Hoàn thiện hệ thống quy chuẩn trong lĩnh vực xây dựng tinh gọn, đầy đủ

Quy hoạch lại hệ thống quy chuẩn thành 12 bộ quy chuẩn

Trước đó Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án “hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng” (tại Quyết định số 198/QĐ-TTg ngày 09/02/2018) và giao cho Bộ Xây dựng là cơ quan chủ trì, phối hợp cùng với các Bộ, ngành và địa phương liên quan thực hiện.

Đề án có 5 mục tiêu cụ thể: Hoàn thành quy hoạch “Bộ quy chuẩn kỹ thuật quốc gia ngành xây dựng”; biên soạn, công bố các chuẩn quốc gia (QCVN) và quy chuẩn địa phương (QCĐP) phù hợp điều kiện đặc thù về địa hình, địa chất, khí hậu của các địa phương.

Hoàn thành quy hoạch và định hướng hệ thống tiêu chuẩn quốc gia theo lĩnh vực; lập danh mục và biên soạn “Bộ tiêu chuẩn cốt lõi ngành Xây dựng” chiếm khoảng 15 – 20% tổng số lượng tiêu chuẩn theo định hướng mới, đảm bảo tính đồng bộ, tiên tiến, phục vụ hiệu quả các hoạt động xây dựng.

Hoàn thiện khung pháp lý về biên soạn, áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật; định hướng cho việc áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài (TCNN), tiêu chuẩn cơ sở (TCCS) trong hoạt động xây dựng.

Xây dựng cơ sở dữ liệu về tiêu chuẩn, quy chuẩn và đổi mới hệ thống tài liệu giảng dạy trong các trường đào tạo nguồn nhân lực ngành Xây dựng.

Đến năm 2030: Hoàn thiện, nâng cao chất lượng, thường xuyên soát xét, cập nhật nội dung các quy định trong Bộ quy chuẩn kỹ thuật quốc gia ngành Xây dựng; Hoàn thành biên soạn và ban hành 100% tiêu chuẩn quốc gia ngành Xây dựng theo quy hoạch định hướng mới; Đẩy mạnh xã hội hóa công tác xây dựng tiêu chuẩn. Các tổ chức hoạt động nghề nghiệp tích cực tham gia biên soạn, công bố TCCS và trình công bố TCVN theo quy định.

Bộ Xây dựng quy hoạch lại hệ thống quy chuẩn thành 12 bộ quy chuẩn, đảm bảo tinh gọn, đầy đủ. Ảnh minh họa 

Đề án “Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng” có 11 nhiệm vụ chính, gồm: Quy hoạch hệ thống quy chuẩn kỹ thuật xây dựng; Biên soạn, soát xét, sửa đổi hệ thống quy chuẩn kỹ thuật xây dựng; Quy hoạch hệ thống tiêu chuẩn quốc gia ngành Xây dựng; biên soạn hệ thống tiêu chuẩn quốc gia theo quy hoạch định hướng mới; Tăng cường quản lý chất lượng tiêu chuẩn cơ sở trong hoạt động xây dựng; tăng cường quản lý việc áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài, tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn khu vực trong hoạt động xây dựng…; Xây dựng cơ sở dữ liệu, đổi mới công tác thông tin về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng; Nâng cao chất lượng công tác lập kế hoạch, biên soạn, thẩm tra, thẩm định, công bố hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng; Nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát sự tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật, áp dụng tiêu chuẩn trong hoạt động xây dựng; Đổi mới giáo trình trong hệ thống giáo dục đào tạo nguồn nhân lực của ngành Xây dựng; hoàn thiện, đổi mới cơ chế chính sách, kinh phí biên soạn về biên soạn và áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng.

Một trong những thành quả nổi bật mà Đề án “Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng” đạt được là Bộ Xây dựng quy hoạch lại hệ thống quy chuẩn thành 12 bộ quy chuẩn, đảm bảo tinh gọn nhưng vẫn đủ điều tiết các lĩnh vực quản lý của ngành, góp phần đắc lực cho quản lý nhà nước về an toàn xây dựng, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ tài nguyên, môi trường, phù hợp với các công nghệ xây dựng tiên tiến trong nước và quốc tế. 

