Các trường hợp không được quyền hưởng và từ chối nhận di sản, thừa kế nhà đất

(Xây dựng) – Theo Bộ Luật Dân sự năm 2015, trong một số trường hợp, dù có quan hệ hôn nhân, huyết thống với người để lại di sản nhưng cá nhân vẫn không được hưởng di sản thừa kế bao gồm nhà, đất.

Nhà đất cũng được xem là di sản của người đã mất và căn cứ theo Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 (Nguồn: Internet).

Trường hợp không được quyền hưởng di sản

Căn cứ theo quy định của Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015, những trường hợp sau đây không được quyền hưởng di sản: Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó. Đây là những trường hợp người được hưởng thừa kế có hành vi nghiêm trọng đối với người để lại di sản, người này chỉ có thể tước quyền hưởng di sản khi các hành vi đã bị kết án.

Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản. Ví dụ một cụ già có con cái, nhưng lại bị con cái bỏ mặc không chăm sóc, nuôi dưỡng trong khi cụ già này có nhu cầu chăm sóc, nuôi dưỡng. Tuy nhiên, đối với trường hợp này, một người chỉ có thể bị tước quyền hưởng di sản khi có đủ cơ sở để khẳng định họ vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản. Nếu không có cơ sở này thì người liên quan vẫn được quyền hưởng di sản.

Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng. Khác với trường hợp xâm phạm đến người để lại di sản, ở đây người thừa kế chỉ bị tước quyền hưởng di sản khi xâm phạm đến tính mạng của người thừa kế và việc này nhằm hưởng một phần di sản. Cũng như trường hợp thứ nhất, người có các hành vi này phải bị “kết án” và phải là hành vi cố ý thì mới bị mất quyền hưởng di sản.

Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản. Điều đó có nghĩa là nếu thực hiện những hành vi trên mà không trái với ý chí của người chết thì người này không bị tước quyền thừa kế.

Trường hợp xảy ra những sự kiện này mà người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc thì người này vẫn được hưởng di sản của người chết để lại. Theo đó, có thể nhận thấy, đối với trường hợp xảy ra các sự kiện dẫn đến một người không được quyền hưởng di sản theo pháp luật.

Ngoài ra, đối với trường hợp không được hưởng thừa kế theo di chúc, người để lại di sản có quyền truất quyền hưởng di sản của người thừa kế. Tuy nhiên, nội dung này sẽ bị hạn chế trong trường hợp quy định về người thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc theo quy định tại Điều 644 Bộ luật dân sự 2015.

Đối với các trường hợp từ chối nhận di sản

Căn cứ theo quy định tại Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ của mình đối với người khác. Khi từ chối nhận di được chấp nhận thì người đáng lẽ được hưởng di sản sẽ không được hưởng và do đó, những người thừa kế của người từ chối cũng không có quyền đối với khối tài sản đã bị từ chối.

Điều kiện để từ chối nhận di sản có hiệu lực: Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản và gửi đến người quản lý di sản, những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia tài sản để biết; Việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản; Việc từ chối nhận di sản không thuộc trường hợp nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.