy ra với các không gian công cộng? Những can thiệp nhỏ bằng cách sử dụng các nguồn lực đơn giản và giải pháp sáng tạo có thể mang những con hẻm, quảng trường, và đường cao tốc bị lãng quên trở lại cuộc sống và tái hòa nhập chúng vào thành phố.

Tùy thuộc vào bối cảnh và quy mô của dự án, việc cung cấp không gian chất lượng cho những nơi bị bỏ quên có thể là một thách thức. Đây là lý do tại sao những sáng kiến đổi mới và suy nghĩ kỹ lưỡng rất được trân trọng. 

Vật liệu và hình thức sử dụng có thể khác nhau tùy thuộc vào ngân sách, địa điểm và mục đích sử dụng. Đôi khi chỉ cần sơn màu sắc tươi sáng hoặc sử dụng các cấu trúc kim loại và gỗ để xây dựng khu vui chơi, mang lại sức sống cho những con phố bị bỏ trống. Gương, màu sắc và tác phẩm nghệ thuật có thể thêm giá trị cho những không gian thừa thãi trong thành phố, và những chiếc ghế dài có thể cung cấp nơi nghỉ ngơi và gặp gỡ với hàng xóm trong cộng đồng. Dưới đây, chúng tôi đã chọn lọc 10 ví dụ về các công trình đô thị đơn giản mà thành công trong việc đạt được điều này.

Agora Maximus, Dự Án Đô Thị Chiến Lược / LAAB Collective + Signature Design Communication

Agora Maximus là một dự án đô thị sáng tạo nằm ở khu vực Quartier Latin, Montreal, do LAAB Collective phối hợp cùng Signature Design Communication thực hiện. Dự án này chuyển đổi không gian đô thị thành một sân chơi nghệ thuật và tương tác với cộng đồng, thông qua việc lắp đặt các mô-đun linh hoạt và bền vững. Thiết kế lấy cảm hứng từ di sản văn hóa La Mã cổ đại, tạo ra một trải nghiệm tương tác với không gian sống động, giúp kết nối cộng đồng thông qua nghệ thuật và môi trường xanh.

New Ark Installation / Tideland Studio

New Ark là một tác phẩm nghệ thuật đô thị do Tideland Studio thiết kế tại Aarhus, Đan Mạch. Dự án này nằm trong một con hẻm hẹp gần Trường Kiến trúc Aarhus, kết hợp giữa nghệ thuật và kiến trúc để phản ánh sự thay đổi của khí hậu. Với những viên gạch bê tông uốn lượn và phao cứu sinh bằng thép, New Ark mang đến một trải nghiệm cảm giác và thẩm mỹ cho người qua đường, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của nước trong việc tái hiện lại lịch sử tự nhiên của địa điểm.

Oishii Park / td-Atelier

Oishii Park là một công trình của td-Atelier tại Shingu, Nhật Bản, được thiết kế như một không gian công cộng và thư viện mở cho cộng đồng. Nằm gần trường tiểu học, công viên khuyến khích trẻ em tham gia các hoạt động ngoài trời như đọc sách, chơi đùa và học hỏi. Được hình thành trong bối cảnh đại dịch COVID-19, Oishii Park nhấn mạnh việc kết nối cộng đồng và tăng cường tương tác xã hội thông qua thiết kế linh hoạt, thân thiện với môi trường.

Rodda Lane Intervention / Sibling Architecture

Dự án Rodda Lane Intervention của Sibling Architecture là một phần trong kế hoạch tái phát triển khuôn viên công cộng của Đại học RMIT tại Melbourne, Australia. Công trình này biến những lối đi không được sử dụng hiệu quả thành một không gian sống động và thân thiện, tạo điểm nhấn cho khuôn viên với các khu vực ngoài trời linh hoạt nhằm cải thiện tiện ích cho sinh viên. Thiết kế bao gồm hai sân trung tâm kết hợp với ghế ngồi tùy chỉnh, cấu trúc che nắng, và hệ thống chiếu sáng tăng cường, nhằm nâng cao trải nghiệm ngoài trời và tạo sự an toàn cho khu vực này.

