Chuyển đổi số đưa cuộc sống trở về bình thường và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội
Chiều ngày 13/10, trong khuôn khổ Hội nghị và Triển lãm Thế giới số 2021 (ITU Digital World 2021), Hội nghị bàn tròn cấp Bộ trưởng trực tuyến với chủ đề: “Cắt giảm chi phí: liệu chi phí truy cập với giá phù hợp có thể tăng tốc chuyển đổi số” đã diễn ra.
Theo đó, Hội nghị do bà Doreen Bogdan-Martin, Cục trưởng Cục phát triển ITU điều hành.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam Phan Tâm cho biết chuyển đổi số đã trở thành xu thế tất yếu của mọi quốc gia. Từ năm 2020, đại dịch COVID-19 đã đẩy nhanh quá trình này trên thế giới.
Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, thương mại điện tử bùng nổ khi người dân chuyển sang đi chợ online. Ảnh minh hoạ
Thực tế cho thấy, việc ứng dụng công nghệ số, phát triển hạ tầng số, chuyển đổi số, đưa các hoạt động thường nhật lên môi trường số là một trong những giải pháp then chốt để đưa cuộc sống trở lại trạng thái bình thường, cho phép phục hồi và phát triển kinh tế xã hội.
Tuy nhiên, trong bối cảnh mới, Việt Nam và các nước vẫn phải giải quyết những vấn đề cốt lõi. Đó là vấn đề truy cập cho mọi người, mọi lúc, mọi nơi; vấn đề phát triển hạ tầng rộng khắp trong từng quốc gia và trên toàn thế giới; vấn đề cung cấp các dịch vụ hữu ích phục vụ phát triển kinh tế xã hội của mỗi quốc gia, vì hòa bình, ổn định, phát triển bao trùm trên thế giới.
Thứ trưởng Phan Tâm đề nghị các nước cần quan tâm truy cập có chi phí hợp lý, kết nối có ý nghĩa. Ngày nay, các quốc gia đã nhận thức sâu sắc hơn về chuyển đổi số phải lấy người dân làm trung tâm, làm chủ thể và vì lợi ích của người dân. Vì vậy, cung cấp truy cập trong thế giới số phải đi đôi với cung cấp thiết bị đầu cuối, kỹ năng số cho mọi người dân.
Trong Chương trình chuyển đổi số quốc gia, Việt Nam đưa ra mục tiêu, giải pháp giải quyết đồng bộ ba vấn đề: phổ cập cáp quang đến hộ gia đình và triển khai mạng di động 5G; phổ cập điện thoại thông minh; triển khai đào tạo trực tuyến diện rộng (MOOC) để nhanh chóng đào tạo kỹ năng số cho mọi người dân; vấn đề đào tạo lại và đào tạo nâng cao cũng sẽ được chú trọng.
Theo Thứ trưởng, hạ tầng viễn thông băng rộng cần phải trở thành hạ tầng số với năng lực thu thập, lưu trữ, tạo ra và xử lý dữ liệu số, truyền đưa dữ liệu số, khai thác giá trị dữ liệu số.
“Điện toán đám mây, đặc biệt dịch vụ hạ tầng như là dịch vụ (infrastructure as a service) sẽ giữ vai trò rất quan trọng trong hạ tầng số. Đây cũng là trọng tâm đầu tư phát triển trong chiến lược phát triển hạ tầng số của Việt Nam.”
Thứ trưởng đề xuất các quốc gia cần quan tâm đến sự phát triển của các nền tảng số (digital platforms), nổi bật lên là các nền tảng như Facebook, LinkedIn, PayPal, Apple Pay, Uber, Airbnb…
Các nền tảng số này đang trở nên rất phổ biến, thậm chí là thiết yếu cho nhiều hoạt động kinh tế-xã hội và do vậy cung có thể coi là hạ tầng của thế giới số. Hạ tầng số và các nền tảng số có vai trò như hạ tầng, là hạ tầng của thế giới số, yếu tố có tính nền tảng để đảm bảo sự phát triển chung của toàn xã hội. Cũng như giai đoạn đầu phát triển thế giới kết nối viễn thông, Việt Nam cho rằng rất nên có vai trò định hướng và dẫn dắt của Chính phủ.
