Đổi mới sáng tạo công tác kiểm tra chất lượng sản phẩm, hàng hóa

 Bà Cao Thị Bích Hà – Phó Cục trưởng phụ trách Cục Quản lý chất lượng Sản phẩm hàng hóa, Tổng cục TCĐLCLl. Ảnh: Ngọc Xen.

Tập trung kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm

Nói hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ là “ung nhọt” của xã hội quả không sai bởi đây là vấn đề vô cùng nhức nhối trong nhiều năm qua, gây ra hệ lụy không nhỏ đến đời sống, sức khỏe người dân, làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng và rộng ra là làm mất đi tính minh bạch của thị trường.

Trao đổi riêng với phóng viên Chất lượng Việt Nam (VietQ.vn), bà Cao Thị Bích Hà – Phó Cục trưởng phụ trách Cục Quản lý Chất lượng Sản phẩm Hàng hóa – Tổng cục TCĐLCL (Bộ Khoa học và Công nghệ) nhận định: “Chống hàng giả, hàng nhái là cuộc chiến không dễ dàng, cần sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và người tiêu dùng”.

Thực tế hiện nay, cùng với sự phát triển của công nghệ, việc buôn bán hàng giả, hàng nhái không chtồn tại ở thị trường truyền thống mà còn phổ biến trên các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, nền tảng video trực tuyến… đặt ra những khó khăn thách thức cho cơ quan quản lý nhà nước trong cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái.

Mặc dù cơ quan chức năng đã tăng cường ngăn chặn, triệt phá nhiều vụ việc nhưng các đối tượng vẫn tuồn hàng nhập lậu, hàng giả, hàng nhái… ra thị trường, lên mạng xã hội để tiêu thụ. Khách hàng chỉ cần đặt số lượng và báo địa chỉ là hàng sẽ được chuyển tới tận nơi.

Chia sẻ về những thuận lợi và khó khăn trong quá trình kiểm tra, xử phạt các đơn vị vi phạm, bà Cao Thị Bích Hà cho biết, công tác kiểm tra, xử phạt các hành vi vi phạm của Cục Quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa trong năm 2022 có điểm thuận lợi hơn so với các năm trước:

Thứ nhất, Cục đã được giao thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính. Sau khi phát hiện vi phạm hành chính, trưởng đoàn kiểm tra sẽ lập biên bản vi phạm hành chính, Cục trưởng Cục Quản lý Chất lượng sản phẩm hàng hóa ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực TCĐLCL theo quy định của pháp luật.

Thứ hai, công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Lãnh đạo Bộ, Lãnh đạo Tổng cục trong năm 2022 rất sát sao, quyết liệt. Cục đã chủ động tăng cường công tác khảo sát và thực hiện kiểm tra đột xuất khi có dấu hiệu vi phạm chất lượng sản phẩm, hàng hóa thuộc trách nhiệm của Bộ Khoa học và Công nghệ và một số mặt hàng thiết yếu ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống nhân dân trên phạm vi 3 miền Bắc, Trung, Nam.

Thứ ba, công tác khảo sát, kiểm tra chất lượng có đổi mới sáng tạo, khảo sát online, giảm kiểm tra theo kế hoạch, tập trung kiểm tra có trọng tâm trọng điểm đối với các trường hợp vi phạm hoặc có dấu hiệu vi phạm chất lượng, nhãn hàng hóa.

Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi cũng vẫn tồn tại nhiều khó khăn nhất định, cụ thể: lực lượng làm công tác kiểm tra nhà nước về chất lượng sản phẩm, hàng hóa mỏng, tổ chức chưa ổn định và có tính hệ thống chặt chẽ từ trung ương đến địa phương. Chưa chuyển đổi được hệ thống kiểm soát viên chất lượng theo quy định của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Hơn nữa, việc đầu tư cho hoạt động kiểm tra chất lượng hàng hóa còn hạn chế, thiếu các phương tiện kiểm tra nhanh để phát hiện vi phạm về chất lượng hàng hóa trên thị trường.

Tăng cường công tác quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa

 Tiếp tục đẩy mạnh công tác quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa trong năm 2023. Ảnh minh họa.

Trong bối cảnh nhiều biến động, để giải quyết nạn chống hàng hóa nhập lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng trên không gian mạng, bà Cao Thị Bích Hà cho rằng, vấn đề này đòi hỏi sự vào cuộc của nhiều cơ quan, đoàn thể, hiệp hội, doanh nghiệp, các viện nghiên cứu, người tiêu dùng.

Cần phải xây dựng thể chế, nền tảng cơ sở pháp luật đáp ứng được nhu cầu về quản lý nhà nước trong thời gian tới đối với nền kinh tế số nói chung và thương mại điện tử nói riêng, có khung pháp lý quản lý chất lượng hàng hóa mua bán theo phương thức điện tử. Từ đó các bộ, ngành liên quan mới có căn cứ để vào cuộc.

Đồng thời, cần tuyên truyền để không những cơ quan chức năng mà người tiêu dùng, doanh nghiệp biết được vai trò của mình ở đâu, cần phải làm gì, từ đó mới ngăn chặn, đẩy lùi, dần xóa bỏ các hành vi kinh doanh hàng giả, buôn lậu trên không gian mạng.

Bà Cao Thị Bích Hà cũng nhấn mạnh về việc tăng cường phối hợp giữa các đơn vị liên quan trong Tổng cục TCĐLCL trong công tác xây dựng văn bản pháp luật, kiểm tra và xử lý vi phạm đo lường chất lượng, nhãn hàng hóa.

Tăng cường phối hợp với các lực lượng chức năng có liên quan (Quản lý thị trường, Chi cục TCĐLCL các tỉnh, thành phố,…), các doanh nghiệp (sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu) để nắm bắt thị trường và đề xuất các giải pháp ngăn ngừa vi phạm về hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng và các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh chân chính.

Ngoài ra, cần trang bị thêm các phương tiện phục vụ trong hoạt động kiểm tra, khảo sát về đo lường và chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Đặc biệt, Cục Quản lý Chất lượng Sản phẩm Hàng hóa với chức năng nhiệm vụ mới, trọng trách mới là xử phạt vi phạm hành chính thì cần được tăng cường công tác tập huấn, chỉ đạo về chuyên môn nghiệp vụ để công tác kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính tại các đơn vị ngày càng tốt hơn.

Ngọc Xen