Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi): Làm rõ về thời hạn sử dụng và các trường hợp phá dỡ nhà chung cư

(Xây dựng) – Trong Tờ trình gửi Chính phủ mới nhất, Bộ Xây dựng đã đề xuất bổ sung, làm rõ các nội dung về thời hạn sử dụng cũng như việc xử lý sau khi nhà chung cư hết thời hạn sử dụng thay vì quy định sở hữu nhà chung cư như trước đó.

Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) được bổ sung, làm rõ về thời hạn sử dụng cũng như việc xử lý sau khi nhà chung cư hết thời hạn sử dụng.

Trên cơ sở tiếp thu ý kiến của Quốc hội, Bộ Xây dựng đã đề nghị và trình Chính phủ bản dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) không quy định về việc sở hữu nhà chung cư có thời hạn nữa.

Thay vào đó, dự thảo trình Chính phủ lần này, kết cấu có sự thay đổi theo hướng các nội dung quy định về thời hạn sử dụng nhà chung cư cũng như xử lý sau khi nhà chung cư hết thời hạn và vấn đề phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại chung cư được đưa xuống Chương V – Cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư (từ Điều 60 đến Điều 72).

Tại Điều 60 của dự thảo, được bổ sung, làm rõ hơn các nội dung về thời hạn sử dụng nhà chung cư, cụ thể:

Thời hạn sử dụng nhà chung cư được xác định theo hồ sơ thiết kế và thời gian sử dụng thực tế nhà chung cư theo kết luận kiểm định của cơ quan có thẩm quyền (gọi chung là tuổi thọ công trình). Thời hạn sử dụng nhà chung cư theo hồ sơ thiết kế phải được ghi rõ trong văn bản thẩm định thiết kế của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Thời hạn sử dụng nhà chung cư được tính từ khi nghiệm thu nhà chung cư đưa vào sử dụng theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Khi nhà chung cư hết thời hạn sử dụng theo hồ sơ thiết kế hoặc chưa hết thời hạn sử dụng nhưng bị hư hỏng có nguy cơ sập đổ, không bảo đảm an toàn cho người sử dụng thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải chỉ đạo thực hiện việc kiểm định, đánh giá chất lượng công trình nhà chung cư theo quy định tại Điều 63 của Luật này.

Việc công bố nhà chung cư hết thời hạn sử dụng theo thiết kế được thực hiện theo quy định của pháp luật về xây dựng.

Bên cạnh đó, tại Điều 61 của dự thảo đã bổ sung thêm các điều kiện, quy định nhà chung cư thuộc diện phải phá dỡ và cụ thể các trường hợp phá dỡ phá dỡ nhà chung cư.

Theo đó, nhà chung cư thuộc diện phải phá dỡ theo quy định bao gồm: nhà chung cư đã hết thời hạn sử dụng theo quy định tại Điều 60 của Luật này và thuộc trường hợp phải phá dỡ; Và nhà chung cư chưa hết thời hạn sử dụng theo quy định tại Điều 60 của Luật này nhưng thuộc trường hợp phải phá dỡ.

Ngay trong khoản 2 Điều 61 của dự thảo quy định rõ các trường hợp phá dỡ nhà chung cư, đó là: Nhà chung cư bị hư hỏng do cháy nổ không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn để tiếp tục sử dụng. Nhà chung cư bị hư hỏng do thiên tai, địch họa không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn để tiếp tục sử dụng.

Nhà chung cư có các kết cấu chịu lực chính của công trình xuất hiện tình trạng nguy hiểm tổng thể, có nguy cơ sập đổ, không đáp ứng điều kiện tiếp tục sử dụng, cần phải di dời khẩn cấp các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư.

Nhà chung cư bị hư hỏng nặng, xuất hiện tình trạng nguy hiểm cục bộ kết cấu chịu lực chính của công trình và có một trong các yếu tố hệ thống hạ tầng kỹ thuật phòng cháy chữa cháy; cấp, thoát nước, xử lý nước thải; cấp điện, giao thông nội bộ không đáp ứng các yêu cầu của quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành hoặc có nguy cơ mất an toàn trong vận hành, khai thác sử dụng cần phải phá dỡ để bảo đảm an toàn cho người sử dụng và yêu cầu về cải tạo, chỉnh trang đô thị.

Nhà chung cư bị hư hỏng một trong các kết cấu chính của công trình gồm: móng, cột, tường, dầm, xà không đáp ứng yêu cầu sử dụng bình thường mà chưa thuộc diện phải phá dỡ theo quy định tại điểm c, điểm d khoản này nhưng nằm trong khu vực có nhà chung cư thuộc diện phải phá dỡ theo quy định tại khoản này.

Các nhà chung cư thuộc trường hợp phải phá dỡ theo quy định tại khoản 2 Điều này phải được đưa vào kế hoạch cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư theo quy định tại Điều 67 của Luật này.

Dự thảo Luật cũng quy định rõ chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư có trách nhiệm chấp hành việc di dời để phá dỡ nhà chung cư theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền quy định tại Điều 134 của Luật này. Trường hợp không chấp hành di dời thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có nhà chung cư thực hiện cưỡng chế di dời theo quy định của Luật này.

Như vậy, nếu được Thủ tướng Chính phủ đồng ý, tới đây dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) sẽ được bổ sung, làm rõ hơn các nội dung về thời hạn sử dụng, các trường hợp phá dỡ nhà chung cư; làm rõ trách nhiệm của các chủ thể có liên quan khi phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư để làm cơ sở xử lý, tháo gỡ, giải quyết các vấn đề tồn tại, vướng mắc trong cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư hiện nay.