Thị xã Thái Hòa: Có cố ý không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho dân? – Bài 2

UBNDTXThái Hòa đã “phanh” lại rồi tỏ ra “sốt sắng” như thế nào?

Như Môi trường và Đô thị Việt Nam đã đăng tải trong bài viết: “UBND thị xã Thái Hòa gây “khó dễ”, dân nghèo sống trong căn nhà chờ sập? ” phản ánh về việc bà Lại Thị Hường (ngụ phường Long Sơn, TX Thái Hòa) có thửa đất với nguồn gốc rõ ràng, được cộng đồng dân cư, chính quyền địa phương xác nhận và bà đã đi đóng thuế trước bạ đầy đủ để được cấp bìa. Nhưng sau đó, vì các “lý do” khó hiểu, UBND TX Thái Hòa “phanh” lại rồi “treo” vô thời hạn khiến người đàn bà góa phụ, già nua sống trong căn nhà sắp sập mà cám cảnh.

Trước đó, sau khi nhận được đơn thư của người dân, vào ngày 17/6/2021, chúng tôi đã trao đổi với ông Phạm Chí Kiên, Chủ tịch UBND TX Thái Hòa, thì được ông khẳng định sẽ đẩy nhanh tiến độ, không để người dân bức xúc, khiếu nại: “Em yên tâm, anh đang cho anh em xử lý các vấn đề liên quan” – ông Kiên cho PV biết.

 Tuy nhiên gần 1 tháng sau đó, mọi việc vẫn dậm chân tại chỗ. Trong khi đó, căn nhà bà Hường tiếp tục xuống cấp trầm trọng, có thể đổ sập bất cứ lúc nào. Ngày 15/7/2021, ông Phạm Chí Kiên – Chủ tịch UBND TX Thái Hòa lại tiếp tục nói như đinh đóng cột: “Anh chỉ đạo rồi. Đang xác định lại nguồn gốc cho đúng và phù hợp với trước đây. Em yên tâm, sẽ đảm bảo quyền lợi cao nhất cho người dân”.

Tuy nhiên đến ngày 28/9/2021, tức sau đó gần 3 tháng, ông Kiên vẫn tiếp tục điệp khúc: “Về thủ tục cơ bản là xong rồi. Đã tổ chức tiếp dân có cả bà Hường có cả bên luật sư đại diện cho bà Hường. Vừa rồi xong cái phiên tiếp dân đó, đồng chí phó chủ tịch có họp chuyên môn một tý nữa về cách thức làm như thế nào để làm tờ trình gửi cho tỉnh xin ý kiến. Hiện cũng đang trong thời gian hoàn thiện hồ sơ để gửi xuống tỉnh”.

Ông Kiên tiếp tục đổ lỗi cho thủ tục khó nên gây ra chậm trễ: “Vì có những thủ tục khó nên cũng thừa nhận là thủ tục có chậm nhưng quan trọng là thị xã đã tập trung đảm bảo quyền lợi cho bà Hường, khẳng định là vẫn đủ quyền cấp bìa, nhưng cấp như thế nào được bao nhiêu mét vuông thì phải xin ý kiến của tỉnh. Cái này nếu anh em tập trung làm vì quyền lợi cho bà Hường thì chắc chắn quyền lợi của bà Hường sẽ cao hơn. Anh cũng đã cho đoàn xác minh, làm rõ và thống nhất từ dưới phường lên. Trước mắt thị xã khẳng định sẽ tìm cách cấp bìa cho bà. Vì quyền lợi của dân, xác định thêm một tý, chậm một tý thì nó vẫn hiệu quả cao hơn”.

 Vị Chủ tịch cũng đổ lỗi cho trách nhiệm của công dân:“Họ ở từ năm 1985 tại sao ngày xưa lại không đề nghị cấp bìa, việc cấp bìa ngày trước dễ dàng hơn bây giờ nhiều. Còn chắc chắn trong quá trình triển khai thực hiện cũng sẽ có một số người này người kia vì lợi ích riêng ủng hộ dân làm này nọ, đến khi trách nhiệm lại thuộc về người dân. Nếu có trường hợp như vậy cứ báo chúng tôi sẽ xử lý. Tuy nhiên có những việc cũng phải chờ, không thể làm nhanh được”.

