Bình Dương hướng tới vận tải đường sắt khối lượng lớn

(Xây dựng) – Trong hệ thống giao thông thì vận tải bằng đường sắt cũng rất quan trọng trong quá trình phát triển, nhất là vận tải chuyên chở hàng hóa khối lượng lớn. Là tỉnh phát triển công nghiệp nên Bình Dương mong muốn hệ thống giao thông phải đa dạng, nhất là các tuyến giao thông trọng yếu để vận chuyển hàng hóa phục vụ cho phát triển công nghiệp. Tuy nhiên, thực tế Bình Dương chỉ có tuyến giao thông đường bộ là tuyến vận tải chính chiếm tới 90% lưu lượng hàng hóa đi và đến, còn tuyến đường sắt chiếm tỷ lệ rất nhỏ nhưng chưa phát huy được lợi thế.

Chủ trương phát triển giao thông đường sắt

Trên địa bàn Bình Dương hiện nay có tuyến đường sắt Bắc – Nam đi qua dài 8,6km, nằm trên địa bàn Thành phố Dĩ An với 02 nhà ga Ga Sóng Thần và Ga Dĩ An. Trong đó ga Sóng Thần có công suất vận chuyển trên 1 triệu tấn hàng hóa/năm, xếp dỡ bình quân là 5 xe/ngày và Ga Dĩ An thì làm nhiệm vụ chủ yếu là tổ chức tránh vượt các đoàn tàu Bắc Nam.

Quy hoạch các tuyến đường sắt khu vực phía Nam.

Tại Nghị quyết đại hội Đảng bộ tỉnh Bình Dương lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025 cũng xác định mục tiêu: Tập trung phát triển hạ tầng giao thông theo hướng đô thị hóa; Huy động mạnh mẽ các nguồn lực xã hội để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng giao thông để mở rộng kết nối vùng, khu vực, tạo động lực để thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Tập trung nghiên cứu và chủ động đề xuất với Trung ương triển khai đầu tư tuyến đường sắt phục vụ vận chuyển hàng hóa và hành khách; Huy động các nguồn lực từng bước phát triển hệ thống giao thông đường thủy gắn với hạ tầng logistics…

Trên tinh thần Nghị quyết và sự cần thiết trong quá trình phát triển vận tải đa phương thức nhằm chia sẽ áp lực vận tải lên hệ thống giao thông đường bộ, UBND tỉnh Bình Dương đã và đang kiến nghị Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải ủng hộ, hỗ trợ tỉnh về đề xuất đầu tư tuyến đường sắt: từ Khu công nghiệp Bàu Bàng đến cụm cảng Cái Mép – Thị Vải (khoảng 103km) trên cơ sở quy hoạch đường sắt Xuyên Á, bao gồm: tuyến đường sắt thành phố Hồ Chí Minh – Lộc Ninh; tuyến đường sắt Trảng Bom – Hòa Hưng và tuyến đường sắt Biên Hòa – Vũng Tàu để kết nối giao thông các tỉnh trong Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam, các tỉnh Tây Nguyên với sân bay, cảng biển quốc tế.

Ga Sóng Thần có quy mô bốc dỡ hàng hóa 1 triệu tấn/năm.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Bình Dương cũng đã kiến nghị Trung ương chấp thuận chủ trương đầu tư kéo dài tuyến Metro số 1 Thành phố Hồ Chí Minh đến tỉnh Bình Dương và tỉnh Đồng Nai.

Mới đây, Bộ Giao thông Vận tải vừa trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo đó, mạng lưới đường sắt quốc gia sẽ thiết lập các hành lang chính có nhu cầu vận tải khối lượng lớn cả hành khách và hàng hóa, đảm bảo kết nối các đầu mối vận tải giữa các vùng, miền, kết nối mạng đường sắt quốc tế.

Cụ thể, mạng lưới đường sắt quốc gia thời kỳ 2021 – 2030 được quy hoạch theo 16 tuyến với chiều dài 4.871km. Trong đó, 7 tuyến chính hiện hữu với chiều dài 2.440 km, 9 tuyến đường sắt mới với chiều dài 2.431km được quy hoạch để chuẩn bị đầu tư.

Trong 9 tuyến đường sắt mới được quy hoạch để chuẩn bị, thực hiện đầu tư trong giai đoạn 2021-2030 có: Tuyến Thành phố Hồ Chí Minh – Cần Thơ đi từ ga An Bình (Bình Dương) đến ga Cần Thơ, đường đôi, khổ 1.435mm, điện khí hóa, dài khoảng 174km; Tuyến Dĩ An (Bình Dương) – Lộc Ninh (Bình Phước) bắt đầu từ ga Dĩ An đến điểm nối ray biên giới Việt Nam – Campuchia (cửa khẩu Hoa Lư), khổ 1.435mm, điện khí hóa, dài khoảng 128km. Trong đó đoạn Dĩ An – Chơn Thành đường đôi, đoạn Chơn Thành – Lộc Ninh đường đơn…

