Khắc tinh mới của ô nhiễm nhựa – nước bọt sâu sáp

Hai chất trong nước bọt của sâu sáp – ấu trùng bướm đêm ăn sáp do ong tạo ra để xây tổ ong – dễ dàng phá vỡ một loại nhựa thông thường, các nhà nghiên cứu cho biết đây là bước tiến tiềm năng trong cuộc chiến chống ô nhiễm nhựa trên toàn cầu.

Các nhà nghiên cứu cho biết hai loại enzyme được xác định trong nước bọt của sâu bướm được phát hiện có thể phân hủy nhanh chóng và ở nhiệt độ phòng làm phân hủy polyethylene, loại nhựa được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới và là nguyên nhân chính gây ra cuộc khủng hoảng môi trường kéo dài từ rãnh đại dương đến đỉnh núi.

Nghiên cứu dựa trên phát hiện năm 2017 của các nhà nghiên cứu rằng sâu sáp có khả năng phân hủy polyethylene, mặc dù tại thời điểm đó, người ta vẫn chưa rõ những con côn trùng nhỏ này đã làm điều đó như thế nào. Câu trả lời là các enzym – chất được tạo ra bởi các sinh vật sống để kích hoạt các phản ứng sinh hóa.

Để nhựa phân hủy, oxy phải thâm nhập vào polyme hoặc phân tử nhựa trong một bước ban đầu quan trọng được gọi là quá trình oxy hóa. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các enzym thực hiện bước này trong vòng vài giờ mà không cần xử lý trước như chườm nóng hoặc bức xạ.

Nhà sinh học phân tử Federica Bertocchini thuộc Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia Tây Ban Nha (CSIC), người dẫn đầu nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications, cho biết điều này đang “thay đổi mô hình phân hủy sinh học nhựa”.

Nhựa được làm bằng polyme được thiết kế để khó bị phá vỡ và có chứa các chất phụ gia làm tăng độ bền, có nghĩa là nó có thể vẫn nguyên vẹn trong nhiều năm, nhiều thập kỷ hoặc nhiều thế kỷ.

Bertocchini cho biết: “Chính những đặc điểm khiến nhựa trở thành vật liệu độc đáo và hữu ích mà nó đang tạo ra một trong những vấn đề quan trọng nhất của thế kỷ này.

“Nhựa tồn tại lâu trong môi trường. Cuối cùng nó bị phân hủy thành các hạt nhỏ, do đó trở thành nguồn gốc của các hạt nhựa siêu nhỏ và nano. Các hạt nhựa này đã được tìm thấy ở khắp mọi nơi, từ Nam Cực đến mưa và nước máy, không chỉ gây ra các vấn đề môi trường rõ ràng mà còn là một vấn đề ngày càng tăng đối với sức khỏe con người, ”Bertocchini nói thêm.

Polyethylene, lần đầu tiên được tạo ra vào năm 1933, rẻ tiền, bền và không tương tác với thực phẩm, làm cho nó hữu ích cho bao bì thực phẩm và túi cửa hàng tạp hóa, trong số các ứng dụng khác.

Hải Sơn (T/h)