Công an TP.HCM: Phòng ngừa, cảnh báo loại ma túy pha trộn trong thực phẩm, thuốc lá điện tử

Theo Công an TP.HCM: Thời gian gần đây, các đường dây tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy đa phần hoạt động với quy mô lớn, địa bàn rộng, liên tỉnh hoặc xuyên quốc gia; tội phạm ma túy hoạt động có tổ chức, có sự phân công, phân cấp, phân quyền, trách nhiệm cụ thể giữa các đối tượng. Hầu hết các nhóm tội phạm về ma túy đều thích ứng áp dụng công nghệ thông tin: liên lạc, mua bán, trao đổi hàng hóa thông qua mạng xã hội với các phương thức, thủ đoạn rất đa dạng, tinh vi… nhằm tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng và rút ngắn thời gian giao dịch với độ bảo mật cao.

Trong số 95% người nghiện sử dụng ma túy tổng hợp có tới 70% – 75% là giới trẻ, học sinh, sinh viên (độ tuổi từ 17 – 35 tuổi). Một số dạng ma túy mới, đã gây ra các tác hại không nhỏ đến sức khỏe của các em học sinh, sinh viên như chóng mặt, buồn nôn, ngất xỉu… Từ đó có thể thấy học sinh, sinh viên là những đối tượng mới lớn, đang trong độ tuổi hình thành nhân cách, đễ bị dụ dỗ, lôi kéo, thích trải nghiệm những cái mới và muốn thể hiện bản thân nhanh chóng trở thành mục tiêu mà tội phạm ma túy hướng tới.

Về phương thức, thủ đoạn, Công an TP.HCM chỉ rõ: Tội phạm sử dụng ma túy ngụy trang, “núp bóng” dưới 2 dạng gồm: Các loại hàng hóa (bánh, kẹo, thực phẩm chức năng, dược phẩm…) có chứa chất ma túy được sản xuất, đóng gói có phép của cơ quan chức năng. Ma túy được pha trộn, tẩm ướp, đóng gói dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thảo mộc, thuốc lá điện tử… Người dân nếu vô tình sử dụng các loại hàng hóa, thực phẩm bị pha trộn, tẩm ướp này rất dễ ngộ độc, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Bộ Y tế đã cảnh báo về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha. Ảnh: Chinhphu.vn

Các đối tượng chế biến, sản xuất những loại ma túy mới, chưa có trong danh mục cấm pha, trộn trong dung dịch thuốc lá điện tử có chứa nicotine – một chất gây nghiện, có thể tác động xấu đến phát triển não bộ của trẻ em, ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai và sự phát triển của trẻ. Trường hợp nặng có thể gây nhịp tim chậm, tụt huyết áp, rối loạn nhịp tim, sốc, hôn mê, thậm chí tử vong. Trong thuốc lá điện tử còn chứa các chất hoá học phụ gia như methyl salicylate, glycerin, hay propylence glycol. Đây là các hóa chất có thể gây ung thư hoặc tổn thương phổi. Đối tượng thông qua thuốc lá điện tử để kinh doanh, buôn bán, lôi kéo người dân sử dụng trái phép.

Tội phạm ma túy thường sử dụng công nghệ thông tin, mạng internet để trao đổi, mua bán và rút ngắn thời gian giao dịch với độ bảo mật cao, điển hình như: Lập các nhóm chát kín trên các nền tảng mạng xã hội của nước ngoài như telegram, viber…; thay đổi phương thức giao dịch, vận chuyển bằng cách sử dụng các đơn vị vận chuyển trung gian như grab, bee, gojek… để vận chuyển, mua bán ma túy đã gây rất nhiều khó khăn cho công tác phát hiện, điều tra, khám phá của cơ quan chức năng.

