Quy hoạch hạ tầng phải đi trước quy hoạch đô thị

Ngày 25/10, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Phát triển hạ tầng phải đi trước

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn thành phố Hà Nội) đồng tình với quy định các thành phố trực thuộc Trung ương, bên cạnh quy hoạch tỉnh cần phải có quy hoạch chung. Quy hoạch chung này thực hiện chức năng định hướng phát triển cho tất cả các ngành, lĩnh vực.

Đại biểu cho biết, hiện nay, trên địa bàn tỉnh có quy hoạch tỉnh, và quy hoạch tỉnh có chức năng định hướng phát triển, còn lại không có quy hoạch của các ngành, các lĩnh vực nữa. Vì vậy, quy hoạch chung phải thực hiện chức năng cụ thể hóa định hướng của huyện, tỉnh và phải thay thế cho nhiều lĩnh vực mà quy hoạch ngành không có.

Đại biểu Hoàng Văn Cường đề nghị sửa lại Điều 20 dự thảo Luật theo hướng cụ thể hoá các nội dung về phát triển các yếu tố hạ tầng. Khu vực nào không có quy hoạch phân khu phải xác định rõ ranh giới để cắm mốc giới. Quy hoạch nào có quy hoạch phân khu thì phải xác định rõ vị trí để quy hoạch phân khu đi vào xác định mốc giới.

Đại biểu Hoàng Văn Cường thảo luận tại hội trường. Ảnh: Quốc hội

Đồng thời, theo đại biểu, Điều 34 vẫn quy định 4 loại quy hoạch hạ tầng kỹ thuật gồm có quy hoạch về cao độ nền và thoát nước, quy hoạch giao thông, quy hoạch cấp nước và quy hoạch chất thải rắn và nghĩa trang. “Nếu quy định thế này còn vấn đề về viễn thông, năng lượng, thủy lợi, điện sẽ được phát triển ở đâu?”, đại biểu đặt câu hỏi.

Ông Cường cho rằng, các yếu tố như giao thông, thủy lợi, viễn thông và điện đều có liên hệ mật thiết với nhau, nếu tách rời ra có thể dẫn đến tình trạng mâu thuẫn. Vì vậy, nên gộp các quy hoạch hạ tầng kỹ thuật vào một, bao gồm tất cả 4 lĩnh vực trên, đồng thời phải thêm cả vấn đề về điện, về hạ tầng, viễn thông. Riêng quy hoạch chất thải rắn và nghĩa trang thì tách riêng.

Đề cập đến phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD), ông Cường cho rằng, nếu phát triển giao thông đi trước, thì khi đô thị phát triển, người dân đến ở ngay, không còn xảy ra tình trạng bỏ hoang và đồng thời giá trị đất đai tăng lên do có giao thông thì được tập trung vào ngân sách nhà nước, không rơi vào tay tư nhân.

“Tôi đề nghị trong kế hoạch thực hiện quy hoạch ở Điều 50 khoản 3, cần phải chỉ rõ tiến độ thực hiện các quy hoạch, phải thực hiện các quy hoạch về hạ tầng đi trước, sau đó mới quy hoạch về đô thị, tránh tình trạng như hiện nay cứ đi xin đất để làm đô thị trước, còn sau đấy hạ tầng không có”, đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Xem xét quy định về lấy ý kiến cộng đồng dân cư

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy (Đoàn thành phố Hà Nội) lại đề nghị Quốc hội giải thích từ ngữ nội dung quy định về khái niệm thế nào là khu vực nội thành, nội thị.

Theo đại biểu, cần nhận thức rõ ràng về vai trò của khu vực nội thành, nội thị, đây không đơn thuần là khu vực nằm bên trong ranh giới của đô thị, mà cần được định nghĩa là khu vực trung tâm, là lõi của đô thị, có sự tập trung cao về dân cư, dịch vụ, hoạt động kinh tế và hạ tầng đô thị, là một không gian có tính liên kết cao, nơi mà các yếu tố xã hội, kinh tế và văn hóa có sự gắn bó chặt chẽ.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy. Ảnh: Quốc hội

Việc xác định khu vực nội thành, nội thị có tính liên kết cao sẽ giúp cho việc quy hoạch được thực hiện một cách toàn diện, thống nhất, thúc đẩy sự phát triển của hệ thống hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật đô thị, có sự liên thông, đồng bộ, kết nối cao, nâng cao chất lượng, hiệu quả phục vụ và tăng cường tiện ích cho người dân đô thị.

Một khu vực nội thành, nội thị liên kết, liền mạch sẽ tạo môi trường thuận lợi, thu hút các doanh nghiệp đầu tư phát triển, từ đó thúc đẩy sự tăng trưởng, phát triển kinh tế của kinh tế đô thị, tạo cơ hội việc làm, tăng thu nhập và nhiều tác động tích cực khác.

“Quy hoạch cần phải đi trước, làm định hướng, kim chỉ nam cho việc quản lý và phát triển hệ thống đô thị, không chỉ là ghi nhận lại thực trạng phát triển đô thị một cách tự phát và còn tương đối manh mún, lộn xộn như hiện nay. Do đó, trong Luật này cần phải bổ sung định nghĩa rõ ràng về khu vực nội thành, nội thị, ngoại thành, ngoại thị”, nữ đại biểu đề nghị.

Điều này sẽ giúp hạn chế các bất cập hiện nay trong công tác quy hoạch và phát triển đô thị, hạn chế lãng phí trong đầu tư nguồn lực phát triển hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật của đô thị và làm cơ sở cho việc xây dựng mô hình tổ chức chính quyền đô thị tinh gọn, hiệu quả, chuyên nghiệp.

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy cũng cho rằng, cần tiếp tục xem xét quy định về phạm vi các loại quy hoạch, nên lấy ý kiến cộng đồng dân cư và trình tự, thủ tục thực hiện lấy ý kiến.

Từ phản ánh tại các địa phương và tại cơ sở, đại biểu cho biết, việc tổ chức lấy ý kiến đối với số lượng lớn các loại quy hoạch với phạm vi, quy mô, tính chất khác nhau và với cách thức như quy định tại Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở không thực sự hiệu quả, dễ dẫn đến hình thức và lãng phí.

“Việc lấy ý kiến cộng đồng dân cư theo pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở chỉ nên giới hạn áp dụng đối với các quy hoạch có ảnh hưởng liên quan trực tiếp đến người dân, như quy hoạch chung ở xã, các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết có ranh giới, phạm vi quy hoạch trên địa bàn đơn vị hành chính cấp xã.

Còn đối với các quy hoạch khác mang tính vĩ mô hơn, thì nên có hình thức lấy ý kiến phù hợp hơn như cách đã làm trước đây, tức là chỉ có công bố và người dân nào quan tâm thì có thể tham gia ý kiến trực tiếp”, theo đại biểu Nguyễn Phương Thủy.

Quan tâm đến việc áp dụng pháp luật, đại biểu Nguyễn Trúc Anh (Đoàn thành phố Hà Nội) đề nghị Ban soạn thảo rà soát để thực hiện quy định khoản 2 Điều 50 Luật Thủ đô, quy định khi xây dựng dự án Luật, dự thảo nghị quyết của Quốc hội cần rà soát, đối chiếu với quy định của Luật Thủ đô, xác định cụ thể nội dung thể hiện theo quy định của Luật Thủ đô hoặc nội dung cần thực hiện theo luật, nghị quyết đó và cơ quan thẩm định thẩm tra có trách nhiệm xem xét cho ý kiến về nội dung này trong dự án, dự thảo…