Phú Yên: Mỏ đá ốp lát Kim Sơn khai thác “nhầm tọa độ” 22 năm?

Mỏ đá khai thác “nhầm tọa độ” do đơn vị cấp phép

Theo Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Phú Yên: Báo cáo của đơn vị khai thác, trước đây năm 2001 khi cấp phép khai thác mỏ đá ốp lát Kim Sơn cho Công ty sản xuất – xuất nhập khẩu công nghiệp Phú Yên, vào thời điểm khảo sát năm đó là tại vị trí hiện đang khai thác.

Do việc cấp phép đã cấp nhầm tọa độ, đến năm 2014 thì Tổng cục Địa chất khoáng sản phát hiện sự việc, đồng thời lập biên bản yêu cầu dừng khai thác, để bổ sung, điều chỉnh tọa độ, bổ sung quy hoạch khai thác mỏ theo đúng vị trí đã khai thác. Phía công ty vẫn đang tiếp tục bổ sung, điều chỉnh quy hoạch theo đúng vị trí. Theo báo cáo của công ty đã dừng khai thác từ 2014 đến nay? 

Hiện qua kiểm tra, Sở TN&MT tỉnh Phú Yên ghi nhận hiện trạng, đồng thời yêu cầu dừng toàn bộ các hoạt động để hoàn thiện các thủ tục. Sở sẽ tiếp tục rà soát xử lý các sai phạm tại mỏ đá ốp lát Kim Sơn theo đúng quy định của pháp luật. Tại thời điểm kiểm tra mỏ đá Kim Sơn vào ngày 31/7 vừa qua, Đoàn không phát hiện các phương tiện, thiết bị khai thác đá nào tại mỏ Kim Sơn – Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Phú Yên cho biết thêm. 

Như vậy, theo ghi nhận của PV và kiểm tra thực tế của ngành quản lý khoảng sản tỉnh Phú Yên, thì toàn bộ diện tích 11,23ha được Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công thương) cấp phép khai thác năm 2001 cho Công ty sản xuất – xuất nhập khẩu công nghiệp Phú Yên (nay được ghi là Công ty cổ phần IDP, có trụ sở tại 04 Lê Lợi, TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên) tại 1 vị trí khác cách khu vực đang khai thác mỏ khoảng 1km về hướng Đông nam. 

Với lý giải trên thì việc khai thác mỏ “nhầm vị trí” trong suốt 22 năm qua tại khu vực mỏ đá ốp lát Kim Sơn là do đơn vị cấp phép? Với việc kiểm tra, phát hiện sai phạm vị trí khai thác và được đề nghị tạm dừng khai thác, bổ sung từ năm 2014 đến nay vẫn chưa hoàn tất là do đâu? Nơi đang khai thác “nhầm vị trí” có phải là khu vực đất rừng, do đơn vị nào quản lý?

Trước đó, Môi trường và Đô thị Việt Nam điện tử đã phản ánh, tại khu vực đồi núi cách đường tỉnh 643 khoảng 1km, có 1 bãi đá hoạt động quy mô cấp mỏ, với nhiều phương tiện cơ giới: máy đào, máy khoan, xe cơ giới, công nhân hoạt động rầm rộ. Hàng trăm khối đá lớn nhỏ được đào, tách rời từng khối, nhiều nơi khác đang được công nhân vận hành máy đào sâu vào vách núi, san gạt đất để tiếp tục đưa các khối đá ra khỏi đồi núi. Để hoạt động, khu vực này kéo hẳn đường dây điện 3 pha nhằm đảm bảo cho các thiết bị máy khoan, máy cắt hoạt động, khai thác “trái phép”. 

Sau nhiều thời gian tìm hiểu, ghi nhận tại hiện trường và đề nghị cơ quan chức năng cùng chính quyền địa phương cung cấp thì được biết tại khu vực trên có 1 mỏ đá được cấp phép với giấy phép khai thác khoáng sản số: 1953/ GP-ĐCKS, ngày 29/8/2001 do Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công thương), trong nội dung nêu: Cho phép Công ty sản xuất – xuất nhập khẩu công nghiệp Phú Yên khai thác mỏ đá ốp lát Kim Sơn, xã An Thọ, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên, diện tích khu vực khai thác 11,23ha được giới hạn bởi 10 điểm tọa độ; trữ lượng khai thác 100.000m3 đá ốp lát, sản lượng 4.000m3 đá ốp lát/năm, thời hạn khai thác 25 năm từ thời điểm cấp phép mỏ.

