Đường ống nước Nghi Sơn đội vốn, nứt vỡ, không ai chịu trách nhiệm

Vụ vỡ đường ống nước Nghi Sơn là điển hình về việc không công khai xử lí.

Hàng trăm tỉ đồng vỡ tan cùng đường ống

Ngày 23.4.2007, UBND tỉnh Thanh Hoá phê duyệt đầu tư dự án xây dựng hệ thống cấp nước thô Khu kinh tế (KKT) Nghi Sơn giai đoạn 1, công suất 30.000 m3/ngày đêm với tổng mức đầu tư ban đầu là 85 tỉ đồng cho tuyến cấp nước dài 22,23 km dẫn nước từ hồ Yên Mỹ về hồ Đồng Chùa nhằm cung cấp nước cho các nhà máy nước phục vụ KKT Nghi Sơn, đặc biệt là Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn.

Tháng 1.2008, UBND tỉnh đã nâng tổng mức đầu tư lên 121,37 tỉ đồng, lí do đưa ra là tính toán ban đầu có sự nhầm lẫn chi tiết giữa các hạng mục công trình.

Gần 7 tháng tiếp theo, ông Lê Thế Bắc – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá – lại kí QĐ số 2169/QĐ-UBND ngày 18.7.2008 điều chỉnh tổng mức đầu tư từ 121,37 tỉ đồng lên 150,8 tỉ đồng. Lí do tăng đầu tư cũng tương tự như lần trước là do thay đổi về giá vật liệu, do tính toán ban đầu chưa chính xác…

Hơn 3 năm sau, ngày 11.11.2011, Ban Quản lí Khu kinh tế Nghi Sơn ban hành Quyết định số 430/QĐ-BQLKKTNS điều chỉnh dự án đầu tư lần cuối, nâng tổng mức đầu tư lên 174,546 tỉ đồng.

Phương án ống dẫn nước được UBND tỉnh Thanh Hoá ra quyết định lựa chọn là ống nhựa D600 bằng cốt sợi thuỷ tinh với lí do “chịu được ăn mòn, nhẹ nhưng có cường độ cao, lưu lượng dẫn nước lớn, tính năng thuỷ lực tốt…

Dự án bắt đầu được khởi công vào tháng 6.2009 và trước đó không lâu vào tháng 5.2009, Cty CP ống sợi thuỷ tinh Nghi Sơn do ông Phí Văn Thịnh làm giám đốc ra đời nhằm cung cấp vật liệu cho dự án.

Đơn vị tư vấn khảo sát, lập dự án đầu tư, dự án được lựa chọn là công ty nước và môi trường Việt Nam và chủ đầu tư là BQL KKT Nghi Sơn.

Sau nhiều năm thi công và liên tục đội vốn đầu tư từ ngân sách, đến tháng 2.2011, dự án xây dựng hệ thống cấp nước thô KKT Nghi Sơn giai đoạn 1 cơ bản hoàn thành.

Tuy nhiên, vừa tổ chức chạy thử lần 1, các ống cốt sợi thuỷ tinh đã có hiện tượng nứt vỡ. Khi tăng áp lực lên dù chưa đạt công suất thiết kế nhưng các ống cốt sợi thuỷ tinh từ trạm bơm tăng áp đến QL1A với chiều dài hơn 11 km đã vỡ, dịch chuyển trụ đỡ, rò rỉ mối nối.

Dự án thất bại, hàng trăm tỉ đồng đầu tư từ ngân sách nhà nước đã vỡ tan cùng đường ống. Mục tiêu nhanh chóng đưa nước thô phục vụ cho KKT Nghi Sơn đã không thực hiện được.

Ngày 7.11.2013, BQL KKT Nghi Sơn kí hợp đồng với Viện Kĩ thuật công trình thuộc Đại học Thuỷ lợi nhằm xác định nguyên nhân sự cố và đề xuất giải pháp khắc phục. Báo cáo đánh giá của đơn vị này cho thấy, vật liệu làm ống là cốt sợi thủy tinh PN10 không đáp ứng yêu cầu. UBND tỉnh Thanh Hoá đã nhiều lần tổ chức họp giữa các ban ngành liên quan như Sở KHĐT, Sở Tài chính, Sở NNPTNT, Sở GTVT, Sở Xây dựng… và không có ý kiến gì khác.

Ai là người chịu trách nhiệm?

Chủ tịch UBND tỉnh thời điểm đó là ông Trịnh Văn Chiến đã đồng ý chủ trương cho phép đầu tư đường cấp nước thô mới từ hồ Yên Mỹ về hồ Đồng Chùa với vật liệu đường ống truyền thống bằng gang, ống HDPE. BQL KKT Nghi Sơn tiếp tục làm chủ đầu tư.

Ngày 25.1.2014, ông Nguyễn Đình Xứng (thời điểm đó là Phó Chủ tịch UBND tỉnh) đã kí văn bản số 723/UBND-TKKH khẳng định lại ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh về sự việc. Theo các chỉ đạo trên, nguồn kinh phí tiếp tục được lấy từ ngân sách, trong đó giao BQL KKT Nghi Sơn cân đối 30 tỉ đồng từ nguồn vốn đầu tư hạ tầng KKT.

Ống vỡ tháng 2.2011, đến nay, năm 2023, nghĩa là đã 12 năm trôi qua nhưng ai là người chịu trách nhiệm cho sự thất thoát hàng trăm tỉ ngân sách Nhà nước vẫn chưa được công khai mặc dù ngày 6.1.2014, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa thời điểm đó là ông Trịnh Văn Chiến (sau đó là Bí thư Tỉnh uỷ) đã chỉ đạo BQL KKT Nghi Sơn chủ trì, phối hợp các cơ quan, đơn vị có chức năng, thẩm quyền nghiên cứu “làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của chủ đầu tư, đơn vị tư vấn, đơn vị thi công và các đơn vị có liên quan”.

Báo Lao Động và các cơ quan truyền thông đã nhiều lần đề cập vấn đề xử lí trách nhiệm tổ chức, cá nhân trong sự việc trên nhưng các cơ quan chức năng chỉ trả lời chung chung hoặc né tránh.