Mở rộng không gian đô thị Thanh Hóa, phát triển xứng tầm đô thị loại I

(Xây dựng) – Ngày 2/7, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn đã chủ trì cuộc họp lấy ý kiến của các Bộ, ngành về Đề án phân loại đô thị Thanh Hóa đạt tiêu chí đô thị loại I (Đề án) và Báo cáo đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng, khu vực dự kiến thành lập phường thuộc đô thị Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa (Báo cáo).

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn đã chủ trì cuộc họp.

Phát triển mở rộng thành phố Thanh Hóa về phía Tây

Thành phố Thanh Hóa được đánh giá là một trong những thành phố hấp dẫn, năng động nhất khu vực Bắc Trung bộ và Nam đồng bằng sông Hồng. Cùng với thành phố Vinh (tỉnh Nghệ An) và thành phố Huế (tỉnh Thừa Thiên – Huế), thành phố Thanh Hóa là một trong ba đô thị có quy mô dân số, diện tích lớn nhất vùng Bắc Trung bộ.

Trong những năm qua, thành phố Thanh Hóa đã có những bước phát triển không ngừng trên tất cả các lĩnh vực. Công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch được quan tâm đầu tư, hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị được tập trung đầu tư xây dựng từng bước tạo dựng diện mạo đô thị hiện đại, văn minh. Không gian đô thị ngày càng được mở rộng, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được tốt hơn.

Bên cạnh tốc độ đô thị hóa nhanh, thành phố cũng gặp không ít cơ hội và thách thức trong việc phát triển thành phố về tầm nhìn quy hoạch, cải thiện cơ sở hạ tầng, dịch vụ đô thị và quản lý đô thị… Do đó, mở rộng thành phố Thanh Hóa sang huyện Đông Sơn là phù hợp với hiện trạng phát triển và tốc độ đô thị hóa của thành phố.

Trong những năm gần đây, huyện Đông Sơn đã có bước phát triển vượt bậc về kinh tế; tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm đạt khá; cơ cấu chuyển dịch tích cực theo hướng tăng tỷ trọng các ngành thương mại, dịch vụ, công nghiệp, giảm tỷ trọng ngành nông nghiệp; văn hóa – xã hội có nhiều chuyển biến tích cực; xóa đói giảm nghèo được quan tâm; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được cải thiện, nâng cao…

Hiện nay, huyện Đông Sơn chưa đảm bảo quy định về tiêu chuẩn đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính theo quy định tại Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2030. Việc nhập huyện Đông Sơn vào thành phố Thanh Hóa chính là tiền đề tổ chức chính quyền đô thị quản lý trên địa bàn, đáp ứng yêu cầu phát triển vừa góp phần sắp xếp, tổ chức hợp lý quy mô đơn vị hành chính.

Ngày 5/8/2020, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 58-NQ/TW về xây dựng và phát triển tỉnh Thanh Hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Cụ thể hóa Nghị quyết của Bộ Chính trị, Quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa đến năm 2040 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 259/QĐ-TTg ngày 17/3/2023 đã xác định mở thêm hướng phát triển về phía Tây (huyện Đông Sơn) để gắn kết thành phố Thanh Hóa với tuyến đường bộ cao tốc Bắc – Nam và kết nối mạnh hơn sự phát triển của trung tâm động lực kinh tế của tỉnh: Thành phố Thanh Hóa – thành phố Sầm Sơn – khu vực miền Tây của tỉnh.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Mai Xuân Liêm tiếp thu ý kiến.

Như vậy, nhập huyện Đông Sơn vào thành phố Thanh Hóa nhằm mở rộng không gian đô thị, xây dựng và phát triển thành phố Thanh Hóa xứng tầm đô thị loại I, trung tâm chính trị – hành chính, kinh tế, văn hóa – xã hội, khoa học kỹ thuật của tỉnh; trở thành một đô thị thông minh, văn minh, có bản sắc, trung tâm tài chính, thương mại, du lịch, khoa học – công nghệ, công nghiệp công nghệ cao, y tế, văn hóa, thể thao, giáo dục – đào tạo của vùng Bắc Trung bộ và Nam Bắc bộ…

Do đó, việc nhập sáp nhập địa giới hành chính huyện Đông Sơn và thành phố Thanh Hóa trở thành đô thị Thanh Hóa là phù hợp với thực tiễn và các định hướng của Trung ương, tỉnh Thanh Hóa. Để có cơ sở trình các cấp có thẩm quyền quyết định, việc lập Đề án phân loại đô thị đô thị Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa đạt tiêu chí đô thị loại I là cần thiết và cấp bách.

