Quảng Trị: Xuất khẩu dăm gỗ còn nhiều vướng mắc

(Xây dựng) – Thủ tục hoàn thuế VAT kéo dài, mất nhiều thời gian hoàn thành thủ tục kiểm dịch thực vật, hay giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) cho sản phẩm dăm gỗ xuất khẩu là những “nút thắt” gây khó khăn trong việc hoạt động của các doanh nghiệp xuất khẩu dăm gỗ ở địa bàn tỉnh Quảng Trị.

Sản xuất, chế biến dăm gỗ tại Quảng Trị.

Tại địa bàn tỉnh Quảng Trị có 32 nhà máy sản xuất, chế biến gỗ dăm, bình quân mỗi năm các nhà máy chế biến khoảng 1,2 triệu tấn dăm gỗ từ cây keo tràm. Theo đó, trên địa bàn tỉnh có 3 doanh nghiệp chuyên thu mua, sản xuất và xuất khẩu chính ngạch dăm gỗ trực tiếp đi thị trường Trung Quốc thông qua cảng Cửa Việt với khối lượng khoảng 1 triệu tấn/năm, phần còn lại được bán cho các doanh nghiệp kinh doanh dăm gỗ ở Quảng Bình và Thừa Thiên – Huế. Các doanh nghiệp này được xem là những đầu mối thu mua, tiêu thụ cho các nhà máy sản xuất chế biến gỗ dăm của trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Ngoài ra, góp phần quan trọng vào việc phát triển nghề băm dăm, tạo đầu ra ổn định cho các nhà máy, góp phần không nhỏ cho phát triển kinh tế của địa phương.

Tuy nhiên, có một thực tế mà các doanh nghiệp hoạt động xuất khẩu gỗ băm dăm trên địa bàn tỉnh Quảng Trị lâu nay đã gặp phải những khó khăn, vướng mắc từ cơ chế, thủ tục của các cơ quan Nhà nước, đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp.

Xuất khẩu gỗ băm dăm thông quan bằng đường biển, mà hàng hóa được tập kết và bốc xếp tại cảng Cửa Việt, thuộc địa bàn huyện Gio Linh (tỉnh Quảng Trị). Bình quân mỗi ngày có từ 1-3 chuyến tàu xuất bến cảng Cửa Việt để lưu chuyển hàng hóa ra nước ngoài.

Theo quy định, hàng hóa xuất khẩu thì phải hoàn thành đầy đủ các thủ tục theo đúng trình tự pháp lý. Trong đó, phải có chứng thư kiểm dịch thực vật và giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa. Song, do việc hoàn thành những thủ tục này mất khá nhiều thời gian không cần thiết. Cụ thể, muốn hoàn thành thủ tục lấy chứng thư kiểm dịch thực vật, thì phải làm thủ tục với trạm kiểm dịch thực vật tại Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, cách cảng Cửa Việt gần 100km. Như vậy, thời gian để doanh nghiệp hoàn thành thủ tục và nhận được chứng thư mất từ 1-2 ngày.

Đối với việc làm thủ tục về việc chứng nhận xuất xứ hàng hóa, thì phải làm tại Tổ cấp C/O ở Thừa Thiên – Huế hay Đà Nẵng mất 3 ngày mới hoàn thành thủ tục. Trong khi, nếu các thủ tục này được làm tại Cửa Việt và thành phố Đông Hà thì sẽ thuận lợi hơn cho doanh nghiệp rất nhiều.

Một vướng mắc, khó khăn khác được các doanh nghiệp xuất gỗ băm dăm đề cập, đó là thủ tục hoàn thuế VAT kéo dài. Các doanh nghiệp cho biết: Từ năm 2021 đến nay, việc kiểm tra hoàn thuế VAT hàng dăm gỗ xuất khẩu kéo dài do yêu cầu của Tổng Cục Thuế về việc xác minh gỗ rừng trồng tới tận người trồng rừng. Việc kéo dài thời gian hoàn thuế này ảnh hưởng rất lớn đến vòng quay vốn lưu động và gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp do vốn lưu động của doanh nghiệp hầu hết phải vay từ các ngân hàng thương mại. Đây là một gánh nặng đè lên “vai” của doanh nghiệp.

Có thể khẳng định, những vướng mắc trên chỉ là từ khâu thủ tục hành chính. Vì vậy, nên chăng các cơ quan chức năng có những giải pháp thiết thực như cải cách hành chính, linh hoạt… nhằm rút ngắn thời gian trên mỗi chuyến tàu chuyên chở gỗ dăm xuất bến được nhanh gọn, ít mất thời gian, giảm được một phần chi phí di chuyển trong làm thủ tục, cũng như thời gian hoàn thuế VAT được rút ngắn.

Nhà nước và Chính phủ chủ trương luôn cùng đồng hành doanh nghiệp, tạo mọi điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp phát triển. Sự đồng hành này còn đồng nghĩa, các Bộ, ngành liên quan, chính quyền địa phương luôn theo dõi sự vận động của doanh nghiệp, từ đó nắm bắt tình hình vướng mắc, khó mà doanh nghiệp quan tâm, phản ánh nhằm tháo gỡ kịp thời. Với tinh thần đo, hy vọng rằng những vướng mắc, khó khăn trên sẽ được các tổ chức liên quan có sự nhìn nhận nghiêm túc, sớm có giải pháp hiện hữu.