Ngày Thất tịch năm 2024 là ngày nào? Ngày Thất tịch kiêng kỵ điều gì?

Mùng 7/7 Âm lịch hàng năm được gọi là ngày Thất tịch. Người Việt Nam còn gọi đây là ngày ông Ngâu bà Ngâu hay ngày Ngưu lang Chức nữ gặp nhau. Lễ Thất tịch năm 2024 sẽ rơi vào thứ Bảy ngày 10/8 Dương lịch.

Thất tịch là ngày gì?

Tục kỷ niệm ngày Thất tịch, còn gọi là ngày Ngâu, bắt nguồn từ Trung Quốc và tồn tại trong nền văn hóa của nhiều quốc gia Đông Á như Nhật Bản, Hàn Quốc và Việt Nam. Theo truyền thuyết, ngày Thất tịch gắn liền với câu chuyện tình yêu đặc biệt giữa Ngưu Lang và Chức Nữ.

Cùng kể về tình yêu chung thủy và hoàn cảnh chia ly trái ngang của Ngưu lang, Chức nữ nhưng câu chuyện của dân gian Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản có nhiều tình tiết, diễn biến khác nhau.

Người Trung Quốc kể rằng, duyên phận khiến chàng trai chăn bò nghèo (Ngưu lang) tốt bụng và chân thật gặp được tiên nữ nhà trời, người trông coi việc may vá trên thiên đình (Chức nữ) gặp gỡ và kết làm vợ chồng. Tình yêu giữa người phàm và tiên nữ bị xem là vi phạm luật trời, do đó họ bị Ngọc hoàng và Vương mẫu chia cắt, bắt ở mỗi người một phương trời, bị ngăn cách bởi con sông Ngân. Dù xa cách, hai người vẫn không quên nhau, luôn đau khổ vì thương nhớ.

Thương xót tình yêu sâu đậm của họ, Ngọc hoàng cho phép Ngưu lang và Chức nữ gặp nhau mỗi năm một lần vào đêm Thất tịch (tức mùng 7 tháng 7 Âm lịch). Vào đêm đó, hàng triệu con quạ tạo thành một cây cầu bắc qua dải Ngân hà, đôi vợ chồng đoàn tụ. Nước mắt vui mừng, nhớ thương lẫn đau khổ vì sắp phải xa nhau một năm đằng đẵng của vợ chồng Ngưu lang rơi xuống, tạo thành những cơn mưa ở trần thế. Người ta gọi đó là mưa ngâu – cách đọc chệch của từ “ngưu”.

Chính vì thế, ngày Thất tịch được coi như một ngày dành riêng cho tình yêu, cho đôi lứa yêu nhau được đoàn tụ.

Người Việt Nam kể một câu chuyện khác về nguồn gốc ngày lễ Thất tịch. Theo đó, một chàng trai nghèo tình cờ thấy các tiên nữ xuống hồ tắm. Anh mê quá bèn trộm bộ xiêm y có đôi cánh tiên của một nàng, khiến nàng không thể về trời mà ở lại làm vợ anh. Đó chính là Chức nữ. Hai người có con với nhau.

Một hôm khi chồng đi vắng, Chức nữ tìm thấy đôi cánh tiên của mình được giấu trong thúng thóc, bèn quyết định bay về trời. Trước khi đi, nàng đưa con chiếc lược dặn trao cho cha.

Không thể sống thiếu vợ, người chồng mang con lặn lội lên trời tìm, trải qua bao nhiêu khó khăn mới đến nơi nhưng nhà trời không chấp nhận cho họ bên nhau. Hai vợ chồng chỉ có thể lén lút gặp gỡ. Vì luật nhà trời cấm người trần ở lại thượng giới nên sau đó vài hôm, Chức nữ đành tiễn chồng con ra về. Nàng đưa cho chồng con nắm cơm để ăn dọc đường, để hai cha con ngồi trên chiếc trống, dặn khi xuống đến nơi thì đánh để nàng cắt dây.

Dọc đường, đứa trẻ ăn cơm làm vãi lên mặt trống khiến đàn quạ sà vào mổ, tạo nên những âm thanh thì thùng. Trên trời, Chức nữ nghe tiếng trống liền cắt dây khiến hai cha con rơi xuống biển. Nàng thống khổ khóc than mãi không thôi.

Ngọc hoàng biết chuyện rất thương xót, cho đưa cả hai cha con lên trời, giao cho chàng trai công việc chăn trâu (vì thế mà anh được gọi là Ngưu lang) ở bên kia sông Ngân. Ở bên này sông, Chức nữ ngày ngày dệt vải mà đau lòng nhớ chồng con. Mỗi năm họ chỉ được phép gặp nhau một ngày vào 7/7, đàn quạ phải đội đá bắc cầu cho họ để bù đắp tội lỗi ngày trước. Khi sắp phải rời xa nhau, cả hai vợ chồng đều khóc và nước mắt của họ rơi xuống trần gian hóa thành cơn mưa, gọi là mưa ngâu.

