Người tiêu dùng cần cẩn trọng khi mua sản phẩm giá rẻ trên sàn thương mại điện tử Temu

Trong thời kỳ Cách mạng công nghiệp 4.0, thương mại điện tử là hoạt động nhộn nhịp và sôi nổi, đặc biệt với thị trường 100 triệu dân của nước ta. Tốc độ tăng trưởng về thương mại điện tử thời gian qua của Việt Nam được đánh giá tăng nhanh nhất trong khu vực.

Từ đầu tháng 10, sàn thương mại điện tử Temu thuộc PDD Holdings (Trung Quốc) – tập đoàn sở hữu trang thương mại điện tử Pinduoduo – chưa công bố chính thức vào Việt Nam, nhưng người dùng có thể vào các cửa hàng ứng dụng trên điện thoại để tải app và mua hàng, thanh toán trên nền tảng này với phiên bản tiếng Việt.

Hình thức kinh doanh của các sàn thương mại điện tử như Temu là kết nối trực tiếp người mua hàng với nhà sản xuất. Mô hình bán hàng giá rẻ tận xưởng giúp họ thu hút tập người dùng tìm kiếm sản phẩm giá rẻ. Trong thời gian đầu, hàng bán trên nền tảng này được quảng cáo rầm rộ, giảm tới 70-90%, vận chuyển vào Việt Nam qua các doanh nghiệp hậu cần của Trung Quốc là Best Express và Ninja Van.

Ảnh minh họa.

Tuy nhiên, một số sàn thương mại điện tử đang hoạt động tại Việt Nam như sàn Temu chưa được đăng ký, bán hàng giá rẻ, quảng cáo tiếp thị rầm rộ đã gây cạnh tranh không công bằng với doanh nghiệp trong nước, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, kinh doanh công bằng, bình đẳng.

Trước tình hình trên, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội bày tỏ quan ngại khi hàng giá rẻ bán trên sàn thương mại điện tử quốc tế đang tràn vào Việt Nam khi chưa được cấp phép hoạt động, “cơn lốc” hàng giá rẻ nước ngoài đe dọa doanh nghiệp sản xuất nội địa.

Mặt khác, ông Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội chia sẻ, đây là sự cảnh báo rất lớn”, bởi sản phẩm giá rẻ nước ngoài tràn vào qua kênh này sẽ triệt tiêu hàng hóa trong nước.

Ông cho rằng đây là “cảnh báo lớn” rất cần quan tâm trong lĩnh vực tiêu dùng hiện nay. Nếu không có giải pháp kiểm soát, người tiêu dùng sẽ mua hàng qua các kênh thương mại điện tử giá rẻ, chưa được kiểm soát chất lượng, ảnh hưởng đến thị trường trong nước. Có nguy cơ hàng hóa giá rẻ triệt tiêu hàng sản xuất trong nước. Khi đó, các cửa hàng kinh doanh trong nước gặp khó khăn, sẽ phải đóng cửa khi người dân mua hàng giá rẻ qua mạng.

9 tháng đầu năm, doanh thu thương mại điện tử đạt khoảng 28 tỷ USD, tăng 36% so với cùng kỳ năm trước. Theo ông Trần Quốc Tuấn, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy Trà Vinh, dữ liệu này cho thấy kinh doanh qua mạng xã hội, sàn thương mại điện tử tiếp tục nở rộ, tăng nhanh. Nhưng ông đặt vấn đề, hàng Việt chiếm tỷ lệ bao nhiêu trong 28 tỷ USD này, nguồn gốc xuất xứ thế nào, hay chúng ta phải trả phần lớn số tiền ấy cho hàng giá rẻ từ nước ngoài.

Ông Tuấn nhìn nhận hàng giá rẻ nước ngoài với chi phí logistics thấp, bán trên các sàn thương mại điện tử, giúp người tiêu dùng dễ dàng mua hàng giá rẻ, thậm chí siêu rẻ “chỉ qua vài click chuột”. Ngược lại, mặt tiêu cực là nó “đang khiến doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng trong nước chết mòn”. Lý do, hàng Việt không thể cạnh tranh về giá, mẫu mã.

Khuyến cáo từ chuyên gia

Theo quy định, các sàn bán lẻ online xuyên biên giới có tên miền Việt Nam, ngôn ngữ hiển thị là tiếng Việt, hoặc có trên 100.000 lượt giao dịch một năm từ Việt Nam phải đăng ký hoạt động với Bộ Công Thương. Điều này nhằm đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, an toàn thông tin và các quy định pháp lý liên quan.

Thực tế, trước cơn lốc hàng giá rẻ của Temu, Indonesia đã ra lệnh cấm, Thái Lan tăng thuế còn Âu – Mỹ định siết các quy định hoạt động và nhập khẩu. Với Việt Nam, doanh nghiệp sản xuất trong nước, nhiều người tiêu dùng đều lo ngại về lỗ hổng pháp lý đang mở đường cho hàng giá rẻ bên ngoài tràn vào nội địa.

Trong bối cảnh thương mại toàn cầu, ông Phan Đức Hiếu – Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nói, không nên cấm các hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới như Temu hay Shein. Tuy vậy, Chính phủ cần rà soát hoạt động này để có biện pháp về thuế, quy tắc xuất xứ, xuất nhập khẩu để đảm bảo thương mại công bằng. Bởi, cùng một mặt hàng, doanh nghiệp Việt nhập khẩu về sẽ phải nộp thuế, ghi nhãn xuất xứ, nhưng nếu bán qua các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới như Temu hay Shein thì không.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, sàn thương mại điện tử xuyên biên giới Temu cũng nằm trong diện phải nộp thuế như Google, Facebook… Ông Phớc cho hay đã yêu cầu Tổng cục Thuế rà soát, yêu cầu nền tảng này kê khai nộp thuế và thu thập các dữ liệu thống kê, trong trường hợp Temu không nộp thuế, cơ quan quản lý sẽ thanh tra, xử lý.

Trong khi đó, ông Hoàng Văn Cường – Ủy viên Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội đề nghị cơ quan quản lý cần xem lại giải pháp về hàng rào thuế quan nhằm bảo vệ các nhà sản xuất nhỏ lẻ trong nước. Cụ thể, nhà chức trách cần xem xét, sửa chính sách miễn thuế nhập khẩu với hàng giá trị dưới 1 triệu đồng, khi sửa Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT).

Để cân bằng cục diện thị trường thương mại điện tử, ông Hoàng Văn Cường cho rằng cần có chính sách phát triển các nền tảng trong nước. Sản phẩm trong nước phải nâng cao chất lượng, tận dụng tâm lý ưa chuộng hàng Việt Nam của người tiêu dùng. Ngoài ra, cơ quan quản lý cũng phải cảnh báo, nhắc nhở người tiêu dùng tỉnh táo trước quảng cáo sản phẩm với mức giá thấp đến phi thực tế, để họ tự bảo vệ quyền lợi của mình.

Khánh Mai (t/h)