Mirrors Plaza / Bla! Estudio Creativo + Abarca Palma Arquitectos

Mirrors Plaza là một dự án không gian công cộng nằm tại Las Condes, Santiago, Chile, do Bla! Estudio Creativo kết hợp với Abarca Palma Arquitectos thực hiện. Dự án biến một khoảng không gian “dư thừa” thành một khu vực sống động với các yếu tố chính như sơn sàn với nhiều màu sắc, đồ nội thất đô thị mới, và một mái che bằng thép không gỉ. Thiết kế tạo ra một môi trường tương tác, khuyến khích nhiều hoạt động như ngồi, nhảy múa, và giao tiếp, đồng thời tận dụng nước mưa để tưới cây xanh.

Escadinhas Footpaths / Paulo Moreira Architectures

Escadinhas Footpaths là dự án của Paulo Moreira Architectures tại Matosinhos, Bồ Đào Nha, kết hợp kiến trúc, nghệ thuật và thiên nhiên để cải tạo lối đi bộ trong khu dân cư Monte Xisto. Mục tiêu của dự án là phục hồi những không gian đô thị bị lãng quên, kết nối người dân với bờ sông Leça. Công trình bao gồm sửa chữa cầu thang, lan can, và tạo không gian nghỉ chân. Những cải tạo nhỏ này đã khôi phục lại nét đặc trưng vốn có, biến nơi này thành điểm giao lưu cộng đồng.

Magdy El Khouly Street Rehab / Ahmed Hossam Saafan

Dự án Magdy El Khouly Street Rehab của kiến trúc sư Ahmed Hossam Saafan nằm ở Ezbet Khairallah, Cairo, là một phần trong nỗ lực tái thiết cộng đồng thông qua cải tạo các yếu tố đô thị. Dự án tập trung vào việc tạo ra môi trường an toàn cho cư dân bằng cách cải thiện cơ sở hạ tầng, hệ thống chiếu sáng, ghế ngồi và cảnh quan. Sự tham gia của cộng đồng trong quá trình thiết kế giúp tạo ra không gian công cộng thân thiện và năng động, khuyến khích sự giao lưu và giảm thiểu các hành vi tiêu cực.

OMOKEN Park / Yabashi architects & associates

OMOKEN Park, được thiết kế bởi Yabashi Architects & Associates, là một dự án tái thiết kế không gian công cộng tại Kumamoto, Nhật Bản, nhằm tái tạo lại những công trình bị hư hỏng do động đất năm 2016. Dự án không chỉ là một công trình cho thuê mà còn là nơi giao lưu văn hóa và sự kiện cộng đồng. Thiết kế bao gồm không gian công cộng nhỏ và quảng trường đa chức năng, sử dụng kết cấu thép đơn giản và gỗ CLT để giảm thiểu chi phí và hạn chế tác động môi trường.

City Thread / SPORTS

City Thread là một dự án cải tạo đô thị của SPORTS, biến một con hẻm bị bỏ hoang ở Chattanooga thành một không gian công cộng sôi động. Dự án được thiết kế như một cấu trúc liên tục bằng thép dài 500 ft, kết hợp với các bề mặt sơn đồ họa. Mục tiêu của thiết kế là tạo ra một không gian linh hoạt cho nhiều hoạt động cộng đồng, bao gồm ngồi nghỉ, sân khấu nhỏ, và chiếu phim, tạo ra sự kết nối giữa các cộng đồng và tăng cường tương tác xã hội.

Red Planet  / 100architects

Red Planet được thiết kế bởi 100architects, là một không gian công cộng sáng tạo nằm trong khu mua sắm Life Hub @ Daning ở Thượng Hải. Dự án này mang đến một sân chơi siêu thực với bề mặt địa hình nhân tạo, bao gồm sân bóng rổ độc đáo và các hoạt động vui chơi khác. Thiết kế này nhằm khuyến khích sự tương tác và sáng tạo, thu hút cả trẻ em lẫn người lớn đến tham gia các hoạt động và tận hưởng không gian ngoài trời sống động.

Biên dịch: Nguyễn Vũ Hà | Nguồn: Archdaily