Ngày Thất tịch vẫn luôn là một biểu tượng tuyệt đẹp cho tình yêu thủy chung, kiên định và bất diệt. Trong thời đại hiện nay, nhiều cặp đôi vẫn xem ngày Thất tịch như một dịp đặc biệt để thể hiện tình yêu, tổ chức các buổi hẹn hò hoặc có những hoạt động ý nghĩa nhớ đến câu chuyện tình trong truyền thuyết.

Ngày Thất tịch không chỉ là một dịp lễ truyền thống diễn ra hàng năm mà còn là một biểu tượng tinh túy của tình yêu vĩnh cửu. Thông qua câu chuyện Ngưu lang – Chức nữ, mọi người truyền tải những giá trị tốt đẹp về lòng chung thủy và tình cảm sâu sắc giữa con người.

Những việc nên làm trong ngày Thất tịch mang lại may mắn

Vào ngày lễ Thất Tịch, các bạn trẻ Việt Nam ngoài việc đến chùa làm lễ cầu duyên thì không thể bỏ lỡ một loại thức ăn đó chính là đậu đỏ. Tại sao ngày Thất Tịch lại ăn đậu đỏ?

Vì theo quan niệm của người xưa thì việc ăn đậu đỏ vào ngày Thất Tịch cũng cùng nghĩa với việc cầu duyên, màu đỏ tượng trưng cho may mắn nên khi ăn đậu đỏ sẽ tin rằng nếu ai còn độc thân thì sẽ tìm được ý chung nhân còn ai đang yêu thì sẽ mãi mãi bên nhau.

Vì thế mà món chè đậu đỏ được khá nhiều người ăn vào ngày lễ này.

Trong khi đó, tại Trung Quốc, ngày Thất tịch, ngoài cầu Chức Nữ để có được tình duyên, sự khéo léo thì vào ngày Thất Tịch người Trung Quốc còn có các phong tục như: Thả cây kim vào chén nước.

Phong tục này là do người xưa cho rằng kim thể hiện cho sự thông minh, nên vào ngày này các cô gái sẽ dùng cây kim thả vào chén nước với mong muốn kim không bị chìm, và ai thả vào nước mà kim được nổi đồng nghĩa với ước muốn có được trí thông minh.

Tại Nhật Bản, vào ngày Thất tịch, người Nhật Bản sẽ viết ước nguyện của mình lên những mảnh giấy ngũ sắc hình nhữ nhật (tanzaku) và treo lên cành tre, có lúc kèm theo những đồ trang trí. Những mảnh giấy sẽ có nhiều màu như: màu xanh lục, hồng, vàng, trắng và đen.

Sau khi lễ hội kết thúc, những cây tre treo những mảnh giấy điều ước này sẽ được gỡ xuống, đưa lên thuyền thả trôi trên sông hoặc đem đi đốt.

Tại Hàn Quốc, trong ngày Thất tịch, người Hàn Quốc ngoài việc tắm dưới mưa thì họ còn ăn mì và bánh nướng và các món ăn làm từ lúa mì vì thời điểm này thì chất lượng của lúa mì rất thơm ngon. Nếu không thì qua thời gian của lễ Chilseok thì ở Hàn Quốc sẽ là những cơn gió lạnh chính vì thế hương vị của lúa mì sẽ bị cơn gió này làm hỏng.

Ngày Thất tịch kiêng kỵ điều gì?

Thất Tịch là một ngày có nhiều ý nghĩa sâu sắc về tâm linh, vì vậy, theo dân gian, nếu mong muốn chuyện tình duyên được thuận lợi, bạn nên tránh phạm phải những kiêng kỵ sau:

Không nên làm đám cưới

Dựa theo câu chuyện Ngưu Lang – Chức Nữ, ngày 7 tháng 7 Âm lịch mỗi năm là ngày họ có thể đoàn tụ với nhau sau một năm dài chờ đợi nhưng chỉ có thể ở cạnh nhau trong một ngày duy nhất, sau đó lại tiếp tục xa nhau một năm nửa. Vì vậy, người ta cho rằng đây là ngày không may mắn, không phù hợp cho đám hỏi, đám cưới.

Không nên xây nhà dựng cửa

Xét về mặt tâm linh, tháng 7 Âm lịch là “tháng cô hồn”, thời điểm ma quỷ có thể tự do trở về nhân gian nên không phù hợp việc xây cất nhà cửa, dễ xảy ra sự cố, sai sót. Về mặt thực tế, ngày 7 tháng 7 Âm lịch hằng năm thường có mưa ngâu, gây cản trở cho quá trình xây dựng.

Tránh làm những điều ác

Không riêng gì ngày Thất tịch, hướng thiện tránh ác là điều ai cũng nên làm, nhưng đặc biệt vào ngày Thất tịch, việc tránh làm điều xấu được cho rằng sẽ giúp bạn cầu bình an và may mắn trong tình duyên. Đặc biệt, đây cũng là một cách tạo ấn tượng tốt với người thương yêu của bạn.

H.Hà (T/h)