Mỹ đề xuất sáng kiến bù đắp carbon cho các nước đang phát triển

Theo dõi MTĐT trên

Ngày 15/1, Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ về biến đổi khí hậu, ông John Kerry, đã đưa ra các nguyên tắc cốt lõi cho một kế hoạch bù đắp carbon có tính minh bạch cao nhằm giúp các quốc gia đang phát triển tăng tốc chuyển đổi năng lượng, cũng như các bước đi tiếp theo để thực hiện kế hoạch này, trong đó có việc thành lập một nhóm tham vấn.

Kế hoạch tăng tốc chuyển đổi năng lượng (ETA), lần đầu tiên được công bố tại Hội nghị lần thứ 27 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP27) hồi năm ngoái, đang được Mỹ thúc đẩy cùng với Quỹ Trái đất Bezos và Quỹ đầu tư Rockefeller để huy động các nguồn tài chính tư nhân.

Phát biểu tại Diễn đàn Năng lượng Toàn cầu của Hội đồng Đại Tây Dương ở Abu Dhabi (Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất-UAE), ông Kerry cho biết mục tiêu của việc thực hiện Kế hoạch tăng tốc chuyển đổi năng lượng là nhằm tạo ra các giao dịch tín chỉ carbon (mua bán phát thải) minh bạch và có thể thanh toán qua ngân hàng nhằm tăng tốc giảm khí thải.

Ông Kerry nêu rõ mục tiêu của ETA là tạo ra các thỏa thuận khả thi về tài chính để đẩy nhanh nỗ lực cắt giảm lượng khí thải, đồng thời nhấn mạnh ETA không phải là sự thay thế cho các nguồn tài trợ khác. Theo ông, các nguyên tắc của ETA cũng kêu gọi một cách tiếp cận ngắn hạn, toàn diện và bao trùm để thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững rộng lớn hơn và hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng trong toàn ngành điện. Ông Kerry cũng chỉ trích tình trạng thiếu đầu tư vào các nỗ lực chuyển đổi năng lượng toàn cầu, nói rằng hiện các nước không đủ nguồn lực tài chính để đạt được các mục tiêu phát thải ròng bằng không.

Tuy nhiên, Kế hoạch tăng tốc chuyển đổi năng lượng sẽ không phải là một giải pháp thay thế cho các nguồn tài trợ khác và sẽ bị giới hạn về mặt thời gian.

Hiện nay, các chương trình mua bán tín chỉ phát thải carbon đang đối mặt với một số chỉ trích và lo ngại cho rằng, nếu không được quản lý tốt, sẽ dễ xảy ra gian lận và chồng lấn trong cách tính.

Chương trình này cho phép các công ty được mua lại hạn ngạch carbon và thanh toán trực tiếp cho các nước không sử dụng hết hạn mức carbon được cấp.

Để tránh gian lận, ông Kerry khuyến nghị chỉ cấp phép mua bán hạn ngạch carbon cho những công ty đã đóng cửa hoặc chuyển đổi cơ sở sản xuất nhiên liệu hóa thạch, hay những công ty đang trong quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo.

Cựu Ngoại trưởng Mỹ cũng nhấn mạnh Kế hoạch tăng tốc chuyển đổi năng lượng hướng đến cách tiếp cận toàn diện, bao trùm và có thể nhanh chóng được triển khai để thúc đẩy các mục tiêu phát triển bền vững phổ quát và hỗ trợ quy trình chuyển đổi năng lượng.

Cùng ngày, Quỹ Rockefeller công bố tuyên bố chung gồm danh sách sơ bộ các thành viên của Nhóm cố vấn cấp cao Kế hoạch tăng tốc chuyển đổi năng lượng. Danh sách này sẽ còn được mở rộng trong tương lai.

Trong báo cáo Triển vọng Năng lượng Thế giới công bố năm ngoái, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho rằng đầu tư vào năng lượng tái tạo cần tăng gấp đôi lên hơn 4.000 tỷ USD vào cuối thập kỷ này để đáp ứng các mục tiêu phát thải ròng bằng không vào năm 2050. IEA dự báo đầu tư vào năng lượng sạch sẽ tăng lên hơn 2.000 tỷ USD vào năm 2030.

Năm 2009, các nước phát triển đã cam kết huy động nguồn tài chính khí hậu tổng cộng 100 tỷ USD/năm vào năm 2020 để hỗ trợ các nước đang phát triển cắt giảm khí thải và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên, ông Kerry thừa nhận: “Chúng tôi chưa bao giờ có đầy đủ số tiền 100 tỷ USD như đã hứa. Tôi lấy làm tiếc rằng chúng tôi đã không thể thực hiện được điều này”.

Ông cho hay các tổ chức tài chính sẵn sàng đầu tư vào các dự án năng lượng tái tạo mới, nhưng họ đang phải đối mặt với những rào cản về chính trị và tiền tệ cũng như các rủi ro thiên tai.

An Đông (T/h)