  Mới đây nhất, vào cuối những ngày cuối cùng của năm 2021, (tức là quá trình cấp bìa của bà Lại Thị Hường đã chậm hơn một năm rưỡi) nhưng ông Phạm Chí Kiên vẫn với giọng điệu “lo lắng”, “thảng thốt” cho dân: “À chỗ chị Hường chứ gì? Cơ bản anh em đang hướng dẫn triển khai tiếp tục. Cơ bản trình các cấp các ngành để có hỗ trợ, chỉ đạo xong rồi. Tinh thần như anh nói trước đây, là anh vẫn bảo vệ quyền lợi cho người dân cao nhất nhưng trên cơ sở tuân thủ quy định này kia”.

Trong khi đó, khi được hỏi về trách nhiệm trong việc chậm trễ, có dấu hiệu gây khó dễ, phiền hà cho người dân, bà Trần Thị Tình- Trưởng phòng TN&MT TX Thái Hòa cho biết: “Hồ sơ đó có phải 1 mình em là em có quyền “phanh” lại được đâu. Nếu như mà em “phanh” lại sai thì lãnh đạo sẽ yêu cầu hủy văn bản, đúng không? Em là một trưởng phòng chứ em có quyết được tất cả đâu”.

Rồi bà Tình đổ lỗi qua cho phường Long Sơn: “Em không “phanh” lại mà trên cơ sở phòng TNMT là thẩm định nguồn gốc, trách nhiệm của xã, phường là xác nhận nguồn gốc. Phường khẳng định đúng, đầy đủ thì nhà em cấp bình thường. Nhưng cái nguồn gốc của phường đã làm đầy đủ đâu. Phường 1 cái nguồn gốc đất mà  ký 2-3 lần. Đã hủy cái giấy trước đâu mà nhà em có quyền để làm được” (?!).

Dù ông Phạm Chí Kiên – Chủ tịch UBND TX Thái Hòa hay bà Trần Thị Tình- trưởng phòng TN&MT có nói gì đi nữa, hứa lên hứa xuống “bảo vệ quyền lợi tốt nhất cho người dân” ra sao, thì quá trình làm thủ tục cấp bìa cho bà Lại Thị Hường đã chậm trễ rất lâu. Việc làm này đã vi phạm nghiêm trọng các quy định hiện hành của pháp luật, gây nên bức xúc, ngờ vực cho nhân dân. Phải chăng miếng đất có giá trị (gần KĐT Long Sơn sầm uất với mỗi m2 cả trăm triệu đồng), trong khi bà Hường lại quá nghèo khó, không có kinh phí để làm thủ tục một cách “trơn tru”, nhanh chóng hơn?!

  Sáng 4/1/2022, sau khi đọc được bài báo “UBND thị xã Thái Hòa gây “khó dễ”, dân nghèo sống trong căn nhà chờ sập?”, Bí thư Thị ủy Thái Hòa – ông Phạm Tuấn Vinh cho biết: “Vụ này anh đã chỉ đạo rồi nhé. Hiện nay phường đang làm thủ tục xác nhận nguồn gốc đất”.

Có biểu hiện của việc cốý làm trái quy định của pháp luật?

Trong cuộc họp Ban thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An vào cuối năm 2021, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung đề nghị người đứng đầu các sở ngành địa phương rà soát, tháo gỡ những vướng mắc, tồn tại, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa trong việc giải quyết các thủ tục hành chính. Chủ tịch tỉnh Nghệ An khẳng định năm 2022, tỉnh sẽ kiên quyết xử lý nghiêm người đứng đầu để xảy ra tình trạng trì trệ, chậm thời gian, tiến độ thực hiện các nhiệm vụ, gây phiền hà đối với người dân, doanh nghiệp.

