Quảng Trị: Các chủ đầu tư phớt lờ trước Quyết định của Thanh tra ngành Xây dựng

(Xây dựng) – Sau hơn 6 tháng Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị ban hành Quyết định thu hồi số tiền chi sai tại các dự án xây dựng Nông thôn mới trên địa bàn huyện Gio Linh (Quảng Trị), các chủ đầu tư vẫn cố tình “phớt lờ” chưa nghiêm túc thực hiện, gây bất bình trong dư luận.

Thi công đường bê tông xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Linh theo Chương trình xây dựng Nông thôn mới.

Sau khi Đoàn thanh tra Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị hoàn tất công tác thanh tra và ban hành Kết luận thanh tra tại các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới, quyết định đầu tư từ năm 2017 – 2020 do các xã Gio Mai, Linh Trường, Gio Hải, Gio Việt, Trung Sơn, Phong Bình, Trung Hải, Gio Mỹ và xã Linh Hải (huyện Gio Linh) làm chủ đầu tư, ngày 31/12/2020, Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị đã ban hành quyết định thu hồi số tiền chi sai gần 2,317 tỷ đồng. Ngày 12/3/2021, Sở Xây dựng đã ban hành Văn bản số 339/SXD-TTra đôn đốc thực hiện Quyết định thu hồi tiền gửi UBND tỉnh, Ban Nội chính, Thanh tra tỉnh và các chủ đầu tư.

Ông Trần Trọng Cường – Chánh Thanh tra Sở Xây dựng Quảng Trị cho hay: Cho đến thời điểm hiện tại chỉ thu hồi chưa đến 200 triệu đồng/2,317 tỷ đồng. Trong khi đó, tại Điều 2 của Quyết định nêu trên nói rõ: “Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày ban hành Quyết định này, các chủ đầu tư phải thu hồi đủ số tiền trên”.

Được biết, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới quyết định đầu tư tại địa bàn huyện Gio Linh từ năm 2017 – 2020 gồm các xã Gio Mai, Linh Trường, Gio Hải, Gio Việt, Trung Sơn, Phong Bình, Trung Hải, Gio Mỹ, Linh Hải và đều do các xã làm chủ đầu tư với 218 dự án, tổng mức vốn đầu tư trên 90 tỷ đồng. Trong đó, có 129 dự án bê tông hóa đường giao thông nông thôn áp dụng cơ chế đặc thù, tổng mức vốn đầu tư trên 60 tỷ đồng và 89 dự án thực hiện lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật, có số vốn đầu tư gần 30 tỷ đồng.

Về hình thức giám sát, quản lý dự án, đối với các dự án áp dụng cơ chế đặc thù UBND xã thành lập Ban Quản lý dự án để thực hiện quản lý dự án; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã thành lập Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng để thực hiện giám sát thi công xây dựng; Các dự án lập báo cáo kinh tế kỹ thuật, UBND xã (chủ đầu tư) trực tiếp quản lý dự án, đồng thời ký hợp đồng với các đơn vị tư vấn để thực hiện giám sát thi công xây dựng.

Ngoài việc phát hiện chi sai, Thanh tra Sở Xây dựng còn chỉ ra nhiều sai sót cơ bản trong việc thực hiện các dự án xây dựng Nông thôn mới trên địa bàn huyện Gio Linh do cấp xã làm chủ đầu tư. Đó là hầu hết các xã chưa thực hiện đầy đủ quy trình lựa chọn nhà thầu theo quy định tại Điều 7 Nghị định 161. Cụ thể, chưa có dự thảo hợp đồng do Ban Quản lý dự án xã lập; thiếu lưu trữ đơn đăng ký tham gia nhận thầu của các tổ chức cá nhân; thiếu kết quả đánh giá lựa chọn nhà thầu trước khi ký kết hợp đồng.

Công tác lập, kiểm tra hồ sơ quản lý chất lượng công trình chưa được chú trọng. Đa số các dự án đều chưa có hồ sơ quản lý chất lượng hoặc nếu có thì vẫn còn thiếu các nội dung như: Nhật ký thi công chưa đầy đủ, thiếu các biên bản nghiệm thu công việc, thiếu thí nghiệm vật liệu đầu vào, kết quả nén mẫu.

Hồ sơ thiết kế, dự toán tại một số hồ sơ thiết kế bản vẽ thể hiện sơ sài, chưa đầy đủ nội dung; khối lượng giữa hồ sơ thiết kế và dự toán còn chưa trùng khớp; việc vận dụng định mức, đơn giá và tính toán cự ly vận chuyển còn sai sót dẫn đến làm tăng chi phí xây dựng công trình.

Đơn vị thi công các dự án này chủ yếu là các thôn, tổ đội, nhóm thợ nên công tác lập hồ sơ quản lý chất lượng công trình hầu hết chưa được thực hiện hoặc nếu có thực hiện thì cũng còn thiếu nhiều nội dung. Hầu hết các chủ đầu tư, Ban quản lý dự án, Ban Giám sát chưa thực hiện đầy đủ công tác quản lý dự án và giám sát theo quy định tại Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về quản lý dự án xây dựng và Khoản 1 Điều 26 Nghị định số 46/2015/NĐ-CP ngày 12/5/2015 của Chính phủ về quản lý chất lượng bảo trì công trình xây dựng. Một số đơn vị tư vấn giám sát chưa thực hiện lập báo cáo giám sát với chủ đầu tư theo quy định; thiếu kiểm tra dẫn đến xác nhận khối lượng trên công trường chưa đúng với thực tế thi công…

Các sai sót nêu trên một phần trách nhiệm của phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Gio Linh, công tác thẩm định phải đảm bảo việc tuân thủ theo thiết kế, dự toán mẫu đã được ban hành và các quy định khác của pháp luật về đầu tư xây dựng.

Công tác thanh tra tại các dự án xây dựng Nông thôn mới góp phần nâng cao chất lượng công trình, làm minh bạch trong đầu tư, đặc biệt chấn chỉnh và khắc phục những sai sót trong quá trình đầu tư, thi công các dự án, rút ra những bài học kinh nghiệm hữu ích cho các dự án đầu tư tiếp theo. Song, việc các chủ đầu tư như đã nêu trên cố tình phớt lờ kết luận của thanh tra, không khắc phục kịp thời về những sai sót, chắc chắn sẽ dẫn đến một số hệ lụy tiêu cực không những trước mắt mà về cả lâu dài. Vậy làm sao để có biện pháp xử lý triệt để tình trạng này? UBND tỉnh Quảng Trị, các cơ quan chức năng chắc hẳn sẽ có câu trả lời cụ thể.