Mặt khác, tình hình phát triển kinh tế – xã hội, tốc độ đô thị hóa và dân số cơ học tăng nhanh trong những năm qua đã có tác động lớn đến đời sống cũng như sinh hoạt của người dân trên địa bàn thành phố và huyện Đông Sơn, đặc biệt là khu vực 4 xã, thị trấn gồm: Hoằng Quang, Hoằng Đại của thành phố Thanh Hóa và Rừng Thông, Đông Thịnh của huyện Đông Sơn. Việc thành lập 4 phường tại các xã, thị trấn này là cần thiết, phù hợp với nhu cầu thực tiễn và quy định pháp luật hiện hành.

Cần quan tâm phát triển hạ tầng cây xanh, công viên

Theo Báo cáo, đối chiếu với các tiêu chí, tiêu chuẩn tại Nghị quyết số 26/2022/UBTVQH15 ngày 21/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị, đô thị Thanh Hóa đạt 5/5 tiêu chí của đô thị loại I.

Còn với khu vực dự kiến thành lập 4 phường, xã Hoằng Quang và xã Hoằng Đại đạt 11/13 tiêu chuẩn. 2 tiêu chuẩn chưa đạt gồm: Cơ sở hạ tầng thương mại và đất cây xanh sử dụng công cộng.

Thị trấn Rừng Thông đạt 13/13 tiêu chuẩn. Xã Đông Thịnh đạt 12/13 tiêu chuẩn, 1 tiêu chuẩn chưa đạt là cơ sở hạ tầng thương mại.

Tại cuộc họp, các thành viên Hội đồng thẩm định tham gia đóng góp nhiều ý kiến. Về Đề án, tỉnh Thanh Hóa cần rà soát các dự án khu đô thị, hoàn thiện tiêu chí về hạ tầng; rà soát diện tích đất cây xanh, dân số đô thị được cấp nước, số liệu cơ sở y tế cấp đô thị, dân số nội thị; tập trung thu hút đầu tư hệ thống giao thông, cây xanh, hạ tầng đô thị, công viên nhằm tạo diện mạo đô thị; rà soát kế hoạch sử dụng đất quốc gia; cần quan tâm đến các vị trí quốc phòng an ninh, quản lý chặt chẽ đất cho mục đích quốc phòng.

Về Báo cáo, địa phương cần tiến hành rà soát về tính chính xác của số liệu; rà soát về quy mô diện tích tự nhiên của 4 xã; đẩy nhanh tiến độ của các dự án đầu tư; chú trọng đầu tư xây dựng hệ thống văn hóa, thể thao; quan tâm xây dựng công viên, vườn hoa, sân chơi; xem xét mở rộng hạ tầng thương mại cho các khu vực còn thiếu…

Thay mặt UBND tỉnh Thanh Hóa, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Mai Xuân Liêm tiếp thu ý kiến đóng góp của các thành viên Hội đồng. Thời gian tới, tỉnh Thanh Hóa sẽ sớm ban hành các quy chế quản lý đô thị, kiến trúc; tập trung phát triển hạ tầng còn thiếu, cây xanh; thu hút các nguồn lực đầu tư… Địa phương sẽ tích cực chỉ đạo các đơn vị có trách nhiệm sớm chỉnh sửa, hoàn thiện Đề án và Báo cáo.

Toàn cảnh cuộc họp.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn đánh giá cao sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bài bản của tỉnh Thanh Hóa khi lập Đề án phân loại đô thị và Báo cáo đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng, khu vực dự kiến thành lập phường với cơ sở pháp lý đầu đủ và đúng thủ tục.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn đề nghị địa phương rà soát hiện trạng diện tích đất nông nghiệp; rà soát phân vùng và phân bổ đất đai; lưu ý việc chuyển đổi, thu hút nguồn lực triển khai các dự án, đảm bảo các điều kiện phát triển kinh tế – xã hội, phát triển đô thị. Ngoài ra, cần tiếp tục rà soát số liệu, nhất là số liệu liên quan đến phạm vi, ranh giới, khu vực nội thị, ngoại thị…

Tỉnh Thanh Hóa cần tiếp thu đầy đủ ý kiến thành viên Hội đồng, bổ sung các giải pháp, khắc phục 8/63 tiêu chuẩn đô thị loại I còn chưa đạt, sớm hoàn thiện hồ sơ để trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt.