Những startup Đông Nam Á sẽ trở thành tâm điểm trong năm 2022
Với sự hậu thuẫn của những đối tác toàn cầu, các quỹ đầu tư mạo hiểm tập trung thị trường Đông Nam Á như Alpha JWC, AC Ventures và Jungle Ventures đã tập hợp được lượng vốn lớn nhất. Theo The Ken, các quỹ của Mỹ như A16z, Valar Ventures, Hedosophia và Goodwater Capital đã có kế hoạch mở văn phòng đại diện khu vực khi các đợt phát hành công khai lần đầu của Grab và Sea kéo theo sự chú ý tới hệ sinh thái khởi nghiệp trong khu vực. Bản báo cáo toàn diện của Golden Gate Ventures dự đoán xuất hiện số lượng kỷ lục các “vụ rút lui chiến lược” (đầu ra của startup, có thể là mua bán/sáp nhập hoặc đưa công ty lên sàn chứng khoán…), do một phần gia tăng gọi vốn ở các vòng B và C.
Trên khía cạnh trung tâm tài chính toàn cầu, hệ sinh thái khởi nghiệp của Singapore đang ở hạng mục riêng so với các nước láng giềng. Indonesia, nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á, với số dân đông nhất 273,5 triệu người, cũng là địa chỉ đặc biệt thu hút. Cả hai quốc gia đều sản xuất số lượng lớn kỳ lân trong năm 2021. Ở Singapore là các startup Ninja Van, Carousell, Carro và Nium.
Trong khi những công ty khởi nghiệp ở Singapore có xu hướng tập trung sang các nước láng giềng trong khu vực (ngoại trừ trường hợp của Nium, khi tập trung vào Mỹ và Mỹ la-tinh), các nhà sáng lập tại Indonesia lại có xu hướng trung và dài hạn mở rộng ra quốc tế.
Nguyên nhân do đặc điểm địa lý phức tạp của quốc gia này, với hơn 17.000 đảo, trong đó khoảng 6.000 đảo không có người ở. Các startup thường thành lập tại khu Greater Jakarta trước khi mở rộng sang các thành phố “tier 1” khác như Bandung hay Surabaya, nhưng nhiều dự án đang tập trung vào các thành phố nhỏ hơn, đặc biệt là startup trong lĩnh vực công nghệ tài chính và thương mại điện tử.
Trên cơ sở phân tích kể trên, tờ TechCrunch đã liệt kê một số lĩnh vực có những bước phát triển nhảy vọt trong năm 2021 và sẽ là tâm điểm chú ý trong năm 2022.
Ứng dụng đầu tư
Nhiều ứng dụng đầu tư nhắm đến các nhà đầu tư bán lẻ thế hệ trẻ và lần đầu đã thực hiện các vòng huy động vốn nhỏ vào đầu năm 2021, trước khi nhanh chóng nhận được nguồn tiền lớn hơn chỉ vài tháng sau đó như Pintu (dự án của Indonesia tập trung lĩnh vực tiền kỹ thuật số), trợ lý robot Bibit, Ajaib và Pluang, Syfe (Singapore).
Tích hợp công nghệ tài chính sâu hơn, hướng tới khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ
Hiện Indonesia có khoảng 62 triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), nhưng một số người cho rằng con số này chưa đầy đủ do chưa tính tới các doanh nghiệp gia đình hay cá nhân. Bất kể con số chính xác là bao nhiêu thì các SME này vẫn chủ yếu sử dụng bảng Excel hay sổ giấy để xử lý kế toán và đó chính là cơ hội sinh lời cho các startup công nghệ.
Đáng chú ý, 2 ứng dụng kế toán BukuWarung và KukuKas, đều đã huy động được số vốn đáng kể trong năm nay. 2 công ty khởi nghiệp này giống nhau ở chỗ, ban đầu đều tập trung vào hỗ trợ các SME số hoá, rồi sau đó mở rộng danh mục sản phẩm sang các dịch vụ tài chính như cho vay vốn, sử dụng dữ liệu khách hàng để đánh giá mức độ tín nhiệm. Một số startup khác lại hướng tới hỗ trợ SMEs trong xử lý các vấn đề quản lý tiền lương như GajiGesa và Wagely.
Ảnh minh hoạ
Thương mại xã hội
Người dân ở khu vực xa xôi không có nhiều nền tảng thương mại điện tử để lựa chọn sử dụng như ở các thành phố lớn. Điều này một phần là do cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ (một số startup đang hướng tới giải quyết các vấn đề này như SiCepat, Advoctics, Kargo và Waresix), dẫn tới việc vận chuyển hàng hoá tốn kém và mất thời gian hơn.
Đây là cơ hội đối với các startup thương mại xã hội như Super, Evermos và KitaBeli, với hi vọng nhân rộng thành công của Pinduoduo tại Trung Quốc hay Meesho tại Ấn Độ. Tất cả dự án trên đều tập trung vào nhu cầu thiết yếu hàng ngày như hàng hoá thực phẩm tiêu dùng, đồng thời sử dụng mô hình thương mại xã hội để vận hành hiệu quả chuỗi cung ứng, đem tới giá cả cạnh tranh do đơn đặt hàng thực hiện theo từng đợt bởi chính người dân tại cộng đồng đó. Theo cách này, một phần cũng có thể gọi họ là các khởi nghiệp hậu cần vận tải.
Thương mại điện tử tổng hợp
Các công ty khởi nghiệp mua lại một số thương hiệu thương mại điện tử nhỏ như Thrasio đã thu hút được nhiều nguồn vốn ở Mỹ và châu Âu trong vài năm qua, nhưng phải mất thời gian các công ty này mới có thể tiếp cận Đông Nam Á.
Năm nay, 2 công ty thương mại điện tử tổng hợp đã chính thức ra mắt với nguồn vốn đầu tư mạo hiểm và đều được tăng vốn trong các vòng tiếp theo sau đó vài tháng. Trong khi nhiều công ty tập trung vào người bán trên Amazon, Una Brands lại tự coi bản thân hoạt động theo dạng “bất khả tri”, khi phát triển hệ thống tìm nhãn hàng xuyên suốt các nền tảng như Tokopedia, Lazada, Shopee, Rakuten và eBay.
Trái lại, Rainforest tập trung vào các người bán trên Amazon tại châu Á, nhưng khác biệt ở chỗ công ty đặt mục tiêu trở thành phiên bản trực tuyến của tập đoàn hàng tiêu dùng Newell Brands.
Phong Lâm (Theo TechCrunch)