Bắc Giang: Cần kiểm tra dấu hiệu khai thác khoáng sản trái phép ở huyện Lục Ngạn

Thời gian gần đây, người dân thôn Cãi, xã Biên Sơn, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang liên tục phản ánh về tình trạng Công ty Cổ phần Tập đoàn khoáng sản Á Cường (sau đây viết tắt là Công ty Á Cường) chưa thực hiện việc bồi thường GPMB, chưa được cơ quan chức năng có thẩm quyền ký hợp đồng thuê đất, giao đất nhưng đã tổ chức khai thác khoáng sản trên địa bàn. Việc làm này không chỉ gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, đời sống sinh hoạt của người dân, mà còn nguy cơ gây thất thoát tài nguyên khoáng sản và ngân sách Nhà nước.

Để làm rõ nội dung phản ánh, PV Môi trường và Đô thị Việt Nam đã có mặt tại khu vực mỏ trên để ghi nhận sự việc. Theo ghi nhận, dọc tuyến đường bê tông dẫn vào khu mỏ có nhiều xe tải trọng lớn mang các BKS số: 20C – 081.8x, 17C – 059.6x, 98C – 272.6x,… phía trong khu vực mỏ có 02 máy xúc màu vàng mang nhãn hiệu Doosan đang hoạt động hết công suất để múc khoáng sản nghi là quặng đồng lên các xe tải này để chở đi tiêu thụ. Khu vực phía ngoài mỏ có 02 người đàn ông ngoại quốc đang đứng kiểm tra, giám sát quá trình vận chuyển khoáng sản.

Qua quan sát tại khu vực cửa mỏ, Công ty Á Cường cũng không thực hiện việc lắp đặt trạm cân và hệ thống camera giám sát theo quy định.

Cũng theo ghi nhận, sau khi ‘ăn’ đầy khoáng sản, các xe tải này nhanh chóng vận chuyển đi tiêu thụ. Đáng nói, trong quá trình di chuyển, các phương tiện có dấu hiệu chở quá trọng tải và không được che chắn cẩn thận nên tuyến đường dân sinh của người dân địa phương luôn trong tình trạng bị ô nhiễm bởi bụi bẩn, nguy cơ gây mất an toàn giao thông. Đặc biệt, do chưa xây dựng hạ tầng, thiết kế mỏ nên đoạn đường xuống dốc của các phương tiện di chuyển vào ‘ăn’ khoáng sản trông rất nguy hiểm, gây mất an toàn cho cả người và phương tiện.  

Ông Nông Văn H, người dân thôn Cãi, xã Biên Sơn, cho biết: Gần đây, Công ty Á Cường huy động máy móc, thiết bị đến khai thác khoáng sản tại mỏ quặng đồng rất rầm rộ, khiến cuộc sống người dân chúng tôi bị ảnh hưởng vô cùng, vì lượng xe tại chạy rầm rộ suốt ngày gây bụi bẩn, ô nhiễm môi trường nặng nề. Tuyến đường bê tông trong thôn quy định chỉ cho phép trọng tải 5-6 tấn, trong khi đó các xe chở khoáng sản này chở vượt tải trọng trên 10 tấn nên đường sá bị ảnh hưởng, xuống cấp nghiêm trọng.

Cũng theo người dân thôn Cãi: Mỏ quặng đồng này trước kia được UBND tỉnh Bắc Giang cấp cho Công ty Anh Phong, nhưng không biết do nhầm lẫn vị trí, tọa độ thế nào mà tỉnh Bắc Giang lại điều chỉnh cấp cho Công ty Á Cường. Tuy nhiên, việc được cấp phép là một chuyện, còn để được hoạt động khai thác hợp pháp thì phải hoàn thiện nhiều thủ tục khác liên quan, và tôi được biết, đến nay họ (Công ty Á Cường – PV) chưa đền bù giải phóng mặt bằng cho Công ty Anh Phong, cũng như nhiều hộ dân có đất bị thu hồi, nhưng không hiểu sao họ vẫn đưa máy móc, phương tiện vào khai thác mà chính quyền không vào cuộc ngăn chặn, xử lý.

Liên quan đến sự việc trên, theo nguồn tin cũng như tài liệu mà PV Môi trường và Đô thị Việt Nam thu thập được thể hiện: Ngày 30/5/2023, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Giang ban hành Văn bản số 1994/TNMT-TNKS về việc kiểm tra, xử lý hoạt động khai thác quặng đồng trên địa bàn xã Biên Sơn, huyện Lục Ngạn.

