Bất kỳ sản phẩm thuốc lá nào cũng đều có hại cho sức khỏe

Theo Bộ Y tế, sau 9 năm Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực, đến nay, tỷ lệ nam giới hút thuốc giảm từ trên 50% xuống 42,3%; tỷ lệ hút thuốc trong học sinh độ tuổi 13-17 giảm từ 5,36% xuống 2,5%. Đặc biệt, tỷ lệ hút thuốc thụ động cũng giảm đáng kể tại nơi làm việc, cơ sở y tế, cơ sở giáo dục, trên phương tiện giao thông công cộng và khu vực trong nhà.

Tuy nhiên, Bộ Y tế thừa nhận công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá còn gặp nhiều thách thức. Việt Nam nằm trong nhóm 15 quốc gia có số lượng người sử dụng thuốc lá cao hàng đầu thế giới, nhất là sự xuất hiện của các loại thuốc lá thế hệ mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá không đốt nóng, thuốc lá hút Shisha… nhằm vào đối tượng khách hàng trẻ và nữ giới. Tỷ lệ hút thuốc lá ở nữ giới có xu hướng gia tăng nhanh chóng khi có tới 8% phụ nữ và trẻ em gái hút thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, trong khi tỷ lệ hút thuốc lá điếu thông thường ở nữ là 1,7%.

Đáng lo ngại là từ thuốc lá điếu truyền thống đến các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới đang được bán tràn lan khắp nơi với chiêu thức quảng cáo tinh vi gây hiểu lầm đây là sản phẩm an toàn cho sức khỏe không như thuốc lá điếu, làm gia tăng tỉ lệ sử dụng sản phẩm.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), bất kỳ một sản phẩm thuốc lá nào đều có hại cho sức khỏe. Khói thuốc lá chứa hơn 7.000 chất độc hại, trong đó có 69 chất gây ung thư. Khói thuốc lá thụ động gây tử vong cho 1,2 triệu người mỗi năm, trong đó có 64% nạn nhân là phụ nữ và 15% là trẻ em.‏

Bên cạnh tác hại về sức khỏe, sử dụng thuốc lá còn gây tổn thất về kinh tế đối với các cá nhân, gia đình và xã hội bao gồm chi phí bỏ ra cho hút thuốc và chi phí điều trị cho các nhóm bệnh có liên quan đến hút thuốc lá.

Chuyên gia y tế cũng cảnh báo, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới có hơn 15.000 hương vị nhưng đều có chứa các thành phần hóa chất rất độc hại cho sức khỏe, nhiều hóa chất tương tự như thuốc lá truyền thống. Khói thuốc lá thế hệ mới có chứa các chất gây ung thư, tổn thương phổi, làm tăng nguy cơ mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đột quỵ, xuất huyết não…

Ngoài ra, chất nicotine trong các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới là chất gây nghiện mạnh làm cho người sử dụng trở nên phụ thuộc vào các sản phẩm có chứa nicotine, cũng như tăng nguy cơ sử dụng rượu, ma túy và các chất gây nghiện.

Đặc biệt, nếu thuốc lá độc hại với nam bao nhiêu thì sẽ độc hại gấp bội lần với nữ giới và trẻ em bấy nhiêu. Hút thuốc lá có thể gây vô sinh ở phụ nữ, đồng thời gây các dị tật bẩm sinh cho thai nhi nếu người mẹ hút thuốc lá nhiều. Khói thuốc lá tác động tiêu cực vào các cơ quan sinh sản, làm tăng nguy cơ ung thư vú và đẻ non. Nhiều hóa chất độc hại đã được tìm thấy có thể gây ra sự biến đổi gene dẫn đến tình trạng thai chết lưu, dị tật bẩm sinh, ung thư và nhiều mối lo ngại cho sức khỏe của trẻ trong tương lai.

Quan ngại trước tỷ lệ phụ nữ hút thuốc tăng cao và độ tuổi người sử dụng thuốc lá điện tử ngày càng sớm và trẻ hơn, các chuyên gia chỉ ra một trong những nguyên nhân chính là thuế thuốc lá của Việt Nam còn rất thấp, giá thuốc lá rẻ, thuốc lá được bán tràn lan trên khắp các diễn đàn mạng làm tăng khả năng tiếp cận và mua thuốc lá của thanh thiếu niên, dẫn đến các hệ lụy lâu dài.

Bộ Y tế nhấn mạnh, công tác phòng chống tác hại thuốc lá, bảo vệ phụ nữ và trẻ em khỏi tác hại của thuốc là việc làm hết sức cấp bách.‏ Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá chỉ thực sự đi vào cuộc sống khi mỗi người dân nâng cao nhận thức về tác hại của thuốc lá, không sử dụng thuốc lá, thực hiện nghiêm quy định về cấm hút thuốc lá tại địa điểm công cộng và tích cực tham gia phòng, chống tác hại của thuốc lá vì một gia đình mạnh khỏe, vì một môi trường lành mạnh, không khói thuốc trong cộng đồng./.

Sơn Hà (T/h)