Có đang tạo điều kiện để Chủ tịch Công ty CONINCO thâu tóm quyền lực?

Báo Thanh tra nhận được phản ánh về việc Công ty Cổ phần Tư vấn công nghệ, thiết bị và Kiểm định xây dựng CONINCO (Công ty CONINCO) có biểu hiện của việc cá nhân nắm giữ quá nhiều quyền lực (cụ thể là ông Nguyễn Văn Công – Chủ tịch Hội đồng Quản trị (HĐQT)), trong khi đây là công ty cổ phần đại chúng và có nguồn vốn Nhà nước.

Tổng Công ty Tư vấn và Xây dựng Việt Nam (VNCC). Ảnh: Chính Bình

Lách luật, sửa điều lệ để thao túng quyền lực?

Công ty CONINCO là một công ty cổ phần có 19,7% tổng số cổ phần thuộc sở hữu Nhà nước; đại diện quản lý phần vốn Nhà nước là VNCC (cử ông Nguyễn Xuân Hải – Phó Tổng Giám đốc VNCC đồng thời là Ủy viên HĐQT Công ty CONINCO (giữ 15% cổ phần) và giao ông Nguyễn Văn Công (giữ 4,7% cổ phần) là người đại diện quản lý phần vốn Nhà nước tại Công ty CONINCO).

Người đại diện quản lý phần vốn Nhà nước có vai trò rất lớn trong việc bảo vệ và phát triển tài sản của Nhà nước.

Theo phản ánh, ông Nguyễn Văn Công – Chủ tịch HĐQT Công ty CONINCO đã cho xây dựng các quy định quản lý, đưa vào điều lệ những nội dung trái với quy định pháp luật với mục đích thâu tóm toàn bộ quyền điều hành, thao túng các chức danh quản lý.

Cụ thể, theo quy định tại Điều 162 Luật Doanh nghiệp 2020, tổng giám đốc là người điều hành các hoạt động kinh doanh hàng ngày của doanh nghiệp, nhưng theo Điều 28, Điều 34 Điều lệ năm 2021 của Công ty CONINCO thì Chủ tịch HĐQT lại là người điều hành các hoạt động kinh doanh hàng ngày, tổng giám đốc và các phó tổng giám đốc chỉ là người nhận ủy quyền của Chủ tịch HĐQT để thực hiện hoạt động điều hành thay mặt Chủ tịch HĐQT.

Theo Điều 28 của Điều lệ năm 2021, Chủ tịch HĐQT là người có quyền quyết định bổ nhiệm, miễn nhiệm, bãi nhiệm, quyết định lương, thưởng, thù lao và các lợi ích khác đối với các chức danh quản lý quan trọng trong công ty mà không cần đưa ra HĐQT. Tuy nhiên, theo Khoản 2, Điểm (i), Điều 153 Luật Doanh nghiệp 2020, HĐQT mới là cơ quan được quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm, bãi nhiệm các chức danh quản lý quan trọng trong công ty và quyết định tiền lương, thù lao và lợi ích khác mà các chức danh này được hưởng.

Đặc biệt, tại điểm (j) Điều 28 cũng tại Điều lệ Công ty CONINCO, Chủ tịch HĐQT được quyền quyết định tất cả các giao dịch hợp đồng mua bán, vay tài sản có giá trị đến 35% tổng giá trị tài sản của công ty.

Có thể thấy, bằng điều lệ của công ty, ông Công đang thâu tóm quyền lực doanh nghiệp có vốn Nhà nước trái các quy định pháp luật; tước đoạt thẩm quyền của HĐQT trong việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, quyết định chế độ thu nhập của các chức danh quản lý quan trọng, từ đó tự cho mình quyền quyết định các giao dịch lớn lên đến 35% tổng giá trị công ty.

Trong khi đó, theo báo cáo tài chính tổng hợp đã được kiểm toán cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2021 thì tổng giá trị tài sản của Công ty CONINCO có tới hơn 800 tỷ VNĐ (nếu tính tỉ trọng thì trong đó Nhà nước có gần 160 tỷ VNĐ tại Công ty CONINCO). Việc ông Công có thể tự quyết định 35% tổng giá trị công ty, tương đương gần 300 tỷ VNĐ (lớn hơn cả phần tài sản Nhà nước trong Công ty CONINCO) mà không cần thông qua bất cứ ai là điều rất nguy hiểm; điều này còn trái với quy định của Luật Quản lý tài sản công.

Điểm (j) Điều 28 Điều lệ Công ty CONINCO, Chủ tịch HĐQT được quyền quyết định tất cả các giao dịch hợp đồng mua bán, vay tài sản có giá trị đến 35% tổng giá trị tài sản

Bên cạnh đó, căn cứ Điều 24 Điều lệ Công ty CONINCO, HĐQT của công ty cần có 5 thành viên, trong đó 1 thành viên không tham gia điều hành và buộc có 1 thành viên HĐQT độc lập. Tuy nhiên, tại cuộc họp đại hội đồng cổ đông vừa qua, Chủ tịch HĐQT không chuẩn bị hồ sơ cho vị trí thành viên độc lập HĐQT nhiệm kỳ 2022 – 2027. Điều này sẽ dẫn đến việc hoạt động HĐQT không đảm bảo nguyên tắc khách quan, minh bạch.

Trách nhiệm người đại diện quản lý phần vốn Nhà nước ở đâu?

Ngoài những vấn đề trên, theo phản ánh, ông Nguyễn Văn Công đang mắc bệnh hiểm nghèo, không đảm bảo đủ điều kiện sức khỏe để quản lý doanh nghiệp. Từ vài tháng nay, ông Công không đến trụ sở làm việc.

Theo quy định tại Khoản 2, Điều 46 Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp và khoản 4, Điều 46 Nghị định số 159/2020/NĐ-CP quy định người quản lý phần vốn Nhà nước tại công ty cổ phần phải có đủ sức khỏe để để thực hiện nhiệm vụ được giao.

Khoản 4 Điều 49 Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp quy định rõ, người đại diện quản lý vốn không được tiếp tục làm người đại diện khi không còn đáp ứng tiêu chuẩn của người đại diện.

Tuy nhiên, VNCC vẫn để ông Nguyễn Văn Công là người đại diện quản lý phần vốn Nhà nước và tiếp tục bầu cho ông Công vào làm thành viên HĐQT Công ty CONINCO; sau đó bầu ông Công giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT.

Căn cứ theo khoản 1, Điều 48 Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, thì trách nhiệm của đại diện quản lý phần vốn Nhà nước phải báo cáo, xin ý kiến cơ quan đại diện chủ sở hữu trước khi tham gia ý kiến, biểu quyết và quyết định tại đại hội cổ đông, cuộc họp của HĐQT, hội đồng thành viên.

Như vậy, ông Nguyễn Xuân Hải và ông Nguyên Văn Công là người đại diện quản lý phần vốn của Nhà nước tại Công ty CONINCO phải có trách nhiệm báo cáo VNCC trước khi tham gia ý kiến, biểu quyết và quyết định tại đại hội cổ đông, cuộc họp của HĐQT, hội đồng thành viên.

Rõ ràng, VNCC đã biết trước những dấu hiệu sai phạm này, nhưng vì sao đại diện của VNCC tại Công ty CONINCO vẫn biểu quyết chấp thuận các vấn đề trên?

Để làm rõ thêm thông tin, phóng viên đã liên hệ làm việc với VNCC. Tuy nhiên, đại diện Văn phòng VNCC cho biết, hiện các lãnh đạo của VNCC đều đang rất bận, chưa thể sắp xếp được lịch làm việc để thông tin đến báo chí.