Đề nghị UBND tỉnh Nghệ An, các Sở, ngành liên quan xem xét lại đơn thư “kêu cứu” lâu nay của bà Lại Thị Hường cũng như trách nhiệm của lãnh đạo, cá nhân, tập thể liên quan trong việc chậm trễ cấp bìa, gây thiệt hại, ngờ vực cho người dân.

Luật sư Lê Cao – công ty luật FDVN, Đoàn luật sư TP Đà Nẵng cho biết thì: Theo những thông tin được cung cấp, trong trường hợp đất đã rõ nguồn gốc, đủ điều kiện được cấp GCN quyền sử dụng đất theo quy định của Nghị định 43/2014/NĐ-CP thì cơ quan có thẩm quyền cấp GCN phải thực hiện thủ tục cấp cho người dân kịp thời, đúng pháp luật.

Hồ sơ đã có giấy hẹn trả kết quả từ cách đây năm rưỡi nhưng nay các cơ quan có thẩm quyền của Thị xã Thái Hòa không cấp giấy chứng nhận cho người dân là có biểu hiện của việc cố ý làm trái quy định của pháp luật khi thực hiện thủ tục hành chính.

Do đó, chúng tôi không hiểu vì sao các cơ quan có liên quan lại hẹn đi hẹn lại đối với người dân về một thủ tục rất đơn giản là cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất như vậy. Không thể để việc một cái giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà cả năm một cơ quan chính quyền cấp thị xã không làm được, trong khi các quy định về điều kiện thực hiện thủ tục đã đầy đủ, không có gì sai quy định của pháp luật cả.

Theo chúng tôi, cả năm trời công dân không được làm thủ tục hành chính theo quy định của pháp luật, thì thiệt hại của công dân là rất lớn; đất đáng ra được cấp giấy, để người dân thực hiện quyền của mình, nhưng các cá nhân, cơ quan không thực hiện đúng công vụ thì họ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Theo Điều 9 Luật cán bộ công chức 2008 thì công chức có nghĩa vụ thực hiện đúng, đầy đủ và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Trong trường hợp này, theo quy định của pháp luật, nếu công dân thấy rằng việc cán bộ, công chức có hành vi vi phạm pháp luật, nhũng nhiễu, vòi vĩnh thì có thể làm đơn tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ để cơ quan có thẩm quyền xem xét xử lý.

Một thủ tục hành chính đơn giản nhưng nếu với cách làm việc ngâm hồ sơ năm này qua năm khác không chịu làm, cán bộ công chức không thực hiện công vụ đúng pháp luật sẽ gây ra những thiệt hại rất lớn cho công dân, vì đối với người dân một mảnh đất, mảnh vườn là cả gia tài quan trọng của gia đình họ. Do vậy, với những vấn đề mang tính thủ tục hành chính, giả sử nếu có vướng thì phải hỗ trợ xử lý sớm, còn theo luật và theo các kết luận liên quan không có gì vướng mà cán bộ, công chức làm sai trái thì có thể bị xử lý trách nhiệm trước pháp luật.

 Theo luật sư Lê Cao, Cơ sở pháp lý cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Lại Thị Hường là: Thửa đất số 138, tờ bản đồ số 16, diện tích 2.946,4m2 (trong đó có 400m2 đất ở), địa chỉ tại khối Long Hạ, phường Long Sơn, TX Thái Hoà, tỉnh Nghệ An chưa được cấp GCNQSDĐ nên thủ tục bà Lại Thị Hường phải thực hiện là thủ tục đề nghị cấp GCNQSDĐ lần đầu.

Bà Lại Thị Hường không có giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định tại Khoản 1 Điều 100 Luật Đất đai 2013 nên trường hợp của bà Hường thuộc trường hợp cấp GCNQSDĐ đối với đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất nhưng sử dụng ổn định, lâu dài, không vi phạm pháp luật về đất đai, không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch. Cơ sở pháp lý để cấp GCNQSDĐ cho bà Lại Thị Hường là Khoản 2 Điều 101 Luật Đất đai 2013 và Khoản 1 Điều 20 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số Điều của Luật Đất đai./.