Gắn với hạ tầng logistics

Đi liền với phát triển công nghiệp là dịch vụ logistics, mạng lưới hạ tầng giao thông vận tải phát triển logistics. Do đó, trong thời gian qua Bình Dương luôn tập trung triển khai đầu tư các dự án giao thông trọng điểm trên địa bàn tỉnh, như: Phối hợp với các tỉnh, Thành phố Hồ Chí Minh kiến nghị Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương triển khai thực hiện các dự án trọng điểm của Vùng như đường Vành đai 3, Vành đai 4, cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Thủ Dầu Một – Chơn Thành, đường Hồ Chí Minh nhánh N2 về các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và nhánh phía Đông kết nối về Thành phố Hồ Chí Minh, đường sắt Dĩ An – Lộc Ninh, tuyến đường sắt tốc độ cao đoạn Trảng Bom – Hòa Hưng, tuyến đường sắt đô thị nối từ nhà ga Suối Tiên – tuyến số 1 đường sắt đô thị thành phố Hồ Chí Minh về nhà ga trung tâm phường Bình Thắng – thành phố Dĩ An… Đồng thời, tỉnh cũng chủ động bố trí nguồn lực để triển khai hoàn thành phần dự án trên địa bàn tỉnh theo tiến độ và yêu cầu chung của toàn dự án.

Bên cạnh đó, Bình Dương cũng đẩy nhanh tiến độ đầu tư hoàn thành đưa vào sử dụng đường Tân Vạn – Mỹ Phước – Bàu Bàng, cầu và đường nối vào cầu Thới An trên tuyến Vành Đai 3 kết nối ĐT748, đường Mười Muộn – Tân Thành; khởi công các tuyến đường Thủ Biên – Đất Cuốc, ĐT743 từ Miếu Ông Cù đến nút giao Sóng Thần, đường tạo lực Mỹ Phước – Bàu Bàng, đường Bắc Tân Uyên – Phú Giáo – Bàu Bàng.

Triển khai dự án cải tạo hạ tầng giao thông công cộng tại Bình Dương; xây dựng cầu bắc qua sông Đồng Nai (cầu Bạch Đằng 2); Triển khai công tác chuẩn bị đầu tư dự án cải tạo, nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 13, dự án O&M (tạo cảnh quan, chống ùn tắc giao thông trên các tuyến đường Mỹ Phước – Tân Vạn )…

Các dự án đầu tư hạ tầng giao thông sẽ góp phần quan trọng trong việc tăng lượng hàng hóa lưu thông, giảm tình trạng ách tắc giao thông, giảm chi phí và thời gian vận chuyển cho doanh nghiệp. Bởi hiện nay vận tải hàng hóa đường bộ tại Bình Dương đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế xã hội, chiếm hơn 90% tổng khối lượng vận chuyển hàng hóa toàn tỉnh.

Bên cạnh việc đầu tư hạ tầng giao thông đáp ứng nhu cầu vận tải, logistics, nhằm chia sẽ áp lực vận tải lên hạ tầng giao thông đường bộ, tỉnh Bình Dương cũng đẩy mạnh phát triển hạ tầng giao thông đường thủy.

Thời gian qua, tỉnh Bình Dương đã phối hợp với các đơn vị hữu quan thuộc Bộ Giao thông vận tải đẩy nhanh tiến độ đầu tư các dự án bến, cảng thủy hàng hóa trên địa bàn tỉnh và thu hút các thành phần kinh tế đầu tư xây dựng hạ tầng bến thủy nội địa, ICD – cảng sông; triển khai các giải pháp các vướng mắc, khó khăn để phát triển hệ thống đường thủy, như: hoàn thành công tác xử lý đá ngầm trên sông Đồng Nai; nâng cao độ thông thuyền cầu ghềnh mới đảm bảo vận chuyển 3 lớp container khi thủy triều xuống; triển khai dự án cầu đường sắt Bình Lợi và cải tạo luồng sông Sài Gòn.

Đồng thời, Bình Dương cũng tiếp tục kiến nghị Trung ương, các tỉnh Đồng Nai và thành phố Hồ Chí Minh sớm đầu tư nâng cao tĩnh không cầu Bình Triệu 1 và Cầu Đồng Nai 1 lên tối thiểu 7m (đạt yêu cầu cấp kỹ thuật sông cấp III đối với Sông Sài Gòn và sông Đồng Nai). Qua đó, hàng hóa từ các khu công nghiệp phía Bắc của Bình Dương được vận chuyển thông suốt đến cảng đầu mối, từ đó cắt giảm chi phí và giảm tải cho đường bộ.

Các công trình này sẽ tạo nên một hệ thống giao thông mang tính kết nối cao với các tỉnh, thành phố trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, đảm bảo tính liên thông và chuyển tiếp liên tục của hàng hóa trong và ngoài tỉnh nhằm thúc đẩy hoạt động công nghiệp, dịch vụ cũng như nâng cao hiệu quả logistics trong địa bàn tỉnh Bình Dương.