Châu Âu là lục địa nóng lên nhanh nhất thế giới

Đây là kết luận mới được đưa ra trong báo cáo Tình trạng Khí hậu ở Châu Âu năm 2022 do Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) của Liên hợp quốc và Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus của Liên minh châu Âu (EU) thực hiện, được công bố ngày 19/6.

Chỉ số trên cho thấy châu Âu đã nóng lên gấp đôi so với mức trung bình toàn cầu kể từ những năm 1980, gây những tác động sâu rộng đến kết cấu kinh tế xã hội và hệ sinh thái của khu vực.

Cụ thể, năm 2022, nhiệt độ ở châu Âu cao hơn khoảng 2,3 độ C so với mức trung bình thời kỳ tiền công nghiệp (1850-1900) được sử dụng làm cơ sở cho Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu.

Đồng thời, các mối nguy hiểm liên quan đến khí tượng, thủy văn và khí hậu ở châu Âu vào năm 2022 đã dẫn đến 16.365 trường hợp tử vong cũng như ảnh hưởng trực tiếp đến 156.000 người. WMO ước tính rằng thiệt hại tài chính liên quan vào năm 2022 lên tới ít nhất 2 tỷ USD.

Tổng thư ký WMO Petteri Taalas cho biết năm 2022, nhiều quốc gia ở phía Tây và Tây Nam châu Âu đã trải qua một năm nóng nhất trong lịch sử. Mùa hè là thời điểm nóng nhất từng được ghi nhận. Châu lục này trải qua mùa hè nóng nhất từng ghi nhận vào năm ngoái, với các nước Pháp, Đức, Italy, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Anh trải qua năm nóng nhất lịch sử.

Cũng trong năm 2022, các sông băng trên dãy Alps mất khối lượng kỷ lục do lượng tuyết mùa đông quá thấp, mùa hè nắng nóng và bụi sa mạc Sahara do gió thổi tới tích tụ. Nhiệt độ mặt biển trung bình ở Bắc Đại Tây Dương chạm ngưỡng nóng nhất lịch sử, với tốc độ ấm lên ở phía đông Địa Trung Hải, biển Baltic, biển Đen và phía nam Bắc Cực cao hơn ba lần so với mức trung bình toàn cầu. Các nhà khoa học cảnh báo nhiệt độ biển tăng dẫn đến sự di cư của các sinh vật biển, cũng như sự tuyệt chủng của một số loài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái và đa dạng sinh học.

Sóng nhiệt trên biển, gây hại cho nhiều loài vật, cũng kéo dài tới 5 tháng ở một số khu vực như vùng biển phía tây Địa Trung Hải, eo biển Manche và phía nam Bắc Cực. Lượng mưa dưới mức bình thường trên phần lớn châu Âu, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và dự trữ nước. Hạn hán cũng ảnh hưởng đến sản xuất điện, làm giảm công suất của thủy điện và một số nhà máy điện hạt nhân, vốn dựa vào nước để làm mát.

Tuy nhiên, WMO lưu ý rằng lần đầu tiên vào năm ngoái, các nguồn năng lượng tái tạo ở châu Âu đã sản xuất nhiều điện hơn so với nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm và đây một dấu hiệu của hy vọng cho tương lai.

Tổng thư ký WMO Petteri Taalas cảnh báo, xu hướng tiêu cực của nhiệt độ cao sẽ tiếp tục trong nhiều thập kỷ, trong khi băng tan và mực nước biển dâng sẽ không dừng lại trong nhiều năm nữa.

Ông Taalas cho rằng, những nỗ lực hạn chế nhiệt độ toàn cầu tăng lên 1,5 độ C vào năm 2050 là rất tham vọng. Điều rất quan trọng là các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil, Nga và Nam Phi phải tăng cường nỗ lực hơn nữa.