Bài 8: Nhiều công trình khủng ở Hải Phòng nguy cơ hoang phế do… không ai quản lý

(Xây dựng) – Những năm gần đây, thành phố Hải Phòng đang hình thành nhiều công trình làm thay đổi bộ mặt đô thị của thành phố. Tuy nhiên, vẫn tồn tại những công trình có số vốn đầu tư lớn, nhưng chưa phát huy hiệu quả, thậm chí gây lãng phí ngân sách.

Tòa nhà cánh diều hiện đang xuống cấp.

Dọc trên tuyến đường Phạm Văn Đồng nổi bật là công trình Trung tâm hội chợ triển lãm quốc tế Hải Phòng. Công trình này được thiết kế với kiến trúc độc đáo mô phỏng hình cánh diều, được xây dựng trên khu đất 13ha, tại phường Anh Dũng, quận Dương Kinh. Tòa nhà Trung tâm hội chợ triển lãm quốc tế thành phố Hải Phòng có kết cấu bằng thép vĩnh cửu, có mặt bằng hình ellipse dài 120m, rộng 64m (sải mái dài 160m, rộng 84m). Chiều cao sống mái chính giữa 35m, đỉnh mái 48m, bước cột trung bình 12m theo chu vi hình ellipse. Trong đó, mặt bằng tầng 1 rộng 10.000m2, tầng 2 rộng 5.000m2. Được biết, công trình này được đầu tư gần 100 tỷ đồng từ nguồn ngân sách.

Tháng 5/2004, Trung tâm hội chợ triển lãm quốc tế Hải Phòng được đưa vào sử dụng. Tại thời điểm đưa vào khai thác, tòa nhà cánh diều với kiến trúc độc đáo, thu hút sự quan tâm của mọi người và được kỳ vọng sẽ là nơi tổ chức các sự kiện kinh tế thương mại như: Triển lãm, hội chợ, vui chơi, giải trí của thành phố. Tuy nhiên, sau một thời gian hoạt động, đến nay, công trình này chỉ thỉnh thoảng tổ chức vài sự kiện, hội chợ rồi sau đó là “bỏ không”, chưa khai thác, phát huy hết công suất và chức năng.

Do không được thường xuyên duy tu bảo dưỡng, nên đến nay, một số hạng mục tại công trình này đã bắt đầu có dấu hiệu bị hư hỏng, xuống cấp. Cụ thể, các kết cấu thép trong tòa nhà chính bị hoen gỉ; tường bong tróc, rêu mốc; nền gạch bục vỡ. Tầng 1 trở thành kho tập kết hàng hóa. Các xe nâng hàng di chuyển làm hư hỏng phần mặt sàn. Tại khuôn viên xung quanh, cây cối, cỏ dại mọc um tùm, khung cảnh trở nên tiêu điều.

Nhiều người dân nhận xét, Trung tâm hội chợ triển lãm quốc tế thành phố Hải Phòng nằm ở xa khu dân cư. Bên trong tòa nhà chưa được tối ưu không gian sử dụng, không có hệ thống điều hòa không khí. Nếu so sánh vị trí và công năng sử dụng của tòa nhà này với các địa điểm trong khu vực nội thành thì sẽ không hiệu quả bằng. Theo đánh giá của các chuyên gia và người dân, tòa nhà cánh diều là công trình được đầu tư và khai thác chưa hiệu quả, gây lãng phí đầu tư ngân sách.

Được biết, trước đây công trình này được giao cho Công ty Quảng cáo và dịch vụ văn hóa Hải Phòng – tiền thân là Trạm Vật tư văn hóa – thông tin thuộc Sở Văn hóa – Thể thao Hải Phòng quản lý, vận hành và khai thác. Sau đó, đơn vị này đã cổ phần hóa nên hiện Sở không có quyền hay trách nhiệm quản lý, khai thác. Một công trình được đầu tư xây dựng bằng nguồn ngân sách nhưng hiện không rõ cơ quan, cá nhân nào phải chịu trách nhiệm sửa chữa, duy tu, bảo dưỡng?

Theo chính quyền địa phương, tuy công trình nằm trên địa bàn nhưng không được bàn giao quản lý nên rất “nuối tiếc” nhìn công trình ngày càng xuống cấp trong khi các địa phương đang thiếu điểm vui chơi, thể dục thể thao. Cơ quan chức năng nên xem xét việc cải tạo lại cảnh quan khu vực khuôn viên công trình này để làm nơi vui chơi công cộng phục vụ nhân dân, tránh lãng phí đất đai…

Một công trình khác, trên tuyến đường trong Khu công nghiệp Đình Vũ, thuộc quận Hải An đang tồn tại dãy nhà thuộc dự án nhà ở cho cán bộ, công nhân Công ty Cổ phần Hóa dầu và xơ sợi dầu khí (PVTex). Được biết, dự án này được khởi động từ năm 2009, do Chủ tịch Hội đồng quản trị PVTex khi đó là ông Trần Trung Chí Hiếu ký nghị quyết thông qua chủ trương xây dựng nhà ở cho cán bộ, công nhân viên; Tổng mức đầu tư hơn 318 tỷ đồng, diện tích đất sử dụng 7,9ha. Sau đó, dự án thay đổi thiết kế từ nhà chung cư thành căn hộ liền kề, rồi tạm ứng sai 20 tỷ đồng để chi cho một số cá nhân.

Đến năm 2012, dự án bị dừng lại do những vi phạm xảy ra tại PVTex và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam. Trước khi bị dừng, dự án đang trong giai đoạn 1 và đã sử dụng đến 102 tỷ đồng. Do những sai phạm trong dự án này, một số lãnh đạo, cán bộ nhân viên của Công ty PVTex đã dính vòng lao lý. Đến nay, dự án chỉ còn là sự hoang tàn của 52 căn nhà với chiều cao 3, 5 tầng đã xây xong phần thô, chưa có cửa chính, nền nhà chưa ốp gạch, nhà vệ sinh chưa có trang thiết bị, hệ thống điện chưa hoàn thiện. Các cửa sổ xuống cấp, nhiều khu vực bị ngập nước, tường nhà nứt, vỡ, cỏ dại mọc… Tại khu đất hiện có dãy nhà và một số phương tiện đã cũ. Phần đất phía sau dãy nhà với tòa nhà hội trường hiện không có ai bàn giao, quản lý.

Khu nhà ở Công ty Cổ phần Hóa dầu và xơ sợi dầu khí.

Năm 2017, UBND thành phố Hải Phòng ban hành quyết định thu hồi diện tích đất hơn 7,9ha của dự án này giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Phòng quản lý. Tuy nhiên, đến nay khu đất này vẫn chưa được xử lý dứt điểm do phần công trình hiện vẫn là tài sản của PVTex liên quan đến vụ án vẫn đang trong quá trình mở rộng điều tra.

Theo chính quyền địa phương, những dãy nhà để hoang nhiều năm đang xuống cấp trầm trọng gây mất mỹ quan đô thị, lãng phí đất đai. Do đó, thành phố Hải Phòng cần phối hợp với các đơn vị, cơ quan chức năng sớm giải quyết dứt điểm những vướng mắc tại công trình này, thu hồi đất để phục vụ phát triển kinh tế – xã hội của thành phố.

Trong khi kinh tế đất nước đang gặp khó khăn, nhiều khu dân cư thiếu nơi vui chơi giải trí, thể dục thể thao, người dân thiếu nhà ở… những sự lãng phí nêu trên đã gây ra sự phản cảm, bất bình trong dư luận. UBND thành phố Hải Phòng, các sở, ngành chức năng suy nghĩ gì về vấn đề này?