Phải xử lý nghiêm vi phạm về an toàn thực phẩm để răn đe

Báo cáo của Ban Chỉ đạo cho thấy, công tác chỉ đạo, điều hành và hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật quyết liệt triển khai sớm ngay từ đầu năm. Công tác thông tin, giáo dục, truyền thông được đẩy mạnh, đa dạng hóa hình thức truyền thông. Việc kết hợp giữa tuyên truyền mang tính chất khuyến khích, hướng dẫn với tuyên truyền mang tính răn đe đã phát huy hiệu quả công tác truyền thông an toàn thực phẩm (ATTP).

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, toàn ngành Y tế kiểm tra trên 232,7 nghìn cơ sở, phát hiện trên 15 nghìn cơ sở vi phạm về ATTP, giảm so với cùng kỳ năm 2023 (40.403 cơ sở); đã xử lý 3.341 cơ sở, phạt tiền 2.285 cơ sở với số tiền phạt 19,86 tỷ đồng.

Ngành nông nghiệp thanh tra 4.659 cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp và nông lâm thủy sản, xử phạt hành chính 232 cơ sở, giảm so với cùng kỳ năm 2023 (11%) với số tiền phạt 2,228 tỷ đồng.

Ngành Công Thương kiểm tra 3.068 vụ; xử lý 2.488 vụ; xử phạt 18,17 tỷ đồng; trị giá hàng hóa tịch thu, tiêu hủy 17,5 tỷ đồng. Các đơn vị trong Công an nhân dân đã phát hiện, đấu tranh, xử lý 3.060 vụ với 3.074 đối tượng vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm, khởi tố 6 vụ/10 đối tượng, xử phạt vi phạm hành chính 2.111 vụ với gần 1.999 cá nhân, 119 tổ chức, tổng số tiền phạt vi phạm hành chính là hơn 9 tỷ đồng; chuyển cơ quan khác xử phạt theo thẩm quyền 456 vụ, tổng số tiền phạt 4,19 tỷ đồng.

Công tác phòng, chống ngộ độc thực phẩm được triển khai quyết liệt và đồng bộ, đảm bảo an toàn thực phẩm tại các sự kiện, hội nghị lớn của quốc gia, không để có sự cố về an toàn thực phẩm đối với các sự kiện lớn của quốc gia và quốc tế tại Việt Nam. Trong 6 tháng đầu năm 2024, toàn quốc ghi nhận 70 vụ ngộ độc thực phẩm, làm 2.942 người mắc và 12 trường hợp tử vong, tăng cả về số vụ và số mắc so với cùng kỳ năm trước.

Đánh giá tình hình về ATTP thời gian qua, bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP HCM – địa phương đầu tiên của cả nước có Sở ATTP được hoạt động từ ngày 1/1/2024, cho biết, những tháng đầu năm, thành phố không xảy ra vụ việc nghiêm trọng về ATTP. Tuy nhiên, Sở ATTP luôn đề cao cảnh giác trước nguy cơ mất ATTP vì dân số TP HCM rất lớn. Trong đó, nguy cơ lớn là tình trạng bùng phát các chợ tự phát, điểm bán hàng không phép, bàn hàng online. Bà Lan cũng nêu vướng mắc trong việc sử dụng bộ test nhanh ATTP, mong muốn Bộ Y tế hướng dẫn về các bộ test chuẩn.

Theo Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Vũ Cao Cương, thành phố bảo đảm cung ứng 60% nhu cầu thực phẩm, còn lại là nhập từ các địa phương khác và từ nước ngoài. Do đó, việc kiểm tra xuất xứ nguồn gốc là vấn đề quan trọng. Dự kiến, thời gian tới, thành phố tập trung vào kiểm tra ATTP trong trường học, xung quanh trường học và dịp Tết Trung thu. Ông cũng nêu thực trạng về việc khó kiểm tra sản phẩm kinh doanh qua mạng, “khi phát hiện sai phạm nhưng đến kiểm tra thì địa chỉ không đúng hoặc đóng cửa, trang web không hoạt động nữa”.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Thành Long ghi nhận, thời gian qua, các bộ, ngành, đặc biệt là các bộ được giao nhiệm vụ trực tiếp thực hiện pháp luật về an toàn thực phẩm, đã có nhiều cố gắng và đạt được kết quả tích cực. Chúng ta đang đi đúng hướng và các giải pháp đề ra đã và đang phát huy tác dụng.

