Cơ hội cho tư nhân đầu tư 3 sân bay mới theo hình thức đối tác công-tư (PPP)

Đề án trên được Bộ GTVT khởi động từ năm 2019 và lần đầu tiên trình Thủ tướng Chính phủ vào tháng 3/2021.

Đến tháng 6/2021, tại Công văn số 4023/VPCP-CN, Phó thủ tướng Lê Văn Thành đã yêu cầu Bộ GTVT tiếp tục hoàn thiện Đề án, nhằm đưa ra các giải pháp, phương án triển khai việc phân cấp quản lý và huy động các nguồn lực từ các địa phương, các thành phần kinh tế để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng cảng hàng không.

So với Đề án được trình vào tháng 3/2021, Đề án đang được Bộ GTVT xin ý kiến có ít nhất 2 điểm đột phá được các chuyên gia đánh giá là sẽ mở ra cơ hội rất lớn cho các nhà đầu tư tư nhân tham gia sâu hơn lĩnh vực hạ tầng hàng không.

Trong đó, thay vì “nắm chặt, quản chắc” như hiện nay, Bộ GTVT sẽ từng bước phân cấp quản lý các sân bay cho chính quyền địa phương, để tạo sự chủ động trong việc xã hội quá đầu tư, qua đó giảm áp lực về nguồn vốn đầu tư của Nhà nước, doanh nghiệp nhà nước đối với đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng hàng không.

Cuối tháng 8/2021, Bộ Giao thông – Vận tải (GTVT) đã có công văn tham vấn ý kiến của 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về Đề án Định hướng huy động các nguồn lực xã hội đầu tư kết cấu hạ tầng hàng không (Đề án tháng 8). Trước đó, đề án này được Bộ GTVT gửi tới các hãng hàng không trong nước, cùng 2 doanh nghiệp từng có thương vụ đầu tư thành công trong lĩnh vực hạ tầng sân bay là Sun Group và IPP Group.

Bộ GTVT đề xuất phân cấp quản lý các cảng hàng không thành 3 nhóm theo mức độ quan trọng của từng sân bay.

+ Nhóm 1: Các cảng hàng không quốc tế quan trọng quốc gia, vùng, gồm Nội Bài, Đà Nẵng, Cam Ranh, Tân Sơn Nhất, Phú Quốc, Long Thành. Đối với các cảng hàng không này, Chính phủ sẽ thông qua Bộ GTVT và Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tiếp tục sở hữu và giao doanh nghiệp nhà nước là Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) quản lý, khai thác, huy động nguồn lực để đầu tư.

+ Nhóm 2: các cảng hàng không đang hoạt động hỗn hợp hàng không dân dụng và quân sự với vai trò quân sự quan trọng, gồm Thọ Xuân, Chu Lai, Phù Cát, Tuy Hòa. Đối với nhóm này, Chính phủ sẽ thông qua Bộ GTVT, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Bộ Quốc phòng tiếp tục sở hữu và giao ACV quản lý, khai thác, huy động nguồn lực để đầu tư.

+ Nhóm 3: Các cảng hàng không còn lại, gồm Điện Biên, Nà Sản, Cát Bi, Vinh, Phú Bài, Đồng Hới, Pleiku, Buôn Ma Thuột, Liên Khương, Cần Thơ, Rạch Giá, Cà Mau và Côn Đảo. Bộ GTVT dự kiến phân cấp cho UBND các tỉnh quản lý các cảng hàng không này, thông qua việc chuyển quyền sử dụng đất đai, quyền sở hữu các công trình tại các cảng hàng không từ cơ quan trung ương cho UBND các tỉnh, nhằm phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương, khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế, nguồn lực của các địa phương để đầu tư phát triển các cảng hàng không.

Không chỉ tiến hành phân cấp quản lý cho các địa phương, tại Đề án tháng 8, Bộ GTVT đề nghị Chính phủ xem xét mở rộng cửa cho các nhà đầu tư tư nhân tham gia đầu tư một số cảng hàng không hiện vẫn do ACV độc quyền khai thác.

Theo đó, đối với nhóm 1, 2, Bộ GTVT đề nghị không huy động nguồn vốn xã hội đầu tư các công trình thiết yếu tại các cảng hàng không do ACV quản lý, khai thác và huy động nguồn lực để đầu tư. Việc huy động nguồn vốn xã hội đầu tư sẽ được thực hiện tại các công trình dịch vụ chuyên ngành hàng không theo hình thức đầu tư trực tiếp.

Việc lựa chọn nhà đầu tư sẽ được triển khai thực hiện ngay sau khi Bộ GTVT ban hành Thông tư hướng dẫn đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư các công trình dịch vụ chuyên ngành hàng không (dự kiến quý IV/2021).

Đối với nhóm cảng hàng không số 3, Bộ GTVT kiến nghị đẩy mạnh huy động nguồn vốn xã hội để đầu tư theo hình thức nhượng quyền đầu tư, khai thác. Với các cảng hàng không mới nằm trong quy hoạch như Sa Pa, Quảng Trị, Lai Châu, sẽ thực hiện huy động nguồn vốn xã hội đầu tư theo phương thức PPP.

Được biết, đang có một dãy dài các nhà đầu tư trong nước quan tâm và mong muốn nghiên cứu, đầu tư nâng đời các cảng hàng không do ACV quản lý khai thác. Chẳng hạn, Vietjet mong muốn đầu tư các sân bay Chu Lai, Cát Bi, Tuy Hòa, Điện Biên. Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Liên Thái Bình Dương (IPP) mong muốn đầu tư các sân bay Phú Quốc,Tuy Hòa. Tập đoàn Vingroup mong muốn đầu tư Cảng hàng không Chu Lai. Tập đoàn FLC mong muốn đầu tư vào Cảng hàng không Đồng Hới./.

PV (T/h)