Tuy nhiên, qua kiểm tra 10 điểm tọa độ ghi trong giấy phép mỏ đá ốp lát Kim Sơn, toàn bộ vị trí khai thác nằm trên ngọn đồi cách vị trí đang có nhiều hoạt động khai thác đá được PV ghi nhận khoảng 1km, nay thuộc địa phận TP Tuy Hòa. Riêng các hoạt động khai thác đá rầm rộ thì đang diễn ra thuộc địa phận xã Hòa Quang Bắc, huyện Phú Hòa?

Việc khai thác khoáng sản “nhầm vị trí” của Công ty sản xuất – xuất nhập khẩu công nghiệp Phú Yên (nay được ghi là Công ty cổ phần IDP, có trụ sở tại 04 Lê Lợi, TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên) đã được xác định là sai so với tọa độ được cấp phép. Theo đó, cần được UBND tỉnh Phú Yên chỉ đạo làm rõ, xử lý. Đồng thời kiểm tra quá trình khai thác, kinh doanh hàng hóa của đơn vị này trong suốt 22 năm qua có đúng theo quy định của pháp luật.

Việc khai thác mỏ đá “nhầm vị trí” có được xem là trái phép hay không? Cơ quan chức năng, chính quyền địa phương nào có trách nhiệm trong việc này? Toàn bộ tang vật, thiết bị cơ giới phục vụ cho việc khai thác, xẻ đá tại mỏ đá ốp lát Kim Sơn đã được PV ghi nhận, phản ánh trước đó đã “biến mất” một cách bất ngờ hiện đang nằm ở đâu?

Tỉnh mạnh tay xử lý khai thác khoáng sản trái phép 

Sau nhiều phản ánh về khai thác khoáng sản trái quy định trên địa bàn, mới đây UBND tỉnh Phú Yên đã ban hành văn bản số 3819/UBND-ĐTXD, ngày 28/7/2023, Ủy ban Nhân dân tỉnh Phú Yên yêu cầu  Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, Công an tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính kiểm tra, chấn chỉnh sai phạm trong lĩnh vực khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường

Ủy ban Nhân dân tỉnh Phú Yên cũng yêu cầu các đơn vị chức năng xử lý nghiêm những doanh nghiệp có hành vi vi phạm trong quá trình khai thác cát ở các điểm mỏ vật liệu xây dựng thông thường thuộc danh mục không đấu giá quyền khai thác khoáng sản để phục vụ các công trình sử dụng ngân sách Nhà nước.

Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Hồ Thị Nguyên Thảo yêu cầu: Sở Tài nguyên và Môi trường, Công an tỉnh, Ban Chỉ đạo 389 tỉnh theo chức năng, nhiệm vụ được giao, chỉ đạo lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra đột xuất, kịp thời phát hiện xử lý nghiêm hành vi vi phạm trong lĩnh vực hoạt động khoáng sản; phối hợp liên ngành trong việc kiểm tra xử lý, giám sát hoạt động khai thác khoáng sản, nhất là các mỏ thuộc danh mục không đấu giá quyền khai thác khoáng sản phải phục vụ đúng mục tiêu quy định.

Các đơn vị chức năng theo thẩm quyền xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, tham mưu thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản đối với doanh nghiệp có nhiều vi phạm trong cùng thời điểm hoặc vi phạm nhiều lần theo quy định. Không để các tổ chức/cá nhân có nhiều vi phạm được tiếp tục tham gia trong lĩnh vực hoạt động khoáng sản… 

Trên địa bàn tỉnh Phú Yên hiện nay nhu cầu về sử dụng nguồn vật liệu đá, cát, đất san lấp phục vụ cho các công trình trọng điểm là rất lớn. Do vậy, rất cần sự vào cuộc của ngành chức năng, chính quyền địa phương trong kiểm tra, xử lý tránh thất thoát tài nguyên Quốc gia.