Gia Lai: Cần làm rõ nội dung đơn kêu cứu của người dân liên quan CTCP thủy điện Sông Đà – Ia Grăng

Nội dung đơn kêu cứu

Ngày 21/9/2021, Văn phòng đại diện Môi trường và Đô thị khu vực Tây Nguyên tại Gia Lai có nhận được Đơn kêu cứu của gia đình ông Đỗ Công Dũng (SN 1978, CMND số 231178296; trú tại thôn Thanh Bình, xã Ia Bă, huyện Ia Grai), nội dung bị Công ty cổ phần (CTCP) thuỷ điện Sông Đà – Ia Grăng lấn chiếm đất tại làng Bek, xã Ia Bă, huyện Ia Grai để đắp đập, ngăn bờ xây dựng nhà máy. Gia đình ông Dũng đã làm đơn gửi UBND các cấp và các cơ quan, ban ngành để xem xét giải quyết, nhưng không được giải quyết đúng nội dung.

Để làm rõ các nội dung chính trong đơn kêu cứu, PV đã mời ông Dũng đến Văn phòng để kiểm tra hồ sơ và các giấy tờ có liên quan đến nội dung đơn phản ánh của Ông.

Ông Dũng cho biết, ông và vợ là Hà Thị Thúy có mảnh đất diện tích 10.600 m² (theo Giấy chứng nhận QDS đất số BN 436922, thửa đất số 78, tờ bản đồ số 00 do UBND huyện Ia Grai cấp ngày 25/3/2013 cấp cho ông Hoàng Văn Thành và bà Nguyễn Thị Thanh, SN 1987,  trú tại thôn Thanh Hà, xã Ia Hrung, huyện Ia Grai, vợ chồng ông Dũng nhận chuyển nhượng toàn bộ diện tích nói trên vào năm 2016 và đã được sang tên). Ngoài diện tích nói trên, vợ chồng ông Dũng còn có thêm khoảng 7.000 m² đất đã canh tác ổn định và không tranh chấp với ai nhưng chưa làm bìa đỏ.

Về nguồn gốc của diện tích 7.000 m² đất chưa có bìa, ông Dũng trình bày là cũng nhận chuyển nhượng của bà Nguyễn Thị Thanh trong năm 2016 và nhận sang tặng đất của ông Rơ Châm Pu và bà Rơ Châm Bơ. Để chứng minh cho nội dung này, ông Dũng có cung cấp cho PV các giấy tờ viết tay giữa các bên.

Ông Dũng trình bày: gia đình Ông đã canh tác trên mảnh đất này từ năm 2015 (vì mua đất năm 2015 nhưng đến 2016 mới làm xong thủ tục giấy tờ). Đến năm 2016, gia đình Ông cải tạo lại vườn và múc ao để lấy nước tưới tiêu cho mảnh vườn. Trong quá trình múc ao phát hiện khoảng 30 m³ đá bazan trụ, sau đó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Ia Grai có tổ chức làm việc nội dung về số đá cây hiện có tại lô đất của gia đình ông Đỗ Công Dũng. Gia đình ông Dũng, bà Thúy đã giao nộp số đá trên cho Nhà nước theo quy định của pháp luật (có Biên bản làm việc của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Ia Grai lập ngày 2/4/2018).

Theo Quyết định số 641/QĐ-UBND ngày 28/12/2018 của UBND tỉnh Gia Lai về việc phê duyệt chủ trương dự án công trình thủy điện Ia Grăng 1, của Công ty cổ phần thủy điện Sông Đà – Ia Grăng. Với tổng vốn đầu tư 166,880 tỷ đồng. Địa điểm thực hiện dự án: Công trình thủy điện Ia Grăng 1 được xây dựng trên suối Ia Grăng (nhánh cấp 1 sông Sê San) thuộc địa phận xã Ia Bă, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai; Diện tích đất dự kiến sử dụng: 106.300 m².

Con suối nói trên nằm giáp với phần đất và ao do gia đình ông Dũng đào năm 2016. Và mâu thuẫn giữa gia đình ông Dũng với Công ty cổ phần thủy điện Sông Đà – Ia Grăng xuất phát từ đây.

Bị đánh nhập viện vì quyết bảo vệ đất

Ông Dũng cho biết, ngày 27/5/2020, Công ty Thủy điện cho nổ mìn để thi công cửa hầm đập Thủy điện đã gây chấn động mạnh làm đổ 6m tường nhà của gia đình. Ông rất hoang mang, lo sợ cho sự an toàn của các thành viên trong nhà nên đã làm đơn gửi UBND xã Ia Bă và Công an xã Ia Bă nhưng sự việc chưa được giải quyết.

Ngày 11/6/2021, Công ty Thủy điện làm đường băng qua suối, cản trở dòng chảy làm nước không lưu thông gây ngập 2 máy tưới của gia đình dẫn đến hư hỏng cả hai. Sự việc này gia đình cũng đã làm đơn trình báo với UBND Xã, sau đó UBND Xã có xuống làm Biên bản hiện trường. Nhưng sự việc cũng chưa được giải quyết.

Ngày 18/9/2021 Công ty cho người cắm cọc giăng lưới trên phần đất sát với suối. Bà Hà Thị Thúy vợ ông Dũng xuống yêu cầu dừng máy móc thi công thì dẫn đến xô xát. Theo lời kể của gia đình thì bà Thúy bị các đối tượng hành hung, thương tích khắp người phải nhập viện điều trị từ ngày 18/9 đến ngày 21/9/2021 tại Bệnh viện Quân y 211.

