Chính sách thuế với tài sản số và trách nhiệm của doanh nghiệp

Tài sản số và xu hướng phát triển toàn cầu

Trong kỷ nguyên của công nghệ số, tài sản số đang ngày càng khẳng định vai trò của mình trên thị trường toàn cầu. Theo số liệu từ báo cáo của Triple-A (tháng 5/2024), dân số toàn cầu sở hữu tài sản số đạt 562 triệu người, tăng 33% so với năm trước đó. Thị trường tài sản số toàn cầu đạt giá trị 2.200 tỉ USD với tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) đạt 99% trong giai đoạn 2018-2023, vượt xa tốc độ phát triển của các phương thức thanh toán truyền thống.

Cùng với xu hướng phát triển mạnh mẽ trên thế giới, tại Việt Nam, thị trường tài sản số cũng đang trải qua sự bùng nổ. Việt Nam đứng thứ 7 toàn cầu về tỉ lệ dân số sở hữu tài sản số, với con số ấn tượng lên tới 174% vào năm 2024, mặc dù đã giảm so với năm 2023. Đây là một dấu hiệu cho thấy tài sản số đang trở thành một phần không thể thiếu trong nền kinh tế số của Việt Nam.

Cơ hội và thách thức từ góc nhìn pháp lý và thuế

Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn đối với Việt Nam hiện nay là việc thiếu hụt hành lang pháp lý rõ ràng cho tài sản số. Điều này không chỉ gây khó khăn cho việc quản lý, giám sát mà còn dẫn đến những hệ lụy tiêu cực như lừa đảo, rửa tiền và thất thu thuế. Theo ông Phan Đức Trung, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Blockchain Việt Nam, chính phủ cần sớm hoàn thiện khung pháp lý để thúc đẩy sự phát triển của thị trường này, đồng thời bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.

Dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số đang được lấy ý kiến và dự kiến trình Quốc hội trong kỳ họp sắp tới, lần đầu tiên định nghĩa tài sản số tại Điều 8 của dự thảo. Theo đó, tài sản số được xác định là sản phẩm công nghệ số, được tạo ra và xác thực quyền sở hữu bằng công nghệ chuỗi khối, và có giá trị pháp lý như một tài sản theo quy định của pháp luật dân sự. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc xác lập quyền sở hữu, nghĩa vụ thuế và trách nhiệm của các tổ chức cung ứng dịch vụ tài sản số (VASP).

Trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc tuân thủ chính sách thuế

Một trong những vấn đề được thảo luận tại buổi tọa đàm là trách nhiệm của các VASP trong việc tuân thủ các quy định về thuế. Hiện nay, phần lớn các giao dịch tài sản số tại Việt Nam diễn ra trên các sàn giao dịch tập trung mà chưa có cơ chế giám sát và truy thu thuế hiệu quả. Điều này tạo ra lỗ hổng lớn trong quản lý và thất thu thuế. Để giải quyết vấn đề này, Việt Nam cần tham khảo các tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt là Khung Báo cáo Tài sản Mã hóa (CARF) do OECD ban hành, yêu cầu các sàn giao dịch và nhà cung cấp ví phải báo cáo danh tính và giao dịch của người dùng.

Bên cạnh đó, để quản lý hiệu quả tài sản số, Việt Nam cần thiết lập hệ thống quản lý minh bạch theo tiêu chuẩn quốc tế như AML/CFT (phòng chống rửa tiền và chống tài trợ khủng bố) và các tiêu chuẩn bảo vệ người tiêu dùng. Đây là những yếu tố quan trọng giúp Việt Nam không chỉ tận dụng cơ hội từ tài sản số mà còn bảo vệ môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư và tránh những rủi ro pháp lý.

Vai trò công nghệ thúc đẩy quá trình quản lý tài sản số

Trong bối cảnh thị trường tài sản số đang phát triển mạnh mẽ nhưng cũng tồn tại nhiều thách thức về quản lý và giám sát, việc áp dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến là điều cần thiết. Một trong những giải pháp nổi bật tại Việt Nam là nền tảng MetaDAP (Meta – Digital Asset Platform) – một nền tảng quản lý tài sản số toàn diện được phát triển nhằm giải quyết các vấn đề liên quan đến minh bạch, bảo mật và tuân thủ quy định pháp luật.

MetaDAP được thiết kế như một giải pháp tổng thể giúp doanh nghiệp và cá nhân quản lý tài sản số một cách hiệu quả. Nền tảng này cung cấp một hệ thống quản lý tài sản dựa trên công nghệ blockchain, cho phép theo dõi, kiểm soát và xác thực quyền sở hữu tài sản số một cách minh bạch và an toàn. MetaDAP không chỉ đáp ứng nhu cầu quản lý tài sản truyền thống được mã hóa mà còn mở rộng phạm vi quản lý sang các loại tài sản số mới như token tiện ích, token chứng khoán và NFT (Non-Fungible Token).

Một trong những ưu điểm của MetaDAP là khả năng tích hợp các tiêu chuẩn quốc tế về quản lý tài sản số, bao gồm các quy định về phòng chống rửa tiền (AML), chống tài trợ khủng bố (CFT) và bảo vệ người tiêu dùng. Điều này giúp nền tảng dễ dàng tuân thủ các quy định pháp lý không chỉ tại Việt Nam mà còn trên thị trường quốc tế, góp phần xây dựng một hệ sinh thái tài sản số an toàn và bền vững.

Với sự phát triển của MetaDAP, Việt Nam có thể tự tin hơn trong việc bước vào kỷ nguyên tài sản số với một hệ thống quản lý hiện đại, minh bạch và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững của thị trường tài sản số trong nước.

Kết luận

Việc đánh thuế tài sản số có thể trở thành một nguồn thu tiềm năng cho ngân sách nhà nước trong bối cảnh khối lượng giao dịch tài sản số ngày càng tăng trưởng. Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả tiềm năng này, Việt Nam cần sớm hoàn thiện khung pháp lý, đồng thời đưa ra các quy định minh bạch và rõ ràng về nghĩa vụ thuế cho các bên liên quan. Chỉ khi đó, tài sản số mới thực sự trở thành một nguồn lực phát triển cho nền kinh tế số của quốc gia.