Cho rằng nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm vẫn luôn hiện hữu, Phó Thủ tướng chỉ ra một số hạn chế, nổi lên là vấn đề ngộ độc thực phẩm với số lượng đông người mắc, số vi phạm phát hiện được và phải áp dụng các chế tài tăng…

Phó Thủ tướng lưu ý các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm các nhiệm vụ đã và đang được giao, các biện pháp trong Chỉ thị số 17-CT/TW của Ban Bí thư về tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm trong tình hình mới và các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Sử dụng một cách hiệu quả nhất, tập trung nhất nguồn lực thực tế hiện có. Trước ý kiến của các bộ, địa phương về vấn đề tăng biên chế cho công tác này, Phó Thủ tướng cho rằng tăng thêm biên chế là rất khó khăn, mỗi nơi thêm một người cũng không ăn thua, cần nghĩ thêm giải pháp khác.

Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành đề xuất hoàn thiện thể chế, trong đó đề xuất sửa đổi Luật An toàn thực phẩm, Nghị định số 15/2018/NĐ-CP theo trọng tâm, trọng điểm và có đầu ra. Giải pháp phải khả thi.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý ba Bộ gồm: Y tế; Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Công Thương vận hành đúng công suất, thiết thực hệ thống cơ sở dữ liệu, tiếp tục đầu tư trong khả năng của mình để làm giàu cơ sở dữ liệu, kết nối với hệ thống của Bộ Y tế để vận hành một cách thông suốt.

Các cơ quan truyền thông, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị xã hội nghề nghiệp chú trọng truyền thông hướng dẫn tiêu dùng thông minh. Nêu rõ, trong bảo đảm ATTP thì ý thức của người dân, hình thành thói quen, văn hóa tiêu dùng là mới bền vững, “chứ tăng gấp mười lực lượng, đi kiểm tra từng nơi chưa chắc hiệu quả”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, định hướng tiêu dùng là hết sức quan trọng, có ý nghĩa trước mắt và lâu dài.

Cùng với đó, cần tăng cường công tác kiểm tra đột xuất, khi phát hiện vi phạm phải xử lý nghiêm, truyền thông để cảnh tỉnh. TP HCM tiếp tục vận hành mô hình Sở An toàn thực phẩm, có đánh giá trong quá trình thực hiện thí điểm để đóng góp ý kiến cho trung ương đề xuất mô hình, kiện toàn tổ chức, tăng cường nguồn lực.

Theo đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ đang tích cực triển khai chương trình OCOP, theo đó, đã công nhận 12.075 sản phẩm đạt chuẩn “OCOP 3 sao” trở lên, tăng so với cùng kỳ năm 2023 (10.881 sản phẩm). Bộ đang hoàn thiện, trình Chính phủ Đề án “Phát triển hệ thống dịch vụ logistics nâng cao chất lượng và năng lực cạnh tranh của nông sản Việt Nam đến năm 2030”.

Theo đại diện Bộ Công an, thời gian qua, cơ quan Công an đã quyết liệt kiểm tra về ATTP. 6 tháng đầu năm, các đơn vị trong Công an nhân dân đã phát hiện, đấu tranh, xử lý 3.060 vụ (tăng 31 vụ so với cùng kỳ năm 2023) với 3.074 đối tượng vi phạm pháp luật về ATTP; khởi tố 6 vụ với 10 đối tượng (trong khi cùng kỳ năm 2023 chỉ khởi tố 1 vụ).