Chuyên gia: “Việt Nam sẽ xanh hơn từ hàng triệu hành động nhỏ mỗi ngày”

Chuyên gia: “Việt Nam sẽ xanh hơn từ hàng triệu hành động nhỏ mỗi ngày”
GS.TS. Nguyễn Thị Kim Cúc (Trường Đại học Thủy Lợi), nhà khoa học nữ duy nhất của ngành Thủy lợi được phong hàm Giáo sư vào năm 2023, đánh giá “Thứ 4 Ngày Xanh” do Tập đoàn Vingroup vừa phát động là chiến dịch sống xanh quy mô lớn nhất từ trước đến nay tại Việt Nam. Chiến dịch có cách tiếp cận toàn diện từ di chuyển xanh, tiêu dùng bền vững đến giáo dục thế hệ trẻ, đặt nền móng quan trọng cho hành trình hướng tới Net Zero 2050 của Việt Nam.

Khi “sống xanh” trở thành hành động
– Theo bà, điều gì
khiến chiến dịch “Thứ 4 Ngày Xanh” trở nên đặc biệt trong bối cảnh hiện tại của
Việt Nam?
– GS. TS. Nguyễn Thị Kim Cúc:
Điều đặc biệt nhất của “Thứ 4 Ngày Xanh” chính là tính toàn diện và
khả năng lan tỏa. Chiến dịch này chạm đến hầu hết mọi mặt của cuộc sống, từ
những việc đơn giản nhất như di chuyển bằng phương tiện xanh, giảm nguồn rác
thải khó phân hủy như hạn chế sử dụng túi nilon, đến tiết kiệm năng lượng và
nhiều hoạt động khác.
Nếu
quan sát các chiến dịch môi trường trước đây, chúng thường chỉ tập trung vào
một khía cạnh riêng lẻ. Nhưng với “Thứ 4 Ngày Xanh” do Quỹ Vì tương lai xanh
khởi xướng, có sự tham gia của nhiều công ty thành viên và đối tác trong nhiều
lĩnh vực khác nhau: bán lẻ (Vincom), vận tải (Xanh SM, VinBus), đến giáo dục
(Vinschool) và y tế (Vinmec). Điều này tạo ra một mạng lưới rộng khắp, có khả
năng lan tỏa đến nhiều đối tượng người dân.
Thêm
vào đó, chiến dịch này còn có sự tham gia của nhiều tổ chức và doanh nghiệp
hoạt động trong lĩnh vực phát triển bền vững. Đây là một minh chứng cho phương
châm “Toàn quốc – Toàn dân – Toàn diện” mà chiến dịch hướng đến.

