Cuộc đua điều chế thuốc điều trị Covid-19: Những tiến triển tích cực

Hiện nay trên toàn thế giới, các cuộc thử nghiệm lâm sàng thuốc viên COVID-19 đang được các công ty dược phẩm nghiên cứu liệu pháp đơn giản, giá cả phải chăng hơn để điều trị COVID-19 và cuối cùng hướng tới kiểm soát dịch bệnh. 

Trong đó, hãng dược Merck có trụ sở tại Mỹ đang làm việc với công ty khởi nghiệp Ridgeback Biotherapeutics về phương pháp điều trị kháng virus đường uống Molnupiravir. Thử nghiệm giai đoạn cuối cho thuốc Molnupiravir được tiến hành khắp thế giới và kết quả dự kiến công bố sớm nhất vào tháng 10. 

Theo đó, Merck có kế hoạch xin phép sử dụng khẩn cấp Molnupiravir ở Mỹ vào cuối năm nay và có thể sử dụng khẩn cấp ở Nhật Bản trong vòng 1 hoặc 2 tháng sau đó.

Được biết, thuốc Molnupiravir được phát triển để điều trị bệnh cúm nhưng được cho là cũng có hiệu quả chống virus Corona. Bộ Y tế và Dịch vụ Con người Mỹ đã ký thỏa thuận mua 1,7 triệu liều với giá 1,2 tỉ USD. Merck đang chuẩn bị sản xuất 10 triệu liều trước cuối năm nay.

 Các quốc gia trên thế giới đang tăng tốc nghiên cứu thuốc điều trị Covid-19. Ảnh minh hoạ.

Bên cạnh đó, hãng dược Pfizer đang phát triển 2 ứng viên kháng virus – một loại uống và một loại tiêm tĩnh mạch – dựa trên phương pháp điều trị được phát triển để điều trị SARS. Thuốc điều trị COVID-19 của Pfizer được thiết kế để điều trị cho bệnh nhân có triệu chứng nhẹ đến trung bình không cần nhập viện.

Theo dữ liệu ban đầu từ thử nghiệm lâm sàng của Pfizer dự kiến công bố trong khoảng tháng 10 đến tháng 12. Các phương pháp điều trị COVID-19 của hãng dược Mỹ có khả năng có hiệu lực vào đầu năm sau.

Tại Châu Á, các hãng dược Nhật Bản cũng hướng tới phát triển thuốc điều trị COVID-19 đường uống. Công ty Shionogi bắt đầu thử nghiệm giai đoạn 1 cho thuốc viên chữa COVID-19 từ tháng 7. Hãng đặt mục tiêu bắt đầu thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn trong năm nay và đưa phương pháp điều trị này ra thị trường vào cuối năm 2022. Đáng chú ý, Chugai Pharmaceutical giành được quyền phát triển và tiếp thị thuốc kháng virus đường uống ở Nhật Bản từ Roche. Phương pháp điều trị này có thể được cung cấp trên toàn cầu vào năm 2022.

Việc cấp phép sử dụng khẩn cấp ở Mỹ cho phép tạm thời dùng các phương pháp điều trị chưa được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) phê duyệt để ứng phó với đại dịch và các trường hợp khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng khác. Quá trình này mất khoảng 3 tuần, trái ngược với quá trình sàng lọc kéo dài từ 6 đến 12 tháng để được FDA chính thức phê duyệt. Giới chức cũng có thể rút lại cấp phép nếu phát sinh lo ngại về an toàn và hiệu quả. 

Nhật Bản có khuôn khổ tương tự, cho phép sử dụng khẩn cấp dược phẩm chưa được phê duyệt trong nước nhưng đang được dùng ở Mỹ, Anh và các quốc gia khác áp tiêu chuẩn tương tự với dược phẩm. 

Nhật Bản cho biết, họ sẽ cần khoảng 2 tháng để sàng lọc dược phẩm dùng cho trường hợp khẩn cấp. Nếu Mỹ cấp phép cho thuốc của Merck và Pfizer dùng khẩn cấp vào cuối năm nay, những dược phẩm này có thể sẵn có ở Nhật Bản chậm nhất là đầu năm 2022, theo Nikkei. 

Phương pháp điều trị COVID-19 hiện có ở Nhật Bản bao gồm cocktail kháng thể điều trị cho bệnh nhân triệu chứng nhẹ nhưng được coi là có nguy cơ cao. Loại cocktail kháng thể này cần được truyền qua đường tĩnh mạch và một đợt điều trị cần từ 3-4 giờ. 

Ngoài ra, vấn đề chi phí cũng là một điều đáng lo ngại. Thuốc Ronapreve do Regeneron Pharmaceuticals và Roche phát triển có giá 2.100 USD/liều. Mức giá cao khiến việc sử dụng giới hạn ở những khu vực tương đối giàu có với tiêu chuẩn chăm sóc sức khỏe nhất định.

Phương pháp điều trị đường uống giống Tamiflu có thể thay đổi cuộc chơi vì có thể dễ dàng kê đơn và sử dụng cho những người bị bệnh tại nhà.

Thuốc kháng virus hoạt động theo cơ chế ngăn chặn virus sinh sôi nên được kỳ vọng sẽ có hiệu quả chống lại biến thể SARS-CoV-2 khác nhau. Ngoài ra, thuốc kháng virus được bào chế bằng công thức hóa học nên có thể sản xuất tại các nhà máy dược phẩm hiện có, với chi phí bằng 1/10 hoặc thấp hơn chi phí điều trị bằng kháng thể.

Diệu Hương (T/h)