Bên cạnh đó, theo Thứ trưởng, cần thúc đẩy chuyển đổi số các hoạt động kinh tế xã hội để đưa các hoạt động này diễn ra trên hạ tầng số. Một mặt đây là mục đích chính của việc phát triển hạ tầng số – hạ tầng của kinh tế số, xã hội số, Chính phủ số trong thế giới số.
Mặt khác, đây cũng chính là việc kích cầu, tạo cầu cho đầu tư phát triển hạ tầng số. Vì vậy, trong Chương trình chuyển đổi số quốc gia, Việt Nam đặt tầm quan trọng ngang nhau và thực hiện triển khai đồng bộ, gắn kết các kế hoạch phát triển hạ tầng số với các kế hoạch chuyển đổi số các lĩnh vực giáo dục, y tế, giao thông, nông nghiệp…
Đồng thời, đại biểu các nước thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm, hiện trạng về chuyển đổi số, nguồn lực để phát triển ICT và cách thức chuyển đổi số hiệu quả.
Trước đó, tối 12/10, tại Hội nghị bàn tròn cấp Bộ trưởng với cùng chủ đề, các đại biểu cho rằng việc truy cập, sử dụng dịch vụ trên nền tảng Internet đóng một vai trò vô cùng to lớn trong quá trình chuyển đổi số.
Mọi hạn chế trong việc truy cập, sử dụng dịch vụ băng rộng đều dẫn đến cản trở chuyển đổi số. Có thể thấy, các chỉ số liên quan đến truy cập, sử dụng dịch vụ Internet băng rộng chính là thước đo cho việc sẵn sàng và tốc độ chuyển đổi số.
Tuy nhiên, khả năng chi trả của nhiều người dân vẫn là hạn chế lớn trong việc tiếp cận, truy cập và sử dụng dịch vụ Internet. Theo dữ liệu của ITU năm 2020, hơn 90% dân số thành thị và hơn 70% dân số nông thôn trên toàn cầu đã được phủ sóng 4G, vệ tinh hoặc các công nghệ khác, nhưng chỉ có 51% dân số thế giới đang sử dụng Internet.
Các rào cản đối với việc truy cập và sử dụng dịch vụ Internet có thể thấy bao gồm khả năng chi trả, kỹ năng số, nhận thức của cộng đồng và ngôn ngữ.
Chia sẻ kinh nghiệm của Việt Nam, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, cơ sở hạ tầng số đóng vai trò quan trọng trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia. Do đó, tăng cường vùng phủ sóng 5G rất quan trọng đối với các nước đang phát triển.
Để giải quyết vấn đề này, Việt Nam đang áp dụng giải pháp: Trong giai đoạn đầu phát triển 5G, mỗi nhà mạng phủ sóng 25 % diện tích đất nước và thực hiện roaming với nhau để giảm chi phí đầu tư.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết thêm, nhằm thúc đẩy truy cập Internet, Việt Nam sẽ tắt sóng mạng 2G vào năm 2023. Chính phủ và các nhà mạng sẽ trợ cấp điện thoại di động 4G cho những người dân đang sử dụng điện thoại 2G, chỉ chiếm chưa đến 5%. Điều đó có nghĩa là đến năm 2023, 100% người sử dụng điện thoại di động sẽ sẵn sàng sử dụng Internet.
Tại phiên họp, các Bộ trưởng đã tập trung thảo luận về giải pháp để các Chính phủ có thể giải quyết được rào cản liên quan đến khả năng chi trả dịch vụ của người dân; chính sách đổi mới, các biện pháp quản lý để có thể giảm chi phí kết nối cho người dùng một cách tốt nhất.
Diệu Hương (T/h)