Nội dung văn bản nêu rõ: Sở Tài nguyên và Môi trường nhận được thông tin phản ánh việc một số tổ chức, cá nhân tự ý hoạt động khai thác khoáng sản quặng đồng tại xã Biên Sơn, huyện Lục Ngạn.

Trước đó, Sở Tài nguyên và Môi trường có nhận được thông báo của Công ty Á Cường về việc thông báo thời điểm triển khai hoạt động khai thác tại mỏ quặng đồng Trái Bát (Bu La), xã Biên Sơn và tại mỏ quặng đồng khu Làng Đình (Độc Tay, thôn Cái xã Biên Sơn, huyện Lục Ngạn). Trong đó, Công ty có báo cáo đã hoàn thiện xong thủ tục đến bù về đất đai và triển khai tập trung đẩy nhanh tiến độ các thủ tục khác có liên quan đến hoạt động của mỏ đồng tại xã Biên Sơn.

Tuy nhiên, đến nay Sở Tài nguyên và Môi trường chưa nhận được báo cáo của Công ty Á Cường về việc thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất, cho thuê đất đối với dự án khai thác mỏ; thông báo ngày bắt đầu xây dựng cơ bản mỏ, ngày bắt đầu khai thác.

Từ nội dung nêu trên, Sở Tài nguyên và Môi trường đã đề nghị Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn, chỉ đạo các cơ quan chức năng của huyện, UBND xã Biên Sơn tổ chức kiểm tra, xác minh nội dung phản ánh nêu trên, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm (nếu có) theo quy định, kết quả báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang (qua Sở Tài nguyên và Môi trường), thời gian trước ngày 15/6/2023.

Yêu cầu Công ty Á Cường khẩn trương hoàn thành việc thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất, cho thuê đất đối với dự án khai thác mỏ trước khi đi vào hoạt động khai thác, thông báo ngày bắt đầu xây dựng cơ bản mỏ, ngày bắt đầu khai thác gửi Sở Tài nguyên và Môi trường trước ngày 10/6/2023 và báo cáo kết quả việc xây dựng hoàn thành các công trình xử lý môi trường để được kiểm tra, xác nhận theo quy định.

Trong một diễn biến khác, để tìm hiểu về kết quả kiểm tra theo yêu cầu của Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Giang tại văn bản nêu trên, PV Môi trường và Đô thị Việt Nam đã có cuộc trao đổi qua điện thoại với ông Lê Văn Nam – Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn. Trả lời câu hỏi của PV về việc Công ty Á Cường chưa hoàn thiện thủ tục về đất đai, môi trường nhưng đã tiến hành khai thác khoáng sản trên địa bàn xã Biên Sơn, ông Nam cho biết: Sau khi nhận được văn bản của Sở Tài nguyên và Môi trường, huyện đã giao cho Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện phối hợp với UBND xã Biên Sơn để kiểm tra.

Đáng nói, người đứng đầu chính quyền huyện Lục Ngạn bất ngờ phủ nhận thông tin phản ánh việc Công ty Á Cường hoạt động khai thác khoáng sản, mà vị này cho rằng có thể do đơn vị họ thi công làm đường vào mỏ?!

Thế nhưng, trên thực tế và với những hình ảnh mà chúng tôi ghi nhận được đã thể hiện rõ dấu hiệu Công ty Á Cường huy động hàng loạt máy móc, phương tiện để khai thác, vận chuyển khoáng sản nghi là quặng đồng đi tiêu thụ như đã nêu trên. Điều này trái ngược hoàn toàn với nhận định này của vị Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn.

Được biết, để chấn chỉnh các hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, ngày 18/4/2023, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã ký Văn bản số 1890/UBND-KTN về việc yêu cầu chấp hành nghiêm các quy định pháp luật về khoáng sản, bảo vệ môi trường trong hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Bắc Giang.

Để nghiêm túc thực hiện và thực hiện có hiệu quả nội dung chỉ đạo trên của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, chúng tôi kính đề nghị cơ quan chức năng tỉnh Bắc Giang, chính quyền huyện Lục Ngạn và đặc biệt là Công an tỉnh Bắc Giang cần sớm vào cuộc xác minh, điều tra làm rõ có hay không việc Công ty Á Cường hoạt động khai thác khoáng sản trái phép, đồng thời trả lời minh bạch trước công luận.

Môi trường và Đô thị Việt Nam sẽ theo dõi, cập nhật thông tin kết quả kiểm tra, xác minh vụ việc của cơ quan chức năng tỉnh Bắc Giang để thông tin đến bạn đọc./