Tại Giấy ra viện ngày 21/9/2021 thể hiện: Bà Hà Thị Thúy vào viện lúc 11 giờ, ngày 18/9/2021; ra viện lúc 8 giờ, ngày 21/9/2021; “Chẩn đoán: Chấn thương sọ não kín – Chấn động não, chấn thương ngực kín, bụng kín do bị đánh”. Tại phần “Ghi chú” Giấy ra viện có ghi: “Tỉnh táo tiếp xúc tốt, đau đầu nhẹ, không chóng mặt, vết thương khô chưa cắt chỉ. Ra viện: Theo nguyện vọng của người nhà bệnh nhân và bệnh nhân“.

Cơ quan chức năng nói gì?

Để xác minh, làm rõ những nội dung trong Đơn kêu cứu cũng như các vấn đề có liên quan, ngày 14/10/2021, PV Môi trường và Đô thị đã gửi Nội dung tác nghiệp báo chí đến Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Gia Lai, UBND huyện Ia Grai và UBND xã Ia Bă. Vì không nhận được phản hồi của các cơ quan nói trên, ngày 27/10/2021, PV đã trực tiếp đến làm việc với UBND huyện Ia Grai. Tại đây ông Nguyễn Ngọc Anh – Chánh Văn phòng UBND huyện Ia Grai xác nhận có nhận được Nội dung tác nghiệp báo chí của Văn phòng Môi trường và Đô thị nhưng vẫn chưa phản hồi và đề nghị PV một lần nữa để lại nội dung làm việc, sẽ phản hồi lại trong thời gian sớm nhất.     

Cùng ngày, PV đã làm việc với UBND xã Ia Bă. Ông Nguyễn Xuân Bổn – Chủ tịch UBND Xã cho biết, Xã đang tập hợp các văn bản có liên quan và sẽ gửi phản hồi cho Văn phòng Môi trường và Đô thị trong thời gian sớm nhất. Ngày 1/11/2021, Văn phòng MT&ĐT nhận được văn bản trả lời của xã Ia Bă, với nội dung cho rằng đã trả lời rõ nội dung kiến nghị đất đai của bà Thúy đối chiếu quy định Pháp luật đất đai là không có cơ sở. Đông thời, hướng dẫn bà Thúy có thể kiến nghị cơ quan thẩm quyền giải quyết hoặc khởi kiện ra tòa. “Tuy nhiên bà Thúy vẫn nhiều lần đến UBND Xã ý kiến nội dung này và gây cản trở việc thi công công trình của Công ty Thủy điện.”…, trích Văn bản số: 72/UBND ngày 30/10/2021 của UBND xã Ia Bă về việc trả lời “nội dung tác nghiệp báo chí”.

Tại biên bản ngày 26/6/2020 của UBND xã Ia Bă về việc xác minh nội dung đơn của bà Hà Thị Thúy, có nội dung: “Hiện trạng: Tại thời điểm kiểm tra một phần của ao có đất mới lấp lên, diện tích khoảng 20m² (phần bờ ao cũ thì cỏ cây bụi mọc phủ kín, phần đất mới còn trống không có cỏ cây) không xác định chính xác diện tích lấp là bao nhiêu do không xác định được hiện trạng ban đầu của ao. Vị trí ao nằm ngoài vị trí ranh giới Tỉnh cho Công ty thuê”.

Tại biên bản đối thoại giữa bà Hà Thị Thúy và lãnh đạo Đảng ủy, HĐND, UBND xã Ia Bă ngày 12/3/2021 về những kiến nghị với Công ty thủy điện Sông Đà – Ia Grăng, có nội dung: “Công ty sẽ có trách nhiệm san lấp lại mặt bằng tại vị trí cưỡng chế. Đồng thời Công ty có phương án đắp một con đê quây nắn dòng chảy để đảm bảo nước tưới sản xuất cho một số hộ xung quanh và gia đình bà Thúy. Về nổ mìn thực hiện đúng quy trình, quy định, đồng thời Công ty sẽ tổ kiểm điểm đồng chí Giáp và đồng chí Thái vì đã không quan sát kỹ trước khi nổ để dân còn phản ánh”.

Theo hai biên bản nói trên, thể hiện nội dung ao bị lấp một phần và Công ty thủy điện Sông Đà – Ia Grăng tổ chức nổ mìn “thực hiện đúng quy trình, quy định”, nhưng tại sao lại “kiểm điểm đồng chí Giáp và đồng chí Thái vì đã không quan sát kỹ trước khi nổ để dân còn phản ánh”? Đây là những nội dung cần làm rõ tổ chức, cá nhân nào đã lấp ao, việc lấp ao có được cơ quan có thẩm quyền cho phép hay không? Và việc tổ chức nổ mìn của Công ty thủy điện Sông Đà – Ia Grăng cơ quan chức năng đã tiến hành kiểm tra “xác định rung chấn và sóng xung kích” như ý kiến của ông Nguyễn Tấn Lan, Trưởng Công an xã Ia Bă tại Biên bản đối thoại ngày 12/3/2021 hay chưa?

Sự việc liệu có khuất tất hay không mà đến nay, Văn phòng Môi trường và Đô thị khu vực Tây Nguyên vẫn chưa nhận được phản hồi của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Gia Lai; UBND huyện Ia Grai?

Đề nghị UBND tỉnh Gia Lai chỉ đạo các cơ quan chức năng của huyện Ia Grai làm rõ và có văn bản phản hồi đến Văn phòng Môi trường và Đô thị khu vực Tây Nguyên.

Môi trường và Đô thị Việt Nam điện tử sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.