Cách người Nhật Bản biến con cá chép màu thành báu vật xuất khẩu hàng chục triệu USD mỗi năm

Gia đình ông Koinishi Joji đã làm nghề gây giống cá koi trong suốt hơn một thế kỷ. Vào thời kỳ đầu, khách hàng của họ là các gia đình quyền quý và những thương nhân giàu có tại thành phố Hiroshima. Gia đình ông đã từng hiến tặng hàng nghìn con cá koi đủ màu cho lâu đài Hiroshima, nơi chúng được thả xuống hào nước để tạo cảnh quan cho lâu đài.

Ông Koinishi Joji nói: “Tôi hy vọng rằng cá koi sẽ được chính thức công nhận là biểu tượng của Hiroshima”.

Từ chỗ chỉ được biết đến trong nội địa Nhật Bản, trong khoảng 10 năm trở lại đây, cá koi đã trở thành một mặt hàng xuất khẩu có giá trị, đem lại 44 triệu USD Mỹ cho Nhật Bản trong năm 2021, tăng gần gấp đôi so với năm 2012.

Ông Sakai Kentaro, người nuôi cá Koi, cho biết: “95% doanh thu của tôi đến từ thị trường xuất khẩu. Các khách hàng từ Đông Nam Á rất thích cá koi, họ thường đem chúng đến các cuộc thi cá đẹp, trong khi các khách hàng từ Mỹ và châu Âu lại muốn xây dựng các khu vườn thả cá theo phong cách Nhật Bản”.

Để sở hữu 1 chú cá Koi đẹp có thể tốn đến 20.000 USD, tương đương khoảng 450 triệu đồng. Lịch sử đã từng ghi lại trường hợp năm 2018, cá Koi được nhà Kentaro Sakai (Nhật Bản) bán cho nhà sưu tập Yingying đến từ Đài Loan với giá 203.000.000 Yên, tương đương với khoảng 42 tỷ đồng. Đây là con cá chép Koi được bán với giá cao nhất thế giới từ trước đến nay. Con cá này có đặc điểm là chỉ có 2 màu chủ đạo: trắng và đỏ nguyên chất.

Với người Nhật, cá chép Koi được xem là biểu tượng của sự may mắn, của tình yêu, của thành công, thịnh vượng với cả trăm loài khác nhau. Bản thân cái tên Kohaku cũng có nghĩa là màu đỏ và trắng, và đây là giống cá cảnh đầu tiên xuất hiện ở Nhật Bản. Màu đỏ và trắng là 2 màu chủ đạo, tượng trưng cho niềm vui và sự tinh khiết trong văn hóa truyền thống Nhật Bản. Một hồ cá Koi có ý nghĩa là cầu chúc may mắn, niềm vui và sự thịnh vượng luôn sinh sôi và phát triển trong gia đình.

Nhiều gia đình tại Nhật Bản đã truyền lại nghề nhân giống và nuôi cá koi cho các thế hệ tiếp theo, nhờ vậy đã tích lũy được kinh nghiệm trong nhiều năm. Các chuyên gia nuôi cá koi cho biết, họ đầu tư đáng kể vào ao nuôi cá và tự chế biến các thức ăn đặc thù cho loại cá này. Những con cá đẹp nhất sẽ được chủ trại cá mang đi thi để lấy danh tiếng hoặc đem bán đấu giá, với mức giá cao nhất từng được ghi nhận là 1,8 triệu USD trong một cuộc đấu giá vào năm 2018.

Chính sự thuần chủng và ý nghĩa tâm linh của cá Koi đã khiến loài cá này được nhiều người trên thế giới yêu thích và chấp nhận mua với mức giá cao “cắt cổ” như vậy.

Ngoài ra, chi phí để duy trì bể cá Koi cũng không hề rẻ. Thậm chí còn có quan niệm cho rằng chơi cá Koi chỉ là thú vui dành cho người giàu. Ước tính ngoài chi phí nuôi dưỡng và bảo trì thường niên, 1 người chơi cá cảnh sành sỏi tốn cả trăm triệu để tạo được một ao cá Koi. Đây cũng là yếu tố quyết định tại sao cá Koi lại đắt.

Mỗi năm, ở Nhật Bản có gần 1 triệu cá thể Koi ra đời. Trong 500.000 chú cá Koi ra đời thì có khoảng 50 con có tiềm năng được đem đi đấu giá khi 2 tuổi. Đó phải là những cá thể có màu rất đẹp, các mảng màu cùng tông, tạo thành 1 dải màu đồng bộ khi lướt đi./.