Người dân TP.HCM có tuổi thọ cao nhất nước

Trong Niên giám thống kê công bố gần đây của Tổng cục Thống kê, dân số trung bình của Việt Nam năm 2023 ước tính đạt 100,3 triệu người, tăng 841,3 nghìn người, tương đương tăng 0,85% so với năm 2022.

Tuổi thọ trung bình tính từ lúc sinh của người dân Việt Nam năm 2023 là 74,5 tuổi, trong đó nam là 72,1 tuổi và nữ là 77,2 tuổi. So với năm 2022, tuổi thọ trung bình tăng gần 1 tuổi, trong đó, nam giới tăng 1 tuổi, còn phụ nữ tăng 0,8 tuổi.

Tuổi thọ người Việt đang tăng lên

Liên tục từ năm 2019 đến 2022, tuổi thọ trung bình của người Việt dao động từ 73,6-73,7 tuổi; phụ nữ sống lâu hơn đàn ông khoảng 5 năm.

Ông Phạm Chánh Trung, chi cục trưởng Chi cục Dân số và Kế hoạch hóa gia đình TP.HCM, thông tin năm 2023, tuổi thọ trung bình của người dân TP.HCM là 76,5 tuổi, cao hơn so với mặt bằng chung của cả nước là 74,5 tuổi (nguồn số liệu từ Tổng cục Thống kê).

Đông Nam Bộ là khu vực có tuổi thọ trung bình cao nhất nước với 76,3 tuổi. Đồng bằng sông Hồng và các tỉnh thành lân cận như Hà Nội, Hưng Yên, Hải Phòng, Quảng Ninh…, tuổi thọ trung bình của người dân là 75,7 (cao hơn năm ngoái 0,5 tuổi).

Tính theo địa phương, TP.HCM là địa phương người dân có tuổi thọ trung bình cao nhất nước với 76,5 tuổi, tiếp theo là Bà Rịa – Vũng Tàu và Đồng Nai, lần lượt là 76,4 và 76,3 tuổi.

Tính theo giới, phụ nữ Việt Nam có tuổi thọ trung bình là 77,2 tuổi, trong khi nam giới là 72,1 tuổi.

Trong khi đó, các tỉnh có tuổi thọ người dân thấp nhất cả nước là Điện Biên, Lai Châu, Kon Tum. Tuổi thọ trung bình người dân các tỉnh này chưa vượt quá 70 tuổi, lần lượt là 69,9, 69,8 và 69,7.

Tổng cục Thống kê đánh giá chất lượng dân số được cải thiện, tuổi thọ trung bình tăng do công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân được nâng cao.

Có nhiều yếu tố tác động đến tuổi thọ như môi trường sống, chế độ dinh dưỡng, vận động thể dục thể thao, sức khỏe tinh thần, sự cân bằng về dinh dưỡng và rèn luyện, giữ gìn sức khỏe cùng với sự thuận lợi trong việc tiếp cận hệ thống y tế là những yếu tố giúp tuổi thọ trung bình tăng.

Việc được tiếp cận dễ dàng với các kiến thức dinh dưỡng cũng như chế độ ăn lành mạnh cũng là một trong những nguyên nhân giúp cho người dân có thể nâng cao tuổi thọ trung bình.

Tuổi thọ trung bình và tuổi thọ khỏe mạnh chênh rất cao

“Tuy nhiên điều quan trọng là tuổi thọ trung bình và tuổi thọ khỏe mạnh của người dân hiện nay chênh rất cao có nghĩa là người cao tuổi của chúng ta mặc dù sống thọ nhưng vẫn phải đối mặt và sống chung với các bệnh tật”, ông Chánh Trung lưu ý.

Một lãnh đạo của Sở Y tế TP.HCM cho hay người cao tuổi đang đối diện với gánh nặng “bệnh tật kép” và thường mắc các bệnh mạn tính. Người cao tuổi đối diện với nguy cơ không thể tự chăm sóc trong sinh hoạt do quá trình lão hóa, chi phí điều trị lớn.

Nhiều người già không người chăm sóc, trong khi số nhà dưỡng lão tại thành phố còn rất ít, chưa đáp ứng nhu cầu.

Trước đó, năm 2013 Sở Y tế triển khai chương trình thí điểm khám sức khỏe miễn phí cho người cao tuổi.

Kết quả ghi nhận hơn 51% bị tăng huyết áp, gần 15% mắc đái tháo đường, cùng nhiều bệnh nền như hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư, trầm cảm, rối loạn lo âu…

Chương trình cũng ghi nhận nhiều người sống trong cảnh phụ thuộc, không thể tự chăm lo hoạt động sống cơ bản hằng ngày như tắm, mặc quần áo, ăn uống, vệ sinh, tiêu tiểu, di chuyển.

Tại Đông Nam Á, tuổi thọ trung bình của Việt Nam cao hơn tuổi thọ trung bình trong khu vực (72 tuổi), đứng thứ 4 sau Singapore (83 tuổi), Brunei (78 tuổi) và Thái Lan (76 tuổi).

Tuy nhiên, trong tờ trình đề nghị xây dựng Dự án Luật Phòng bệnh gửi Chính phủ, Bộ Y tế cho hay số năm sống với bệnh tật của người Việt vẫn còn ở mức cao do nhiều nguyên nhân.

Thứ nhất, chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý dẫn đến hạn chế phát triển thể lực, tầm vóc con người Việt cũng như gia tăng bệnh không lây nhiễm liên quan dinh dưỡng.

Thứ hai, bệnh không lây nhiễm có sự gia tăng nhanh ở nhiều người Việt. Theo kết quả Điều tra Quốc gia yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm (STEPS) năm 2021 của Bộ Y tế, 20,8% dân số Việt Nam từ 15 tuổi trở lên đang hút thuốc, với 41,1% nam giới và 0,6% nữ giới. Khoảng 1/3 dân số (37,3%) đã từng tiếp xúc với khói thuốc.

Gần 2/3 nam giới (64,2%), 1/10 nữ giới (9,8%) có uống rượu, bia. Khoảng 14,7% số người uống rượu, bia ở mức nguy hại. Tỷ lệ này ở nam giới (28,5%) cao hơn nhiều lần so với nữ giới (1,0%).

Khoảng 59% dân số ăn thiếu rau và trái cây so với khuyến nghị 400 g/ngày. Tỷ lệ người dân luôn luôn hoặc thường xuyên thêm muối, mắm hoặc gia vị mặn vào thức ăn khi nấu ăn hoặc trong khi ăn là 78,2%.

Trung bình một người trưởng thành tiêu thụ 8,1 g muối trong một ngày, cao gần gấp đôi so với khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Trong khi đó, mức độ hoạt động thể lực của người dân còn thấp. Gần 1/4 dân số (22,2%) thiếu hoạt động thể lực (không đạt mức theo khuyến nghị của WHO). Gần 1/5 dân số (19,5%) bị thừa cân, trong đó mắc bệnh 2,1% béo phì.

Thứ ba, theo Bộ Y tế, một số yếu tố khác tác động lên tuổi thọ dân số Việt Nam là các vấn đề ô nhiễm môi trường, thiếu tiếp cận với nhà tiêu hợp vệ sinh, nước sạch…

Bên cạnh đó, ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường của người dân còn hạn chế, dẫn đến nguy cơ bùng phát các dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và gia tăng bệnh tật.

Ngoài ra, biến đổi khí hậu và các hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng, hạn hán, bão lụt… cũng ảnh hưởng đến sức khỏe của nhiều cộng đồng dân cư, góp phần làm gia tăng các trường hợp nhập viện.