Đối phó với thách thức trong cung ứng và sử dụng nước sạch

Hội thảo đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng và các chuyên gia môi trường, quy hoạch đô thị, các nhà khoa học.

Hội thảo được tổ chức trong tình hình biến đổi khí hậu toàn cầu và khô hạn, đang đặt ra những thách thức lớn cho cung ứng nước sạch đối với đời sống hàng ngày của người dân. Điện và nước, hai yếu tố quan trọng nhất, đang gặp khó khăn lớn, khiến cho vấn đề này trở nên ngày càng cấp bách.

Hội thảo “Nước với đời sống” với sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực, từ quy hoạch đô thị, môi trường đến kiến trúc, cùng với Sawaco để thảo luận về những vấn đề quan trọng nhất đối mặt với TP.HCM. Quy hoạch không gian đến năm 2040, vấn đề cung ứng nước, và tình trạng gia tăng nhanh chóng của dân số và phân bổ không đều.

Ông Trần Quang Minh – Tổng giám đốc Sawaco cho biết: Việc cung ứng nước sạch ở TPHCM đang đối mặt với một số thách thức, trong đó có tình trạng nhiễm mặn ở các dòng sông do biến đổi khí hậu, đặc biệt là vào mùa khô. Hiện tại, 7 nhà máy nước của Sawaco sử dụng nước mặt (chiếm 95% tổng sản lượng), chỉ 1 nhà máy dùng nước ngầm. Ô nhiễm môi trường đô thị quanh các dòng sông cũng ngày càng tăng, áp lực nước cũng không đồng đều giữa các khu vực cũng là những vấn đề cần giải quyết.

Theo bản quy hoạch TPHCM trước đây, lượng nước sạch chỉ cung ứng cho 1 triệu dân ở trung tâm thành phố với công suất 450m3/ngày, nay phải cung ứng cho 13 triệu dân nên áp lực đối với hoạt động cấp nước rất lớn. Ngoài ra, giá nước sạch cũng là một thách thức, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh cũng như nguồn lực để đầu tư phát triển. 

Các đại biểu tham dự hội thảo đã thảo luận các vấn đề liên quan đến dự đoán các rủi ro có thể xảy ra với cung ứng nước sạch cho đại đô thị TP.HCM, các kịch bản đối phó, vấn đề thiết kế khu dân cư/chung cư theo hướng tối ưu hóa sử dụng nước dưới nhãn quan đô thị xanh, những nhân tố ảnh hưởng đến hành vi sử dụng nước của người dân TP.HCM và những thay đổi cần thiết.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Minh Hòa – Phó chủ tịch Hội Quy hoạch và Phát triển đô thị TPHCM: Việt Nam có 8/13 sông lớn có đầu nguồn ở nước ngoài và nguồn nước mặt được sản sinh trong lãnh thổ Việt Nam chỉ chiếm 37% tổng trữ lượng nước nên không chủ động được nguồn nước mặt. Ngoài ra, còn nhiều yếu tố góp phần hủy hoại nguồn nước, như các chương trình phát triển, sự tăng nhanh và phân bổ không đều của dân số đô thị, tốc độ đô thị hóa nhanh, biến đổi khí hậu làm gia tăng các hình thái thời tiết cực đoan, trái quy luật thông thường.

Các chuyên gia tại hội thảo đánh giá: rủi ro về nguồn nước ở TPHCM hiện nay chưa lớn, mới chỉ là ngập úng và thiếu nước cục bộ, ngắn ngày. Tuy nhiên, các đơn vị cung ứng nước sạch và các cơ quan chức năng cũng cần chuẩn bị một số kịch bản để chủ động xử lý kịp thời khi sự cố xảy ra.

Từ thực tế vấn đề cấp nước của thành phố, các chuyên gia đã đưa ra các đề xuất giải pháp đổi mới trong quản lý và sử dụng nước sạch, nhấn mạnh đến tầm quan trọng của quy hoạch đô thị và hành vi sử dụng nước của cộng đồng. Cùng với đó, các đại biểu cũng đưa ra những dự đoán về rủi ro và kịch bản đối phó, đặc biệt là về việc thiết kế khu dân cư và chung cư để tối ưu hóa sử dụng nước dưới góc nhìn của đô thị xanh.

Lãnh đạo Sawaco cho biết: Sawaco đang trong quá trình của việc điều chỉnh quy hoạch cấp thoát nước toàn thành phố, xây dựng các hồ chứa để tăng trữ lượng nước, phối hợp chặt chẽ với ban quản lý hồ Trị An và hồ Dầu Tiếng để xả mặn trong mùa khô. Bên cạnh việc xây dựng các kịch bản ứng phó kịp thời khi xảy ra sự cố, Sawaco cũng đang xây dựng trung tâm quản lý, vận hành hệ thống cấp thoát nước.