– Bà đánh giá như thế
nào về những hành động cụ thể mà Vingroup đang triển khai trong khuôn khổ chiến
dịch này?
– GS. TS. Nguyễn Thị Kim Cúc:
Tôi thực sự ấn tượng với cách Vingroup đưa ra những hành động thiết thực và dễ
thực hiện. Ví dụ như việc Vincom đẩy mạnh chương trình thu gom chai nhựa và pin
cũ tại các “Trạm Xanh Tái Sinh”, hay Xanh SM triển khai chương trình ưu đãi các
chuyến xe taxi điện vào mỗi thứ 4. Đây là những hành động nhỏ nhưng khi được
thực hiện thường xuyên và trên quy mô lớn, sẽ tạo ra tác động đáng kể.
Bên
cạnh đó, đối tượng tiếp cận của chiến dịch rất “Toàn dân”. Có thể nhìn rõ từ
buổi phát động chiến dịch “Thứ 4 Ngày Xanh” có sự hiện diện của đầy đủ các lứa
tuổi trong khán phòng, từ học sinh đến các chuyên gia, doanh nhân và đại diện
cơ quan nhà nước.
Trước
chiến dịch, các hoạt động xanh của Tập đoàn Vingroup cũng đã đóng góp rất nhiều
trong trong việc thúc đẩy hành trình hướng tới Net Zero. Các dữ liệu cho thấy
trong năm 2024, Vingroup đã đóng góp vào việc giảm phát thải tương đương gần
420.000 tấn CO2 – con số này cho thấy những nỗ lực không chỉ dừng lại ở khẩu
hiệu mà đã chuyển thành hành động cụ thể, có thể đo lường được.
– Nhiều người vẫn cho rằng sống xanh chỉ là khẩu hiệu, khó
áp dụng vào thực tế cuộc sống. Bà có suy nghĩ gì về quan điểm này?
– GS. TS. Nguyễn Thị Kim Cúc:
Đó là một quan điểm rất phổ biến và có thể hiểu được. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng
sống xanh không phải là việc phải thay đổi hoàn toàn cuộc sống của mình một
cách đột ngột, mà nó bắt đầu từ những hành động nhỏ, lặp đi lặp lại mỗi ngày để
dần hình thành thói quen.
Lấy
một ví dụ đơn giản: cách đây 5-10 năm, khi đi siêu thị, chúng ta thường xin rất
nhiều túi nilon mà không suy nghĩ gì. Nhưng giờ đây, chỉ cần siêu thị thu một
khoản phí nhỏ cho túi nilon, nhiều người đã bắt đầu mang túi riêng khi đi mua
sắm. Ban đầu, có thể họ làm vậy để tiết kiệm một chút tiền, nhưng dần dần nó
trở thành thói quen và thay đổi cả nhận thức.
Đó chính là sự thay đổi của văn hóa, của xã hội. Và chiến
dịch “Thứ 4 Ngày Xanh” đang tạo ra một cơ chế tương tự – khuyến khích mọi người
thực hiện những hành động xanh vào một ngày cụ thể trong tuần, từ đó dần dần
hình thành thói quen sống xanh.
Thay đổi nhỏ tạo nên tác động lớn
– Vingroup được xem là doanh nghiệp tiên phong trong việc
thúc đẩy lối sống xanh tại Việt Nam. Theo bà, các doanh nghiệp đóng vai trò như
thế nào trong hành trình này?
– GS. TS. Nguyễn Thị Kim Cúc:
Vai trò của các doanh nghiệp, đặc biệt là những tập đoàn lớn như Vingroup là vô
cùng quan trọng. Họ là những đơn vị có đủ nguồn lực, tầm ảnh hưởng và khả năng
dẫn dắt xu hướng.
Trước
đây, người ta thường nghĩ rằng phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường là hai
mục tiêu mâu thuẫn nhau. Nhưng Vingroup và một số doanh nghiệp tiên phong khác
đã chứng minh rằng chúng có thể đi song song.
Tuy
nhiên, không một doanh nghiệp nào có thể một mình làm được việc này. Để đạt
được mục tiêu Net Zero vào năm 2050, chúng ta cần sự chung tay của tất cả các
bên – từ Chính phủ, doanh nghiệp, đến các tổ chức giáo dục và mỗi người dân.

– Theo bà, chiến dịch “Thứ 4 Ngày Xanh” sẽ đóng góp như thế
nào vào mục tiêu Net Zero của Việt Nam vào năm 2050?
– GS. TS. Nguyễn Thị Kim Cúc:
Chiến dịch “Thứ 4 Ngày Xanh” là một mảnh ghép quan trọng trong bức tranh lớn
hơn về phát triển bền vững của Việt Nam. Nó không chỉ giúp giảm trực tiếp phát
thải carbon thông qua các hành động cụ thể, mà còn góp phần thay đổi nhận thức
và hành vi của người dân – điều kiện tiên quyết để đạt được mục tiêu Net Zero
vào năm 2050.
Hành
trình hướng đến cam kết Net Zero không chỉ là trách nhiệm của Chính phủ hay các
doanh nghiệp lớn mà cần sự chung tay của mỗi người dân. Chiến dịch “Thứ 4 Ngày
Xanh” do Vingroup khởi xướng với tinh thần “Toàn quốc – Toàn dân – Toàn diện”
chính là minh chứng cho điều đó.
Tôi
tin rằng, nhờ có những chiến dịch như “Thứ 4 Ngày Xanh”, Việt Nam sẽ có một
tương lai xanh hơn, bền vững hơn. Bởi vì, như một câu nói nổi tiếng: “Những
hành trình lớn bắt đầu từ những bước chân nhỏ”. Và ở đây, những bước chân nhỏ
chính là những thói quen xanh mà mỗi người Việt Nam thực hiện mỗi ngày.
Xin cảm ơn bà!