Ma túy “núp bóng” thường được đựng trong các gói trà giảm cân, đông trùng hạ thảo, gói bột nước trái cây có in các dòng chữ dễ nhầm lẫn như: Crispy fruit, Crispy fruit grape, Mango, Yaoyao hoặc “nước dâu”, “nước vui”, cà phê “White Coffe”, “CHALI”… được vận chuyển về Việt Nam theo dạng hàng hóa xách tay, đường bộ, đường thủy, đường hàng không…; được rao bán tại các shop online, các tụ điểm vui chơi giải trí, quán bar, vũ trường… Cá biệt các đối tượng cũng bán tại các cơ sở giáo dục, các trường đại học, trung học… nhằm lôi kéo, dụ dỗ học sinh, sinh viên sử dụng chất ma túy.

Từ phương thức, thủ đoạn trên Công an TP.HCM đề nghị mọi người dân nêu cao tinh thần cảnh giác, thường xuyên cập nhật, theo dõi các thông tin tuyên truyền về tác hại của ma túy (đặc biệt là các loại ma túy mới); phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm về ma túy để nhận biết, phòng ngừa tránh các nguy cơ, rủi ro liên quan đến ma túy đối với bản thân, gia đình và xã hội. Trong đó cần chú ý giáo dục, khuyến cáo con em mình trong các độ tuổi thanh, thiếu niên không tham gia tàng trữ, sử dụng các chất ma túy, đặc biệt loại ma túy mới như thuốc lá điện tử, các dạng thực phẩm chức năng, thuốc kích thích tinh thần không rõ nguồn gốc hoặc chưa được chính quyền cấp phép lưu hành tại Việt Nam. Thường xuyên quan tâm đến những biểu hiện về tâm sinh lý của con, em mình, sớm phát hiện những biểu hiện bất thường về giờ giấc sinh hoạt, tâm sinh lý để kịp thời có biện pháp động viên, ngăn chặn nếu nhận thấy các em có sử dụng các thực phẩm, chất kích thích không rõ nguồn gốc.

Tích cực tham gia đấu tranh tố giác tội phạm liên quan đến ma túy; mạnh dạn tố cáo những tổ chức, cá nhân có hành vi tàng trữ, mua bán, sử dụng trái phép các chất ma túy cho chính quyền địa phương nơi mình cư trú; vận động người nghiện tham gia cai nghiện tại cơ sở chữa bệnh của nhà nước hoặc các cơ sở cai nghiện tư nhân để họ từ bỏ ma túy góp phần bảo đảm tình hình an ninh trật tự trên địa bàn Thành phố.

Đối với các dịch vụ kinh doanh có điều kiện và các hộ kinh doanh khác, Công an TP.HCM đề nghị tuyệt đối không được tham gia mua bán, tàng trữ, vận chuyển các loại thực phẩm, thuốc lá điện tử, thuốc kích thích (có thể là ma túy núp bóng) trôi nổi không rõ nguồn gốc… để bày, bán dễ gây nhầm lẫn cho người dân khi mua, sử dụng như các thực phẩm thông thường.

Trước đó ngày 24/4, Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế đã ban hành công văn gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố về việc tăng cường truyền thông về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha. Theo Cục Quản lý Khám chữa bệnh, hiện nay việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử (Electronic Nicotine Delivery – ENDs), thuốc lá nung nóng (Heated Tobacco Product – HTPs) đang có xu hướng gia tăng nhanh chóng đặc biệt trong đối tượng học sinh. Nhiều trường hợp các em học sinh phải cấp cứu vì bị ngộ độc nicotine và các dung dịch có trong các sản phẩm này. Các sản phẩm này hiện nay chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành hợp pháp tại Việt Nam.

Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, bên cạnh các tác hại giống như thuốc lá điếu thông thường, còn nguy cơ tiềm ẩn và phát sinh các tệ nạn xã hội, nhất là sử dụng ma túy và các chất gây nghiện khác, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe và lối sống của thanh thiếu niên, đồng thời gây ra các tác hại trước mắt và lâu dài về sức khỏe, kinh tế, xã hội.

Để kịp thời ngăn ngừa việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thời gian qua, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá – Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, các tổ chức quốc tế, cơ quan truyền thông và các đơn vị liên quan triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền về tác hại của các sản phẩm này.