Bên cạnh đó, Đề án đã hoàn thành mục tiêu định hướng hệ thống tiêu chuẩn quốc gia ngành Xây dựng và xác định danh mục cốt lõi của Bộ Xây dựng; hoàn thiện quy trình phổ biến thông tin về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng, tạo điều kiện tiếp cận dễ dàng và nhanh nhất cho mọi đối tượng tham gia hoạt động xây dựng; đổi mới hệ thống tài liệu giảng dạy có lồng ghép các nội dung mới trong các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng cho các trường đào tạo nguồn nhân lực ngành Xây dựng.

Trong 12 quy chuẩn, Bộ Xây dựng chủ trì 9 quy chuẩn, với 6 quy chuẩn đã ban hành, và 3 quy chuẩn sẽ ban hành trong năm 2023 và 2024. Hiện nay, các Bộ, ngành khác cũng đang tích cực triển khai và sẽ sớm ban hành đồng bộ các quy chuẩn trong thời gian tới.

Đối với nhiệm vụ quy hoạch hệ thống tiêu chuẩn quốc gia ngành Xây dựng, các tiêu chuẩn liên quan đến lĩnh vực xây dựng có khoảng 1.350 tiêu chuẩn quốc gia. Bộ Xây dựng chủ trì biên soạn 836 TCVN (chiếm 62%). Trong quá trình thực hiện, Bộ Xây dựng đã phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng định hướng để biên soạn các tiêu chuẩn, lên danh mục các tiêu chuẩn cần biên soạn và lộ trình thực hiện theo nhiệm vụ của Đề án.

Thực hiện nhiệm vụ biên soạn hệ thống tiêu chuẩn quốc gia ngành Xây dựng theo quy hoạch định hướng mới, Bộ Xây dựng đã hoàn thành kế hoạch giao 128 TCVN cốt lõi theo định hướng mới cho các đơn vị, trường Đại học, Hiệp hội tư vấn biên soạn, dự kiến sẽ được ban hành đồng bộ vào năm 2025.

Cùng với kế hoạch hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn mới, Bộ Xây dựng đang phấn đấu sẽ ban hành khoảng 900 tiêu chuẩn mới vào năm 2030. Ngoài ra, các Bộ Công an, Công Thương, NN&PTNT, VH,TT&DL đã công bố nhiều TCVN chuyên ngành và dự kiến ban hành thêm một số TCVN khác trong thời gian tới.

Ở nhiệm vụ xây dựng cơ sở dữ liệu, đổi mới công tác thông tin về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng, Cổng thông tin tra cứu tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng đã đi vào hoạt động. Hệ thống có khả năng liên kết giữa các cơ sở dữ liệu tiêu chuẩn quốc tế khác nhau với 8 phân nhóm lĩnh vực chuyên ngành xây dựng theo hệ thống phân loại quốc tế (ICS).

Một nhiệm vụ quan trọng khác là tăng cường quản lý việc áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài, tiêu chuẩn quốc tế và tiêu chuẩn khu vực trong hoạt động xây dựng. Kết quả của nhiệm vụ này đã được chuyển hóa đưa vào nội dung quy định chi tiết tại Điều 8 Nghị định 15/2021/NĐ-CP ngày 03/3/2021 của Chính phủ.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng đã triển khai đồng bộ các nhiệm vụ khác trong Đề án như tăng cường quản lý chất lượng tiêu chuẩn cơ sở (TCCS) trong hoạt động xây dựng; nâng cao chất lượng công tác lập kế hoạch, biên soạn, thẩm tra, thẩm định, công bố hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng; nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát sự tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật, áp dụng tiêu chuẩn trong hoạt động xây dựng; hoàn thiện, đổi mới cơ chế chính sách về công tác biên soạn và áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng. Kết quả của các nhiệm vụ đã được đưa vào áp dụng trong thực tiễn quản lý, sản xuất và một số đề xuất đã được chuyển hóa trong các văn bản quy phạm pháp luật.

Danh mục quy chuẩn xây dựng Việt Nam

Tính đến thời điểm hiện tại, Việt Nam có một hệ thống quy chuẩn xây dựng Việt Nam, tiêu chuẩn hiệu lực gồm:

Danh mục tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam hiện hành

Tiêu chuẩn về các vấn đề chung: 

An Dương