Cây na được coi là cây chủ lực của TX Đông Triều với
14/21 xã, phường của thị xã trồng với tổng diện tích trên 900 ha, trong đó An
Sinh, Việt Dân là 2 xã trồng na tập trung với quy mô lớn. Những ngày này tại các
nhà vườn trồng na, đâu đâu cũng rộn ràng cảnh thương lái ở các tỉnh thành lân cận
Quảng Ninh đổ về thu mua, đóng gói, vận chuyển đi tiêu thụ.

Anh Dương Văn Thắng, thương lái từ huyện Thủy
Nguyên, TP Hải Phòng với trên 10 năm thu mua na tại xã An Sinh, TX Đông Triều
chia sẻ: “Hiện đang là thời điểm chính vụ na ở Đông Triều. Cụ thể
từ giữa tháng 6 đến đầu tháng 7 âm lịch, các thương lái ở các tỉnh thành đổ về
vườn na để thu mua. Tuy nhiên, sản lượng na năm nay giảm nhiều so với những năm trước.

Mọi năm cứ tầm này thu hoạch rộ rồi nhưng hiện tại tôi mới mua hơn 10 ngày đã
vãn bởi năm nay gần như mất mùa. Trung bình mọi năm tới thời điểm hiện tại,
riêng tôi cũng thu mua được 40 – 50 tấn na nhưng năm nay mới thu mua được khoảng
30 tấn đã thấy các chủ vườn báo hết”.

Cũng theo anh Thắng, đầu mùa na có giá
thành cao, giao động từ 40-50 nghìn đồng/kg đối với loại đạt quả to, còn vào
chính vụ giá giảm mạnh chỉ còn 20-25 đồng nghìn/kg. Giá na ở khung cao như đầu
vụ không duy trì được lâu, chênh lệch giá giữa đầu vụ và giữa vụ có sự sụt giảm
nhanh.

Gia đình bà Nguyễn Thị Sánh, ở thôn Tam Hồng, xã An
Sinh với tổng diện tích 1 mẫu vườn trồng na cho biết: “Vùng này chủ yếu trồng
cây na dai, mọi năm na được mùa quả nhưng năm nay cả vùng gần như mất mùa, kèm
theo giá thành không ổn định. Trung bình 1 mẫu na của gia đình mọi năm thu hoạch 4 – 5 tạ quả/ngày, tổng vườn sau thu hoạch 1 vụ cũng phải lên tới
hàng tấn quả nhưng năm nay gần như sản lượng giảm 1 nửa. Hơn thế, giá thu mua giảm sâu theo thời điểm, hiện tại
đang chính vụ giá giảm chỉ còn 15-18 nghìn/kg”.

So với những năm trước, giá na Đông Triều năm nay giảm,
nguyên nhân được cho là thời điểm chín trùng với vụ thu hoạch của nhiều loại
hoa quả khác. Các chủ vườn na có kinh nghiệm nhận định, trong khoảng nhiều tuần
tới giá na có thể còn giảm hơn. Tuy thế, cây na đã trở thành cây chủ lực, giúp
nhiều hộ gia đình ở các xã An Sinh, Việt Dân, Tân Việt, Bình Dương, Bình Khê…
thoát nghèo.

Gia đình bà Nguyễn Thị Chính, thôn Cửa Phúc, xã Việt
Dân với thâm niên trồng cây na 20 năm chia sẻ: “Cây na đã giúp rất nhiều hộ
gia đình thoát nghèo, ngay bản thân gia đình tôi thu nhập chính đều trông đợi
vào chính cây na. Cứ độ chính vụ na là thương lái các tỉnh như Thái Bình, Hải
Phòng, Hà Nội… về đến tận các vườn na để thu mua.

Năm nào cũng thế, đầu mùa nhà
nào thu hoạch sớm thì giá thành còn cao, nếu nhà nào thu hoạch muộn thì gần
như giá na giảm mạnh, cùng với đó năm nay giá thành phân bón tăng giá, na mất
mùa kèm theo giá thấp gần như người trồng na không có lãi”.

Ông Nguyễn Văn Huy, Chủ tịch UBND xã An Sinh cho biết:
“Xã An Sinh có khoảng gần 450ha trồng na, trong đó 170 ha trồng theo quy trình
VietGap. Toàn xã có tới 50% các hộ gia đình trồng cây na, với lợi thế thuận lợi
là thổ nhưỡng là đất vườn đồi nên ở đây giống na dai phát triển tốt, còn các loại
na Thái, na Đài Loan không thích hợp. Na ở đây được chia làm hai vụ, vụ chính
và vụ chiêm, năm nay vụ chính gần như sản lượng giảm so với mọi năm, giá bán phụ
thuộc vào cả nhu cầu thị trường”.

Cũng theo ông Huy, để nâng cao hiệu quả của quả na người
dân đã chủ động thực hiện các biện pháp kỹ thuật cắt tỉa để rải vụ thu hoạch, tạo
quả trái vụ. Tuy nhiên, để trái na đến với nhiều khách hàng và không rơi vào cảnh
bị thương lái ép giá, nâng cao chất lượng của quả sau thu hoạch đang là vấn đề được nhiều xã có diện tích trồng na trên địa bàn thị xã
quan tâm.