Theo đó, phái đoàn Costa Rica thừa nhận rằng các Thành viên có quyền đưa ra mức độ đảm bảo vệ sinh hoặc kiểm dịch động thực vật một cách thích hợp để bảo vệ cuộc sống, sức khỏe của con người, bảo vệ động vật và thực vật, thiết lập các biện pháp để đạt được mục đích đó.

Tuy nhiên, Costa Rica muốn nhắc lại nguyên tắc của Hiệp định TBT rằng các biện pháp này phải dựa trên cơ sở khoa học và không nên tạo ra rào cản không cần thiết đối với thương mại, đặc biệt là vào thời điểm đại dịch tiếp tục ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế của thị trường quốc tế.

Để đánh giá mức độ quan trọng của chất mancozeb đối với sản xuất nông nghiệp ở Costa Rica, cần lưu ý chất này hiện được sử dụng cho hơn 20 loại cây trồng để xuất khẩu và tiêu dùng trong nước, có tầm ảnh hưởng rất quan trọng trong việc đảm bảo cung cấp và an ninh lương thực.

Hoạt chất mancozeb cũng được sử dụng để chống lại các loài gây hại, đặc biệt là trong sản xuất chuối. Costa Rica là nước xuất khẩu chuối lớn thứ hai thế giới và là nước đầu tiên có chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm này. Điểm đến chính cho xuất khẩu là EU, với hơn 50% trái cây sản xuất ở Costa Rica được xuất khẩu sang EU.

 Ảnh minh họa.

Ở Costa Rica, hiện không có sản phẩm bảo vệ thực vật nào được phép sử dụng để thay thế hoặc tương tự như mancozeb. Điều này cho thấy tác động mạnh mẽ sẽ được tạo ra bởi lệnh cấm sử dụng mancozeb và việc giảm MRLs đối với chất này trong sản phẩm chuối. Mặc dù vậy, ngành sản xuất chuối của Costa Rica vẫn sẽ tiếp tục tìm kiếm các lựa chọn thay thế cho mancozeb. Tuy nhiên, việc này cần thời gian để hoàn thành thử nghiệm và thủ tục phê duyệt cho bất kỳ giải pháp thay thế nào.

Do đó, Costa Rica một lần nữa đề nghị EU hoãn quá trình không gia hạn phê duyệt mancozeb và giảm MRLs đối với mancozeb để các cơ quan kiểm dịch động thực vật quốc gia có một khoảng thời gian hợp lý trong việc đối phó với nhiều thách thức do đại dịch COVID-19 đặt ra và tìm ra chất thay thế để nông dân Costa Rica có thể tiếp tục trồng chuối và xuất khẩu số lượng cần thiết, đáp ứng nhu cầu thị trường EU.

Về phía Brazill, mancozeb là chất được Cơ quan Quản lý Y tế Brazil cho phép sử dụng cho nhiều loại cây trồng khác nhau, bao gồm cả đậu nành. MRL đối với đậu nành ở Brazil được quy định bằng 0,3 mg/kg. Khoảng 11% lượng đậu nành sản xuất ở Brazil được xuất khẩu sang EU.

Do đó, các hạn chế đối với mancozeb sẽ ảnh hưởng đáng kể đến thu nhập của nông dân Brazil. Brazil đã cảnh báo các cơ quan liên quan của châu Âu về mức độ ảnh hưởng của quy định này trong các cuộc họp song phương trước đây. Sự sẵn có của chất thay thế cho mancozeb trong ngắn hạn và trung hạn cũng bị hạn chế bởi thực tế là các chất khác có công dụng tương tự đã bị cấm ở thị trường châu Âu, chẳng hạn như chlorothalonil.

Mancozeb là công cụ quan trọng để quản lý khả năng kháng thuốc trừ nấm trong kiểm soát bệnh gỉ sắt đậu tương, một trong những bệnh gây hại nặng nề nhất cho cây trồng này. Nó được sử dụng như một chất phụ gia bảo vệ thực vật, nhằm mục đích tăng hiệu quả của các loại thuốc diệt nấm khác, giảm thiểu khả năng kháng thuốc và kéo dài vòng đời của các phân tử khác, những phân tử này sẽ có vòng đời cực kỳ ngắn. 

Ngoài ra, những loại cây trồng như vậy không thể thay đổi phương pháp xử lý kịp thời để xuất khẩu sang thị trường EU. Phái đoàn cũng kêu gọi các cơ quan chức năng châu Âu xem xét đưa ra giai đoạn chuyển đổi phù hợp với chu kỳ sản xuất của các loại cây trồng bị ảnh hưởng.

Còn về phía Colombia, EU đã và đang áp dụng các biện pháp dẫn đến việc không chấp thuận sử dụng sản phẩm bảo vệ thực vật, điều này đang ảnh hưởng đến xuất khẩu từ Colombia. Các biện pháp đình chỉ hoặc không chấp thuận đưa ra thị trường nhiều hoạt chất, và sau đó giảm MRL của chúng xuống mức phát hiện tối thiểu, đang được thực hiện mà không có bằng chứng khoa học mạnh mẽ và không chứng minh rằng chúng thực sự là biện pháp ít hạn chế thương mại nhất để đạt được mức độ bảo vệ thích hợp.

Mancozeb là loại thuốc diệt nấm được sử dụng trong hơn 70 loại cây ăn quả và rau để kiểm soát hơn 400 loại nấm phytopathogenic tấn công cây trồng. Công dụng chính của nó là ngăn ngừa nấm phát triển khả năng kháng thuốc diệt nấm chữa bệnh. Ở Colombia, hoạt chất mancozeb rất cần thiết để bảo vệ cây chuối chống lại sâu bệnh như “Black Sigatoka”.

Gần đây, EU cũng cấm tiếp thị chlorothalonil, đây là công cụ chính để kiểm soát loại nấm này. Việc cấm mancozeb sẽ khiến các nước sản xuất chuối không có bất kỳ công cụ kiểm dịch thực vật nào để kiểm soát dịch bệnh này, dẫn đến thiệt hại kinh tế đáng kể và hậu quả đáng tiếc đối với môi trường và tính bền vững kinh tế của cây chuối, với các tác động xã hội tương ứng.

Như đã chỉ ra trong các nhận xét được đệ trình về các quy định của EU, không có đủ lý do khoa học cho việc thay đổi quy định về hoạt chất và quyết định về việc không gia hạn phê duyệt mancozeb. Điều này có nghĩa là việc thiếu thông tin và nghiên cứu khoa học kết luận cần thiết để đưa ra quyết định dựa trên rủi ro và khoa học đã bị bỏ qua, trái với các quy định của Hiệp định TBT của WTO. Hành động trên đã vi phạm nghiêm trọng Điều 2.2 Hiệp định TBT, vì như đã được chỉ ra, không có đủ thông tin để thiết lập các tiêu chí cho việc chấp nhận hoặc từ chối mancozeb.

Điều này là do, theo quan điểm khoa học, ảnh hưởng của nó đối với sức khỏe và môi trường vẫn chưa được xác định rõ ràng. Mặc dù trong trường hợp này và nhiều trường hợp khác, Colombia đã yêu cầu EU cung cấp thông tin về thời hạn thông qua tiêu chuẩn và về việc thực hiện các giới hạn dư lượng tối đa, EU đã không đáp ứng các yêu cầu này.

 An Hạ